GENEL İŞLETME - Deneme Sınavı - 11

Etik davranışı belirleyen faktörler; bireysel özellikler, yapısal değişkenler, örgüt kültürü ve sorunun etki gücü gibi unsurlardan oluşmaktadır. Görüldüğü gibi bunlar örgütsel düzeydeki faktörlerdir. Doğru cevap “e” seçeneğidir.

İşletmenin varlık nedenini açıklayan ifadeye “misyon” adı verilir. Doğru cevap “d” seçeneğidir.

Belirli bir işletme, meslek grubu veya endüstri içinde etik açıdan çalışanlardan beklenen ve istenen davranış türlerini açıklayan bildirgeye “etik kod” adı verilmektedir. Doğru cevap “a” seçeneğidir.

İşletme yönetimlerinin tek sosyal sorumluluğunun kar maksimizasyonu olduğunu savunan ünlü ekonomist “Milton Friedman”dır. Doğru cevap “c” seçeneğidir.

Topluma kaynakların aktarımı ya da yürütülen projelerle toplumun refahının artırılması ve yaşam kalitesini iyileştirmenin ön plana çıktığı sorumluluk düzeyi “Hayırsever sorumluluklar”dır. Doğru cevap “d” seçeneğidir.

Sosyal sorumluluk piramidinin birinci basamağında ekonomik sorumluluklar yer alır. Bunu yasal sorumluluklar, etik sorumluluklar ve hayırsever sorumluğu takip eder. Doğru cevap “b” seçeneğidir.

İşletmelerin amacı ve sorumluluğu konusunda bir çerçeve önerisi olan sürdürülebilirlik (Üçlü sorumluluk) hareketinin isim babası ve savunucusu olan kişi “John Elkington”dır. Doğru cevap “d” seçeneğidir.

İşletmelerin sorumlulukları konusunda dört basamaklı model (ekonomik, yasal, etik ve hayırseverlik) ve üçlü sorumluluktan (ekonomik, sosyal, çevresel) farklı olan paydaş yaklaşımı 1980’lerde Edward Freeman tarafından geliştirilmiştir. Doğru cevap “c” seçeneğidir.

Karlılık kavramı etik ile yakından ilişkili değildir, yalnızca dolaylı bir ilişki kurulabilir. Diğer seçenekler "etik" kavramının tanımlanması için gerekli olan kavramlardır.

Etik ikilemin tanımı, "birbiriyle çatışan fakat her birinin olası geçerli etik boyutları olan, birinin seçilmesi gereken iki seçenek" şeklindedir.

İş etiği ile ilgili karar alma ile ilgili dört kuram vardır. Bu kuramlar faydacılık, haklar, bütünleştirici sosyal sözleşme ve adalet kuramlarıdır. Eşitlik, bu kuramlardan biri değildir.

Faydacılık kuramına göre karar alıcı, alacağı kararın çoğunluk üzerinde yaratacağı etkiden hareket eder ve karar eğer çoğunuk üzerinde olumlu bir etki yaratıyorsa karar "etik karar" olarak değerlendirilir.

Haklar yaklaşımında bireyler ve bireylerin hakları ön plandadır. Toplumdaki çoğunluğun faydasından değil, bireysel haklardan hareket edilir.

İşletmenin büyüklüğünün işletmelerdeki bireylerin etik davranışları üzerinde doğrudan bie etkisi olduğu söylenemez. Diğer seçeneklerdeki etkiler daha belirgindir.

Etik

Etik ikilem

Faydacılık yaklaşımı

Dağıtım adaleti

Etkileşimsel adalet

Bireyin ahlaki gelişim seviyesi