GENEL UYGARLIK TARİHİ - Deneme Sınavı - 20

Neolitik Çağ’ın en önemli özelliğini, insanoğlunun sadece avcılık ve toplayıcılıkla sürdürdüğü tüketici yaşamı bırakarak, üretici bir yaşama geçişi olarak tanımlayabiliriz.

Erken Neolitik Çağ’a ait yerleşmelerin çoğu Anadolu’nun güney kesiminde, Toroslar’ın güney ve kuzey eteklerinde kurulmuştur. Bu dönemin önde gelen yerleşmeleri içinde en ünlüsü Çatalhöyük’tür.

Taş Devri’nden Maden Devri’ne geçiş dönemi olarak tanımlanan Kalkolitik Çağ’ın en belirgin özelliği, taş aletlerin giderek azalması ve madenciliğin gelişmesidir.

İlk Tunç Çağı, Geç Kalkolitik Çağ’ın sonlarından Anadolu’da yazının kullanımına
kadar olan çok uzun bir süreyi kapsamaktadır. Kendi içinde üç alt evreye ayrılan
(İlk Tunç Çağı I-III) bu dönemin ilk evrelerinde daha çok .... Dönem içinde gelişen madencilik teknikleri çerçevesinde Anadolu’da biri Troya
yöresinde, diğeri ise Orta Anadolu ve Karadeniz bölgeleri arasında yer alan
iki yerel madencilik okulunun bulunduğu anlaşılmaktadır.

Anadolu’nun zenginliğini fark eden Assurlu tüccarlar, Anadolu’nun altın ve gümüşünü elde edebilmek için Mezopotamya ile Anadolu arasında yoğun bir ticaret ağı kurmuştur. Bu ticaretin Anadolu’ya sağladığı en büyük kazanç Assurlu tüccarlardan yazıyı öğrenmeleri olmuştur (MÖ. 2000/1900). Yazının Anadolu’ya girmesiyle Anadolu Uygarlık Tarihi’nin ikinci evresi, yani Anadolu’nun Tarihî Çağları başlamıştır.

MÖ. 1270 yılında, dünyanın iki süper gücü Hitit ve Mısır devletleri arasında II. Ramses ile Hitit tahtına çıkan III. Hattuşili (MÖ. 1275-1250), tarihin bilinen ilk büyük yazılı antlaşması olan Kadeş Antlaşması’nı imzalamışlardır.

Hitit Devleti feodal ve teokratik bir yapıya sahiptir. Devletin başında Tabarna denilen negemen bir kral, Tavananna (egemen kraliçe) unvanını taşıyan büyük kraliçe yer almaktadır. Eski Hitit Devleti kurulduğunda devletin yasama gücünde kralın yanında Panku(ş) adı verilen bir soylular meclisi bulunmaktaydı.

Hititlerde ölü gömme geleneği iki türlüdür: Kremasyon gömülerde ceset yakıldıktan sonra külleri urne olarak tanımlanan pişmiş toprak bir kap içinde toprağa gömülmekteydi. İnhumasyon gömülerde ise çoğunlukla ölü, pithos denilen büyük bir kabın içine ya da taşlardan örülen sandık tipindeki mezarlara yerleştirilerek toprağa gömülüyordu.

Lidya Krallığı, tarihteki yerini zengin maden yatakları, verimli toprakları ve Kroisos gibi ünlü kralları ile almıştır. Lidya ülkesi, İç Ege bölgesinde dağlık bir alan ve aralarında Gediz ve Küçük Menderes nehirlerinin aktığı vadiler içerisinde konumlanmıştır.

Ortaçağ kavramı ilk olarak Rönesans Dönemi tarihçilerince kullanılmıştır.Batı Roma İmparatorluğu’nun çöküşünden (MS. 476)  Yeniden Doğuş anlamına gelen Renaisance (Rönesans) Dönemi’ne kadar sürdüğü genel olarak kabul edilir. Batılı tarihçilerin 18. yüzyılın ortalarına kadar çıkardıkları bu dönemin bitiş tarihi, Türk tarihçiler için Doğu Roma (Bizans) başkenti Constantinopolis (İstanbul)’in fethedildiği 1453 yılıdır. Doğru cevap C'dir.

Kavimler Göçü sonrasında Batı Avrupa dönüşüme uğradı. Ortaçağ’ın bu karanlık döneminde Avrupa, devlet otoritesinden yoksun kaldı, büyük bir karmaşaya sürüklendi. Batı’nın o zamana kadar bildiği devlet anlayışıyla ilgisi olmayan birçok Barbar krallık kuruldu. Bu köklü değişiklik, siyasi, ekonomik ve sosyal yapıyı değiştirdi: Ortaçağ Avrupası’na damgasını vuran ve Geç Ortaçağ Dönemi’ne kadar siyasi yapıyı şekillendiren feodalizm ortaya çıktı. Doğru cevap A'dır.

Büyük Karl, İspanya, İngiltere ve kuzey İtalya’daki eğitim aktiviteleri ile ilgilendi. Bu dönemde Manastırlarda el yazmalarının kopyalanması gerçekleşti böylelikle manastır okulları ve scriptoriumların sayısı arttı. Buralardaki çalışmalar sayesinde Latin edebiyat eserlerinin çoğu bugüne ulaşabildi.

Kilise Kanonu Roma kilisesinin kendi içindeki düzenlenmeleri yürütmek üzere oluşturmuş olduğu kanunları anlatmak için kullanılan bir terimdir. Genelde bu kanunlar ara ara toplanan kilise meclislerinde görüşülen sorunları çözmek amacıyla alınan kararlar ya da önlemlerdir. Doğru cevap E'dir

Ruhban Sınıfı, Hristiyanlıkta Tanrı ile kul arasında kendilerine yine tanrı tarafından yetki verildiğine inanılan,  bu yetkilere dayanarak standartlar koyan, bu standartlara uyulmasının tanrıya ulaştığını öne süren sınıftır. Doğru cevap D'dir.

1215’te kralın Magna Carta (Büyük Sözleşme)’yı onaylaması ile sona erdi. İngiliz krallarını ebediyen bağlayan belge halka birçok hak ve özgürlüğün bağışladı. Kral John, Magna Carta ile kraliyeti kanunlara dayalı bir idari sistem içine çekti. Doğru cevap E'dir.

14. yüzyıl ortalarında İngiltere ve Fransa’da çöküşe geçen aristokrasi, büyük Veba Salgını ve Yüzyıl Savaşları’nın etkilerinden köylü sınıfın vergilerini artırarak ve kente göçü sınırlayan kanunlarla kurtulmaya çalıştı. Köylülerin cevabı isyandı. Fransa’daki köylü isyanının nedeni aristokrasinin doğrudan vergiyi artırmasıydı. Doğru cevap D'dir.

Üniversite, yasalar gereği üniversiteyi denetim altında tutan piskoposların ve kent yönetimlerinin baskısından korunmak için birleşen öğrenci loncası olarak ortaya çıktı. Bolognalı öğrenciler, yüksek kira ve fiyat politikalarına karşı birleştiler. Düzenli ve yüksek kalitede bir öğretim istediler.Doğru cevap B'dir.

Milano Fermanı din özgürlüğü tanıyan fermandır. Özellikle Hristiyanlar için
yayımlanan bu ferman, Hristiyanlara ve diğer din mensuplarına seçtikleri bir dine ve mezhebe girme özgürlüğü veriyor, daha önce bu gibi kimseler hakkında alınmış olan bütün zorlayıcı ve önleyici önlemleri kaldırıyordu. doğru cevap C'dir.

Eksarhlık askeri ve sivil yetkileri olan valilerin görev yaptığı Bizans eyalet idari birimleridir. Doğru cevap E'dirç

Ege arkeolojisinde genel olarak MÖ. 3000-1100 arasına tarihlendirilen Tunç (Bronz) Çağı, Ege’de birbirleriyle yoğun ilişkilere sahip dört ana bölgede incelenir: Girit Adasında Minos, Ege adalarında Kiklad (Kyklad), Kıta Yunanistan’da Miken/ Hellas adını alan uygarlıklar ile Batı Anadolu’da Çanakkale bölgesi ve etkileşim alanı içindeki Troya (Troia) kültürü, Tunç Çağı’nda Ege kültürlerini oluşturur. doğru cevap D'dir.