Turizm Türleri ve Sınıflandırılması

Dünyada yaklaşık 7.000 farklı turistik ürün bulunmaktadır ve bunların 6.000 tanesi Avrupa’da yer almaktadır.

Taksonomi; organizmalar, varlıklar ve/ veya şeyler arasındaki genel benzerliği belirli prensipler ve kurallar bütünlüğü çerçevesinde hiyerarşik bir şekilde ifade eden sınıflandırmadır.

Turizm türlerine yönelik en çok kabul gören sınıflandırmalar içinde katılanların yaşlarına, katılan kişi sayısına, katılanların sosyoekonomik durumlarına, amacına, mevsimselliğine ve ziyaret edilen yerlere göre turizm türleri bulunmaktadır.

Küme analizi ile yapılmış olan en sağlıklı yaklaşımlardan birini McKercher (2016) yapmıştır. Bu yaklaşımdan hareketle turizm türleri beş ana başlık altında gruplandırılarak kategorize edilebilir.

Doğa ile ilişkisine göre turizm kategorileri; mevsimine, gidilen yere, avlanma tipine, macera tipine ve ekosistem ile ilişkisine göre turizm türleri olmak üzere aşağıda detaylı olarak ele alınmaktadır.

Turizmin mevsimsellik özelliğinden dolayı bu kategorizasyon kış ve yaz turizmi başlıkları ile ele alınabilir.

Tipik kış etkinlikleri arasında kayak ve snowboard, kızak ve buzda balık tutma etkinlikleri yer almakta ve özellikle kuzey ülkelerinde (İskandinavya ve Kuzey ABD gibi) sırf bu etkinliklere yönelik turizm faaliyetleri oluşturulmakta ve pazarlanmaktadır.

Gidilen yerlere göre yapılan turizm türleri kendi içinde dağ turizmi ve deniz turizmi alt kategorileri altında değerlendirilebilir. 

Av turizmi kendi içinde avlanma tiplerine göre ayrıca gruplandırılabilir. Bununla birlikte en önemli av turizmi etkinlikleri içinde safariler, sürek avları ve olta ile balık tutma ele alınabilir. 

Macera tiplerine göre gerçekleştirilen turizm faaliyetlerini de kendi içlerinde havada, karada ve suda gerçekleştirilen macera turizmi faaliyetleri olarak üçe ayırmak mümkündür.

Genel olarak ekoturizm başlığı ile değerlendirilse de bu başlık hem ekoturizm hem de yaban hayatı gözlemleme turizmi alt kategorileri ile de ele alınabilir.

Eğlence ile ilişkisine göre turizm kategorileri; yiyecekiçecek ile ilgili, boş zaman ve spor ile ilgili, kişisel etkinliklerle ilgili, çekim merkezi ile ilişkisine göre ve haz ile ilişkisine göre turizm türleri

kendi içinde mutfak ve yemek veya gastronomi turizmi ile içki turizmi olarak ikiye ayırmak mümkündür.

Boş zaman turizmi içinde alışveriş turizmi, şehir ve köy turizmi, ikincil konutlara yönelik tatil turizmi, fotoğraf turizmi ve diğer hobilere yönelik alt turizm türleri yer almaktadır.

Spor turizmi aktif veya pasif katılım ile gerçekleştirilmektedir. 

Haz turizmi içinde yer alan bazı önemli turizm türleri içinde zindelik (wellness) kaplıca (spa) ve masaj turizmi yer almaktadır. Sağlık turizminin bir kolu olarak da değerlendirilebilmektedir.

Çekim merkezleri kendi içinde iki alt grupta kumar (Casino) turizmi ve temalı park turizminden oluşmaktadır

Kişisel arayışlara göre turizm türleri dört farklı başlık altında kategorize edilebilir. 

Bu kategorizasyon bireylerin ve toplumların geçmişleri ile ilgili turizm türlerini kapsamaktadır. Gen veya soy turizmi, hatıra veya nostalji turizmi ile karanlık (dark) turizm veya hüzün turizmi geçmişe yönelik turizm faaliyetleri arasında yer almaktadır.

Bu kategorizasyon insanların inançlarına bağlı olarak gerçekleştirdikleri turizm türlerini kapsamaktadır. İnanç turizmi olarak ele alınabilen bu alan kendi içinde farklı turizm türlerini barındırmaktadır. 

Oluşumlarına göre turizm kategorileri; endüstri ile ilgili ve kültür ile ilgili turizm türleri.

İş ile ilişkilerine göre turizm türleri; kongre ve toplantı turizmi ile fuar turizmi