Aof Panel

Soru 1

Aşağıda verilen yargılardan hangisi veya hangileri doğrudur?

I. Gazlar sıkıştırılabilen ancak akışkanlıkları düşük maddelerdir.
II. Sabit sıcaklıktaki bir ideal gazın miktarı değiştirilmeksizin hacminin arttırılması durumunda basıncı da aynı oranda artar.
III. Gazlarda basınç, N/m² birimi ile ifade edilebilir.
IV. İdeal gazlarda, tanecikler arası etkileşimlerin gerçek gazlarda olduğundan daha az olduğu kabul edilir.

Çözüm Açıklaması

Gazlar belli bir şekli ve belli bir hacmi olmayan, bulundukları kabı doldurabilen, kolayca bastırılabilen, atom veya molekülleri düzensiz olarak hareket eden ve birbiri içinde dağılabilen akışkanlardır. Gaz hali maddenin en düzensiz ve basit hali olup maddenin diğer halleri olan sıvı ve katılardan oldukça farklı özelliklere sahiptir. Bu nedenle gazlar, maddelerin özelliklerinin moleküler ve makroskopik boyutta incelenmesinde büyük fayda sağlarlar. Gazlarda tanecikler (atomlar veya moleküller) arasında çok fazla boşluk olması nedeniyle tanecikler arası etkileşimler (itme ve çekme kuvvetleri) çok düşüktür. Aynı zamanda gaz tanecikleri arasında çok fazla boşluk olması, gazların üzerine basınç uygulandığında kolayca sıkıştırılabilmelerinin (hacimlerinin küçülmesinin, basınçlarının artmasının) nedenidir. Bu duruma bir bisiklet pompasında havayı sıkıştırarak bisiklet tekerini şişirmemizi örnek olarak verebiliriz. Benzer şekilde gazların üzerine uygulanan dış basınç düşürüldüğünde gazların hacmi artar yani kolayca genleşirler. Bu da gaz taneciklerinin bulundukları kapta gelişigüzel ve hızlı hareket etmelerinin sonucudur. Gazlar, sabit basınçta sıcaklıkları arttırıldığında genleşirler; soğutulduklarında ise büzülürler (hacimleri azalır). Gazların ısıl genleşmeleri gazın çeşidinden hemen hemen bağımsız olup, bütün gazlar aynı koşullarda aynı oranda genleşirler. Gazlar sıcaklıkları düşürülerek sıvılaştırılabilirler. Herhangi bir gazı belli bir sıcaklığın altında basıncını arttırarak da sıvılaştırmak mümkündür. Gazların diğer önemli bir özelliği de kolaylıkla yayılmalarıdır. Bu nedenle iki veya daha fazla gaz birbiri içinde kolaylıkla, her oranda ve homojen olarak karışır ve aynı hacmi bu kez karışım halinde doldururlar. Gazların kolaylıkla yayılmalarının ve birbirleri içinde karışmalarının nedeni de yukarıda ifade ettiğimiz gibi gaz taneciklerinin bulundukları kapta gelişigüzel ve hızlı hareket edebilmeleridir. Hava gaz karışımına verilebilecek en iyi örneklerden biridir. Normal şartlar altında gazların viskoziteleri ve yoğunlukları sıvı ve katılara göre düşüktür.

Basınç birim alana uygulanan kuvvet olduğuna göre basıncın birimi, kuvvet ve alanın birimleri dikkate alınarak türetilebilir. Uluslararası birim (SI) sisteminde kuvvetin birimi kg m/s² olup newton (N) olarak da ifade edilir. Alanın birimi de m2 dir. O halde basıncın SI birimi; kg/m s² veya N/m² dir ve bu birim pascal (Pa) olarak adlandırılır. 1 kg/m s² = 1 N/m² = 1 Pa

Soru 2

285 Torr basınca sahip bir gazın basıncı kaç atm'ye karşılık gelir?

Soru 3

Atmosfer basıncının 732,1 torr olduğu bir ortamda bir gaz örneğinin basıncı açık uçlu manometre ile ölçülmektedir. Civanın yüksekliği U borusunun açık uç kolunda 96,5 mm ve gazın bulunduğu balonla temas eden kolunda 35,4 mm olarak ölçüldüğüne göre, bu gazın basıncını kaç atm’dir?

Soru 4

690 mmHg basınca sahip bir gazın hacmi 38,0 L olarak ölçülmüfşür. Sıcaklık sabit kalmak koşuluyla bu gazın 1 atm basınçtaki hacmi kaç litre ne olur?

Soru 5

Sabit basınç altında belli bir miktar gazın hacmi mutlak sıcaklıkla doğru orantılı olarak değişir. Bu ifade hangi gaz yasasını ifade etmektedir?

Soru 6

7,10 L hacme sahip bir kap helyum (He) gazıyla dolduruluyor. Kaptaki bu gazın 40 °C sıcaklıkta basıncı 1,1 atm olarak ölçüldüğüne göre kapta bulunan He gazının mol sayısı kaçtır?

Soru 7

Efüzyon hızı SO₂ gazınıdan 2,5 daha fazla olan bir gazın molekül kültesi kaç g/mol'dür?

(S:32 O:16)

Soru 8

Standart sıcaklık ve basınç hangi koşullara sahiptir?

Soru 9

Standart sıcaklık ve basınçta de 1 mol ideal gaz kaç litre hacim kaplar?

Soru 10

Sabit hacimli bir kapta 2 mol X ve 8 mol Y gazları karıştırılmış ve karışımın basıncı 18,4 atm olarak ölçülmüştür. Buna göre Y gazının kısmi basıncı kaç atm'dir?

GENEL KİMYA II