aofsorular.com
İKT107U

İktisat Bilimi ve Faaliyet Alanı

1. Ünite 20 Soru
S

İktisat disiplini bir bilimdir ve dünyanın her yerinde geçerli olan kanunlara sahiptir. Örneğin bir kişinin geliri sabit iken malların fiyatlarında artışlar söz konusu olduğunda o kişinin tüketeceği mal ve hizmet miktarı azalacaktır. Bu duruma iktisat bilimi içinde ne ad verilmektedir?

Talep Kanunu

S

İktisadi olaylar insanlık tarihi kadar eski olmasına karşın, ilk ekonomik düşüncelerin Helenistik çağda başladığı söylenebilir. Buna göre ilk kez ekonomiyi aile ekonomisi şeklinde değerlendiren ve ve üretimin ailenin tüketimi için yapılması gerektiğini savunarak ilk ekonomik analizleri gerçekleştirmiş düşünür kimdir? 

Aristo

S

Batı Avrupa’da 1492’de başlayan coğrafi keşifler sonucu uluslararası ticaretin gelişmesinin ardından feodal yönetim düzeni yerini krallıklara bırakırken, Rönesans akımının etkisiyle rasyonel düşünmenin önemi artmıştır. Bu dönem aynı şekilde iktisadi düşüncede sanayinin geliştirilmesinin şart olduğunu savunan güçlü bir tüccar grubunu da ortaya çıkarmıştır. İktisat tarihi açısından bu döneme ne ad verilmektedir? 

Merkantilizm

S

Kapitalist sistemin kurulmasında önemli rol oynayan ve ‘Ulusların Zenginliği’ isimli eserinin yayınlandığı 1776 yılı ile 1843 yılına kadar geçen dönemdeki hakim iktisadi düşünceyi, başka bir deyişle "Klasik İktisadi Düşünce"yi başlatan iktisatçı kimdir?

Adam Smith

S

Dünyanın bireylere sunacağı kaynakların sınırlı olması karşısında üreten bir varlık olarak insan, dünyadaki üretimi aritmetik olarak artırıp kendisi geometrik olarak çoğalmıştır. Bu durumda eldeki kaynaklarla insanoğlunun
istediği mal ve hizmetlerin ancak bir kısmı üretilebildiği için ihtiyaçlar ile kaynaklar arasında bir dengesizlik ortaya çıkmıştır. İktisadi sistemdeki bu dengesizliğe ne ad verilmektedir?

Kıtlık Kanunu

S

İktisadi olayları nedir-ne olmaktadır, nasıl olmaktadır bakış açısıyla inceleyen, nitelikli bilgilere dayanarak, bir ekonominin nasıl olması gerektiğini belirlemek için istatistiksel veriler ve bilimsel formüller kullanan iktisat anlayışına ne ad verilmektedir?

Pozitif İktisat

S

İktisatçılar araştırmalarında, ekonomik sistemin çalışma şekli hakkında genel ilkeler bulmaya çalışır. Bu ilkeleri bulmak için belirli araştırma sürecini izler. Süreçte iktisatçı ilk olarak belirli bir ekonomik sorunla ilgili bütün gerçekleri araştırıp toplar. Sürecin bu kısmına ne ad verilmektedir?

Betimleyici iktisat

S

İktisatçılar araştırmalarını yaparken bir değişkendeki değişim etkilerini görebilmek için, o değişkeni etkileyen diğer faktörleri sabit varsaymak durumunda kalırlar. Bu durum için kullanılan Latince terim nedir?

Ceteris Paribus

S

Nohut-fasulye, pirinç-bulgur, çay-kahve vb. birbiri yerine kullanılabilen mallara iktisat biliminde ne ad verilmektedir?

İkame ya da rakip mal. 

S

Malların miktar ve faydalarının artırılabilmesi için ihtiyaç duyulan kaynaklara üretim faktörleri denir. Dünyada hiçbir mal veya hizmet, üretim faktörlerinden herhangi biri olmazsa vücuda gelemez. Bu üretim faktörleri nelerdir?

Emek, sermaye, doğal kaynaklar ve girişimcidir.

S

Bir ülkede ekonomik faaliyetler içinde yer alan birimlere ekonomik birimler denir. Söz konusu ekonomik birimler nelerdir?

Hane halkı, firmalar ve devlet.

S

Üretim faktörlerinin miktarı ve teknoloji sabitken bir toplumun üretebileceği ve üretemeyeceği mal demetlerini ayıran sınır çizgisi olan ve dönüşüm (transformasyon) eğrisi olarak da adlandırılan 'Üretim İmkanları Eğrisi, iktisat uygulamaları açısından temelde neyi işaret etmektedir?

Üretilebilecek maksimum mal bileşimlerini işaret etmektedir. 

S

Bir ekonomide üretilen mal ve hizmet miktarındaki artışlara ne ad verilmektedir?

Büyüme

S

Bir ekonomide, hangi malların; ne kadar, nasıl ve nerede üretileceği ve bu üretimin nasıl bölüşüleceği şeklinde ortaya çıkan duruma iktisat disiplininde ne ad verilmektedir?

İktisadi Problemler

S

Piyasada satılan bir malın, değeri, üretimde katkısı olan emek, sermayenin faizi, doğal kaynakların rantı ve girişimcinin kârının toplanmasıyla ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda bütün bir ekonomi açısından düşünüldüğünde, üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerin parasal tutarlarının toplamının; ücret, kira, faiz ve kâr olarak topluma dağıldığı söylenebilir. Bu dağılımı sağlayan temel sistem nedir?

Fiyat sistemidir.

S

Bireylerin özel mülkiyet ve girişim hakkının olduğu; üretim, tüketim, bölüşüm ve değişim işlerinin piyasalarda ve serbestçe işleyen fiyat mekanizması tarafından düzenlendiği sistemlere ne ad verilmektedir?

Kapitalist ekonomik sistem.

S

Endüstri ve ticaretin devlet tarafından değil, kapitalist olarak da ifade edilen şirketler veya özel girişimciler tarafından kontrol edildiği ekonomik sistemi ifade eden "Kapitalizm"in kurucusu olan ünlü iktisatçı kimdir?

Adam Smith

S

Kapitalist ekonomik düzenin tersine, hangi malların, nasıl ve kimler tarafından üretileceği sorularının cevabının merkezi planlama ile yapıldığı ve hür girişim ve mülkiyet hakkının bulunmadığı ve son olarak üretim faktörlerinin toplumun ortak malı olan sisteme ne ad verilmektedir?

Sosyalist ekonomik sistem.

S

Ekonominin bir kısmında merkezi hükümetin mal ve hizmet ürettiği, diğer yanda mülkiyet haklarının ve hür girişimciliğin de olduğu ve fiyatın etkisiyle özel sektör tarafından üretilen mal ve hizmetler bulunan sisteme ne ad verilmektedir?

Karma ekonomik sistem.

S

Üretim faktörlerinin mallar arasındaki yeni dağılımı ve malların tüketiciler arasındaki yeni bölüşümü, bireylerin bir kısmını daha kötü duruma getirmiyor ise ekonomik etkinlik sağlanmış olmaktadır. Herhangi bir değişim, kişilerin bir kısmının refahını, diğerlerinin refahını azaltmadan artırırsa toplumun refahı da artar ve böylece toplum ekonomik etkinliğe ulaşmış olur. Bu etkinliğin iktisat disiplini içindeki adı nedir?

Pareto etkinliğini.