GENEL MUHASEBE - Deneme Sınavı - 10

özkaynakların ve yabancı kaynakların toplamı varlıklara denktir. Bu denklikten "Yabancı Kaynaklar = Varlıklar - Öz Kaynaklar" elde edilebilir. Diğer bir deyeişle, özkaynaklara denk gelmeyen işletme varlıkları yabancı kaynaklara eşittir.

bilanço denkliğinde varlıklar, yabancı kaynak ve öz kaynak toplamına eşittir. Bu durumda toplam varlıklar azalırsa, öz kaynak ve yabancı kaynağın toplamı da azalır

Kârlı bir işletmenin gelir tablosu sonucunda ortaya çıkan net kâr bilançonun öz kaynaklar kalemini arttırıcı etki yapacaktır.

gelir tablosunda ilk olarak brüt satış kârı hesaplanır

Muhasebe, bir ekonomik birimin finansal nitelikteki olaylarına ilişkin belgelerin toplanması, kaydedilmesi, sınıflanması ve özetlenmesi, analizi ve yorumladıktan sonra bilgi kullanıcılarına raporlar şeklinde sunulması eylemlerdir.

Finansal nitelikteki olaylar, işletmelerin sahip oldukları varlıklar ve bu varlıkların kaynakları üzerinde değişim yaratan ve para ile ifade edilebilen olaylardır.

Özetleme işlevi ise defterlerde kaydedilmiş ve sınıflandırılmış olan çok sayıdaki bilginin, bilgi kullanıcılarının yararlanacağı şekilde kısaltılmasını yani finansal tabloların düzenlenmesini ifade eder.

Muhasebe tarafından raporlanan finansal bilgi birçok farklı grup tarafından kullanılabilmektedir. Bu gruplar; işletmenin yöneticileri, sahipleri, yatırımcılar ve finansal analistler, kreditörler, çalışanlar ve sendikalar, devlet ve kamudur. Tüm bilgi kullanıcılarını göz önüne aldığımızda bunların bir kısmının işletme içinden kullanıcılar, diğerlerinin ise işletme dışından kullanıcılar olduğunu ve her birinin bilgi gereksiniminin de farklı nedenlere dayandığını görebiliriz.

Mesleğe giriş, mesleğin sürdürülmesi ve meslekte yükselmek yasada belirtildiği şekilde mesleki sınavların başarılmasını gerektirir. Söz konusu sınavlar ve mesleki eğitimler TÜRMOB tarafından gerçekleştirilmektedir.

Sosyal sorumluluk kavramı, muhasebenin görevini yerine getirme konusundaki sorumluluğunu belirtmekte ve muhasebenin amacı ve kapsamını işaret etmektedir. Muhasebenin görevini yerine getirirken tarafsız ve adil olmasını, sadece bir grubun değil tüm ilgili tarafların çıkarlarını gözetmesini gerekli kılar. Bunun için muhasebenin mesleki etik ve sorumluluk anlayışı içinde yürütülmesi gerekir.

Tutarlılık kavramı, işletmelerin muhasebe uygulamalarının her dönem aynı ilke ve kurallara uygun olarak gerçekleştirilmesini diğer bir ifadeyle dönemden döneme değiştirilmeden tutarlı şekilde sürdürülmesini vurgular.

İhtiyatlılık kavramı işletmelerin, potansiyel en kötü olasılığı dikkate alarak olası giderlerin, zararların gerçekleşmeden önce gider yazılmasını (karşılık kaydı yapılmasını) vurgular. Buna karşılık gelirler gerçekleşmeden kaydedilemezler.

Gelir tablosu ilkelerinin amacı İşletmenin belli bir döneme ilişkin faaliyet sonuçlarını oluşturan satışlar, satılan malın maliyeti, hasılat, diğer gelir ve giderler gibi unsurların doğru olarak gösterilmesini sağlamaktır.

İşe yani başlayan bir işletme öncelikle işe başlama bilançosunu düzenlemelidir. Bilançoyu düzenleyebilmek için de kuruluş sırasındaki varlıklarını ve bu varlıkların kaynaklarını belirlemesi, kuruluş envanterini yapması gerekir. Envanter bilgileri, büyük defter ve yevmiye defteri gibi yasal olarak tutulması zorunlu bir defter olan envanter defterine kaydedilir. Daha sonra bilançoya göre, hesapların yevmiye ve büyük defterde açılışı yapılır. Yevmiye defterine yapılan bu ilk maddeye “bilançonun açılış kaydı” adı verilir.

İşletmenin belirli bir tarihte varlık ve kaynaklarının durumunu saptamak için yaptığı sayım ve değerleme işlemine envanter çıkartma denir.

Yevmiye defterinden büyük deftere aktarma yapılırken bir kısım matematiksel hatalar yapılabilir. Bu hataları kontrol amacı ile büyük defter hesaplarının her birinin borç, alacak tutarları ve kalanlarıyla birlikte listelenmesine mizan adı verilir.

Mizan biçimsel bir finansal tablo değildir, daha çok yevmiye defteri toplamlarının, büyük defter hesaplarından oluşturulan listenin toplamına eşit olup olmadığının sağlamasıdır

Son ayda çıkartılan mizanda birikmiş olarak on iki aylık tutarlar ve kalanlar gözükür. Bu mizana “genel geçici mizan” adı verilir. Daha sonra dönem sonu ayarlama ve düzeltme kayıtları yapıldıktan sonra, bu kayıtların doğruluğunu araştıran bir mizan daha çıkartılır ve bu mizana da “kesin mizan” adı verilir. Kesin mizandaki rakamlar artık değişmeyecek rakamlar olup, bu mizandaki hesap kalanları bilançonun düzenlenmesine temel teşkil eder.

Büyük Defterde hesaplar çift sayfayı kapsayacak şekilde düzenlenir. Defterin sol sayfası hesabın borç tarafını, sağ sayfası ise alacak tarafını gösterir. Bu nedenle büyük defter çift sayfa numaralıdır. Hesabın adı iki sayfayı kapsayacak şekilde üst orta kısma yazılır. İşletme her hesaba gerektiği kadar sayfa ayırarak defteri hesaplara bölüştürür.

Bir hesap borçlandırılırken birden fazla hesap alacaklandırılıyorsa veya bunun tersi oluyorsa bu tür maddelere bileşik madde adı verilir.

Muhasebenin temel işlevlerinden olan kaydetme işlevi “günlük defter” de denilen bu defterde gerçekleştirilir. Yevmiye defteri yasal olarak tutulması zorunlu olan bir defterdir.
İşlemlerin yevmiye defterine tarih sırasına ve borçlandırma / alacaklandırma kurallarına göre kayıtlanması ile işlemin bütününü ve çift yönlü etkisini görmek olanaklıdır