GENEL MUHASEBE - Deneme Sınavı - 12

olup 9 tanedir.

102 Bankalar

Bankalar Hesabı İle İlgili Örnek:

Gelir ve gider hesaplarının işleyişi, onların sermaye üzerindeki etkileri ile açıklanabilir. Gelirler işletme sahiplerinin  haklarında  artış yaratan  işlemler  olduğu  için, gelirlerin  sermaye  hesabının  alacak  tarafına, giderler de işletme sahiplerinin haklarında azaltma yaratan işlemler olduğu için sermaye hesabının borç tarafına kaydedilmeleri düşünülebilir. Ancak sermaye hesabı üzerinde sürekli olarak değişiklik yapılması sakıncalıdır.  Çünkü  böyle  bir  kayıtta  işletmenin  ortaklar  tarafından  sağlanan  sermayesinin  ne  kadar olduğu ve bu sermayede gelir ve gider işlemlerinin dışındaki işlemler nedeniyle meydana gelen artış veya azalışların ne kadar olduğu bilgileri toplam rakam içinde kaybolacaktır. Sermaye büyüklüğünün üçüncü şahıslara karşı yasal ve finansal anlamı vardır.   Bu nedenle daha uygun bir yöntem olarak gelir ve gider yaratan işlemlerin, sermaye hesabı paralelinde çalışan farklı hesaplara kaydedilmeleri öngörülmüştür.

Bu düşünceden hareketle bir gider doğduğunda ilgili gider hesabının borç tarafına  kaydedilirken, bir gelir doğduğunda ilgili gelir hesabının alacak tarafına  kaydedilecektir.

60.BRÜT SATIŞLAR

600. Yurt içi Satışlar

601. Yurt dışı Satışlar

602. Diğer Gelirler

64. DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR

640. İştiraklerden Temettü Gelirleri

641. Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri

642. Faiz Gelirleri

643. Komisyon Gelirleri

644. Konusu Kalmayan Karşılıklar

645. Menkul Kıymet Satış Kârları

646. Kambiyo Kârları

647. Reeskont Faiz Gelirleri

649. Diğer Olağan Gelir Ve Kârlar

Gider hesapları da borç tarafları ile çalıştıklarından, borç kalanı verirler. Bu hesapların kapatılması için de gider hesapları borç kalanları kadar alacaklandırılırken, 690. Dönem Kârı veya Zararı hesabı borçlandırılır.

Gelir hesapları alacak tarafları ile çalışırlar ve dönem sonunda alacak kalanı verirler. Gelir hesaplarının kapatılması hesabın alacak kalanı kadar borçlandırılması, 690.Dönem Kârı veya Zararı hesabının alacaklandırılmasi şeklinde olur.

60.BRÜT SATIŞLAR

600. Yurt içi Satışlar

601. Yurt dışı Satışlar

602. Diğer Gelirler

64. DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR

640. İştiraklerden Temettü Gelirleri

641. Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri

642. Faiz Gelirleri

643. Komisyon Gelirleri

644. Konusu Kalmayan Karşılıklar

645. Menkul Kıymet Satış Kârları

646. Kambiyo Kârları

647. Reeskont Faiz Gelirleri

649. Diğer Olağan Gelir Ve Kârlar

Gelirler ve giderler kaydedilirken dikkat edilmesi gereken bir konu da bu hesaplar dönem sonunda Dönem Kâr veya Zarar hesabına devredildiklerinde ortaya çıkacak kârın vergi kanunları açısından değerlendirilmesidir. Bir işletmenin ticari kârı belirlenirken dönem içinde elde edilen tüm gelirler ile dönem içinde gerçekleşen tüm giderler Kâr-Zarar hesabına devredilir.

Gelir ve gider hesaplarının işleyişi, onların sermaye üzerindeki etkileri ile açıklanabilir. Gelirler işletme sahiplerinin haklarında artış yaratan  işlemler  olduğu  için, gelirlerin  sermaye  hesabının  alacak  tarafına, giderler de işletme sahiplerinin haklarında azaltma yaratan işlemler olduğu için sermaye hesabının borç tarafına kaydedilmeleri düşünülebilir. Ancak sermaye hesabı üzerinde sürekli olarak değişiklik yapılması sakıncalıdır.  Çünkü  böyle  bir  kayıtta  işletmenin  ortaklar  tarafından sağlanan  sermayesinin  ne  kadar olduğu ve bu sermayede gelir ve gider işlemlerinin dışındaki işlemler nedeniyle meydana gelen artış veya azalışların ne kadar olduğu bilgileri toplam rakam içinde kaybolacaktır. Sermaye büyüklüğünün üçüncü şahıslara karşı yasal ve finansal anlamı vardır.   Bu nedenle daha uygun bir yöntem olarak gelir ve gider yaratan işlemlerin, sermaye hesabı paralelinde çalışan farklı hesaplara kaydedilmeleri öngörülmüştür.

Bu düşünceden hareketle bir gider doğduğunda ilgili gider hesabının borç tarafına  kaydedilirken, bir gelir doğduğunda ilgili gelir hesabının alacak tarafına  kaydedilecektir.

Maliyet hesaplarına kayıtta 7/A ve 7/B seçeneği olmak üzere iki seçenek vardır.

7/A seçeneğinde büyük defter düzeyinde hesaplar fonksiyon   esasına   göre  düzenlenmiş   olup  her gider hesabının bir yansıtma hesabı vardır. Yansıtma hesapları gerçekleşen fonksiyonel giderleri  sonuç  hesaplarına  yansıtmak  için kullanılır, daha sonra maliyet hesapları ile karşılaştırılarak kapatılırlar.

7/B seçeneğinde ise büyük defter düzeyindeki hesaplar çeşit esasına göre düzenlenmiştir. Bu seçenekte gerçekleşen giderleri sonuç hesaplarına yansıtmak için tek bir yansıtma hesabı (Gider Çeşitleri  Yansıtma  Hesabı)  kullanılır.  Bu seçenekte maliyet hesapları  çeşit  esasına  göre, sonuç  hesapları  fonksiyon  esasına  göre  olduğu için yansıtma işleminin yapılabilmesi amacıyla giderlerin bir “gider dağıtım tablosu” aracılığı ile çeşit esasından fonksiyon esasına dönüştürülmesi gerekir.

Sonuç hesaplarına yansıtılan gelirler ve giderler dönem sonunda Dönem Kârı veya Zararı hesabına devredilerek kapatılırlar.

En basit şekilde ifadesi ile dönemsellik kavramı, sürekli ömre sahip olduğu varsayılan işletmenin faaliyetlerinin  belirli aralarla kesildiği varsayılarak başarımının ne olduğunun saptanmasıdır.  Bunun için her dönemin faaliyet sonuçlarının net etkisinin saptanabilmesi amacıyla o döneme ilişkin gelir ve giderin saptanarak eşleştirilmesi gerekir.

Gelir ve giderlerin dönemle ilişkilendirilmesinde tahakkuk (gerçekleşme) ilkesi uygulanır. Diğer bir ifadeyle gelir ve giderlerin tahakkuk ilkesine göre muhasebeleştirilmesi dönemsellik kavramı gereğidir. Tahakkuk ilkesine göre bir gelir veya gider hangi dönemde gerçekleşmişse, tahsil veya ödeme tarihlerine bakılmadan o dönemin gelir veya gideri olarak kaydedilir. Örneğin işletme cari yılda hak kazandığı bir gelirin bedelini takip eden yılda tahsil edecek bile olsa, söz konusu geliri cari dönemin gelirlerine dahil etmelidir. Aynı durum giderler için de geçerlidir.

0,4 TL x 2000 $= 800 TL Kambiyo Karı oluşmuştur.