GENEL BİYOLOJİ II - Deneme Sınavı - 6

Sinirler ektodermden gelişir

Doğal seçilimde en çok kullanılan mutasyonlar, büyük bir olasılıkla, çevre koşulları değişmeden önce meydana gelmiş olan ve bulunduğu canlıya, meydana geldiği koşullarda ne zarar ne de yarar sağlayan nötr mutasyonlardır.

Akciğerlerin iç astarıdır.

Dengeli seçilimde, üstteki ve alttaki değerleri (aşırı özellikleri) taşıyan bireyler sürekli elendiği için po­pulasyon dengedeymiş gibi gözükür. Örneğin, insanda bebeklerde kafatasının, dolayısıyla beynin ve keza vücudun büyüklüğü dengeli seçilimin etkisi altındadır.

Ametabol Gelişim görülür

Basit yapılı hayvanlarda gonadlar çok sayıda olurken, gelişmiş olanlarda genellikle bir çifttir. Doğru cevap “b” seçeneğidir.

Hayvanlarda görülen eşeysiz üreme tipleri tomurcuklanma, fission ve parçalanmadır. Binary fission prokaryotik hücrelerin bölünme şeklidir, dolayısıyla doğru cevap “c” dir.

izolesital Yumurta tipinde besin maddesi son derece azdır ve tüm hücre içine eşit olarak dağılmıştır. Besin maddesi az olduğu için yavru gelişimini yumurta dışında tamamlar. Bu tip yumurtalar deniz kestanesi ve yumurtlayan memeliler dışındaki tüm memeli türlerinde görülmektedir. A, b ve e seçenekleri polilesital yumurtanın, c seçeneği ise telolesital yumurtanın özelliğidir. Doğru cevap “d” seçeneğidir.

Partenogenez su piresi, arı ve karınca gibi omurgasız hayvanlarda görüldüğü gibi, bazı balık ve kertenkele türleri ile tavuk gibi omurgalı hayvanlarda da oluşabilmektedir. Bal arılarında kraliçe ve işçi arılar döllenmiş yumurtadan meydana gelirken, erkek bireyler n kromozomlu döllenmemiş yumurtadan oluşmaktadırlar. Bir balık türünde ise, populasyon sadece dişi bireylerden oluşmaktadır ve bireylerin tümü döllenme olmaksızın partenogenetik olarak çoğalmaktadır. Partenogenezde yumurta erkek eşey hücresine gerek olmadan kendi başına yeni bir birey meydana getirmektedir. Dolayısıyla sadece tek eşey üremede rol alır ve kur davranışı görülmez. Doğru cevap “e” seçeneğidir.

Erkek ve dişi üreme hücrelerinin aynı bireyde bulunması hermafroditlik olarak tanımlanmaktadır. Eşeyli üreme tipidir. Bireyler kendi kendini döllediği gibi bazı türlerde iki hermafrodit birey karşılıklı yumurtalarını döllerler. Bu üreme tipinde bazı balık türlerinde olduğu gibi bireyin sahip olduğu cinsiyet yaşam boyunca değişiklik gösterebilir. Tenya, balık, toprak solucanı gibi farklı hayvan gruplarında görülebilir Doğru cevap “b” seçeneğidir.

Döllenmenin ardından oluşan zigot segmentasyon, blastulasyon ve gastrulasyon evrelerini geçirerek nörülasyon ve organogenez aşamasına ulaşır. Doğru cevap “c” seçeneğidir.

Diskoidal segmentasyon: Bu tip segmentasyon polilesital yumurtalarda görülür. Vejetatif kutup segmentasyona hiç katılmaz. Bölünme yalnız animal kutupta meydana gelir.

Göz merceği ektodermden, eşey hücreleri endodermden, kan, böbrek ve çizgili kas ise mezodermden köken alan yapılardır. Doğru cevap “b” seçeneğidir.

Gastrula evresinde birbiri ardına organ taslakları oluşmaya başlar. Omurgalılarda ortaya çıkan ilk organ taslakları orta bağırsak ve deridir. Doğru cevap “c” seçeneğidir.

Her iki gelişim tipinde de yumurta, larva, ve ergin evreler ortaktır, holometabol gelişimde fazladan pupa evresi bulunmaktadır. Doru seçenek “c” dir.

Metasentrik kromozom: Sentromeri ortada bulunan ve bu nedenle kromozom kolları birbirine eşit olan, V şeklinde gözüken kromozomdur. Submetasentrik kromozom: Sentromeri bir uca daha yakın olup iki yanda kalan kolların eşit olmadığı, L şeklindeki kromozomdur. Telosentrik kromozom: Sentromer kromozomun bir ucuna çok yakın olduğu için sopa şeklinde olan kromozomdur. Akrosentrik kromozom: Sentromeri bir uçta olan ve mitoz veya mayozda sopa ya da İ şeklinde görülen kromozomdur. Bu durumda doğru cevap 22 çift otozomal + bir çift gonozomal = 46, yani “d” seçeneğidir.

Kodominantlık ya da eşbaskınlık, bir monohibrit çaprazlanmanın F1 dölünde, her iki atasal özelliğin de eşit oranda gözlendiği bir durumdur. Organizma üzerinde öldürücü etkisi olan gen, ya da allellere, letal gen ve etkilerine de letal (öldürücü) etki veya letalite denir. Allellerden bir tanesi diğerini baskılayarak fenotipte etkisini gösterirse buna tam dominant ya da baskın allel denir. Ekivalentlik ise, aynı karaktere etki eden fakat birbirinden farklı özellik taşıyan iki genin, canlının genotipinde birbirine dominantlık gösteremeyip, atalarından farklı yeni bir genotip oluşturmasıdır. Bu durumda soru kökünde açıklaması bulunan “yarı dominantlık” yani “e” seçeneği doğru cevaptır.

A kan grubuna sahip bireylerin alyuvarlarında A antijeni, kan plazmasında anti-B antikoru bulunur. Rh (-) kan gruplu bireylerin alyuvarlarında antijen bulunmaz, kan plazmasında anti-Rh antikoru, anti-D bulunur. B kan gruplu bireylerin alyuvarlarında B antijeni, kan plazmasında anti-A antikoru bulunur. AB kan grubuna sahip bireylerin alyuvarlarında A ve B antijenleri bulunur, kan plazmasında ise antikor bulunmaz. Bu bilgilere göre doğru cevap, soru kökünde açıklaması yapılan “O” grubu yani “d” seçeneğidir.

Sorunun cevabı soru kökünde bulunmaktadır. Daha açık bir ifadeyle; bir organizmadaki bağlantı grubu sayısı, o organizmanın sahip olduğu haploit kromozom sayısına eşit ise, 23 çift kromozoma sahip bir insandaki bağlantı grubu sayısı 23 olur. Dolayısıyla doğru cevap “c” seçeneğidir.

Bazı böcek türlerinde, dişiler iki adet X gonozomu taşırken (XX), erkekler sadece bir X gonozomu taşır (XO). Bu “XX-X0 Mekanizması” kapsamındadır. Ayrıca, Bal arıları gibi bazı sosyal böceklerde, erkek bireyler kromozom sayısı bakımından haploit (n), dişiler ise diploittir (2n). 16 kromozoma sahip olan haploit erkek arılar mitoz bölünme ile yine 16 kromozomlu haploit gametleri üretirler. 32 kromozomlu olan dipliot dişi arılar ise mayoz bölünme ile 16 kromozomlu haploit gametleri üretirler. Dişi bireyin oluşturduğu yumurtalardan bir kısmı döllenir ve normal gelişimini tamamlayarak diploit dişi arıları meydana getirir Bir k›sm› ise döllenmeyip, partenogenezle gelişerek haploit erkek arıları oluşturur. Bu durumda doğru cevap “arılar” yani “c” seçeneğidir.

“a”, “c”, “d” ve “e” seçeneklerindeki hastalıklar, “mitokondri genlerinde meydana gelen mutasyon sonucu” oluşurlar. Grip, influenza A, B ve C viruslarının neden olduğu viral bir enfeksiyondur. İnsanda yaygın hastalığa yol açan influenza A virusudur. Bu nedenle doğru cevap “b” seçeneğidir.

Aynı türün farklı populasyonlarında, allellerin bireylerde bulunma sıklığı farklı olabilir. Belirli bir genotipe sahip olan birey sayısının populasyondaki toplam birey sayısına oranı ya da populasyondaki yüzdesi genotip frekansını verir. Bu durumda doğru cevap soru kökünde yer alan açıklama yani “a” seçeneğidir.