GENEL BESLENME

Dört Besin Grubu modeline göre besinler, 1) Et Grubu, 2) Süt Grubu, 3) Sebze ve Meyve Grubu ve 4) Ekmek ve Tahıl grubu olarak gruplandırılmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Kurubaklagiller: Kurubaklagiller olgunlaşmış tohumlar olduklarından esas bileşimle-ri karbonhidrat ve proteindir. Tanelerin dış kısımlarında posa, iç kısımlarında ise nişasta bulunur. Başlıca kurubaklagil çeşitleri nohut, fasulye, mercimek, bakla, bezelye, börülce, barbunya ve soya fasulyesidir. Doğru yanıt C'dir.

Üzümsü meyveler: Tohumları meyvelerin yenen et kısmı çevreler. Tipik temsilcisi üzümdür. Ayrıca yapıları birbirine benzeyen çilek, ahududu, böğürtlen ve dut bu grubun örnekleridir. Doğru yanıt C'dir.

Sebze ve Meyvelerin İşlevleri:

Büyüme ve gelişmeye yardım ederler,

Hücre yenilenmesini ve doku onarımını sağlarlar,

Deri ve göz sağlığı için temel ögeler içerirler,

Diş ve diş eti sağlığını korurlar,

Kan yapımında görev alan ögelerden zengindirler,

Hastalıklara karşı direncin oluşumunda etkindirler,

Bağırsak faaliyetlerine yardımcı olurlar,

Doygunluk hissi yaratırlar.

Yetişkinlerin yumurtayı tüketme sıklığı haftada 3-4 kez 1 adet şeklinde olmalıdır. Doğru yanıt A'dır.

İlköğretim çocuklar haftada 3-4 kez 1 porsiyon kurubaklagil yemelidirler. Doğru yanıt C'dir.

Yetişkinler; günlük 2-3 porsiyon, süt ve süt ürünleri tüketmelidir.

Balık: Taze balığın gözleri parlak, lekesiz, solungaçları kırmızımsı pembe, pulları ve yüzgeçleri diri, kasları sert ve esnektir. Taze balıkta kaslara basıldığı zaman parmağın bıraktığı iz hemen düzelir, kokusu yoktur. Kötü koku balığın bayatlığının bir göstergesidir. Doğru yanıt B'dir.

Dana ve koyun eti: Esnek olmalı, elle bastırılınca eski haline gelebilmeli, kesilen yüzeyi nemli olmalı, yağlı kısım sert ve pembe beyaz olmalıdır. Dana eti soluk pembe, koyun eti daha parlak pembe hatta kırmızıya yakın olmalıdır.

Et grubundaki dana, koyun, kuzu eti, av hayvanları, su ürünleri (balık, karides, midye vb), kümes hayvanları, et ürünleri (salam, sosis, sucuk, pastırma), yumurta, kuru fasulye, nohut, mercimek gibi kurubaklagiller, ceviz, fındık, fıstık gibi yağlı tohumlar bulunur.

Et grubundaki besinler;

Balık yağında yüksek oranda omega-3 yağ asitleri bulunur.

Yumurta proteinlerinin %100 oranında vücut proteinlerine dönüşmesi nedeniyle yumurta proteinleri “örnek protein” olarak değerlendirilmektedir.

Süt ürünleri grubunda yer alan besinler vücudumuz için gerekli kalsiyum ve riboflavin (B₂ vitamini) için en iyi kaynaktırlar. Bu grup ayrıca protein, fosfor ile B₁₂ ve A vitamininden zengindir.

Kefir, sütün mayalandırılmasıyla elde edilen bir süt türevidir. Sütteki tüm besin maddelerini içerdiği için besin değeri oldukça yüksek olan kefir, yapısındaki mikroorganizmalardan dolayı sindirimi kolay olan çok değerli bir besin maddesi olarak kabul edilmektedir.

Havuç, tatlı patates, ıspanak gibi koyu yeşil yapraklı ve sarı sebzeler ile koyu sarı meyvelerin çoğu (kavun, kayısı, şeftali vb) A vitamininin çok iyi kaynağıdırlar.

Tahıl grubu besinlerin önemli kısmı karbonhidrattır (nişasta, lif). Bu nedenle de tahıllar vücudun temel enerji kaynağıdır.

Pirinç ve mısır unundan kaliteli ekmek yapılmaz.

Kurubaklagiller, posa içeriklerinin yüksek olması ve yağ içeriklerinin düşük olması nedeniyle özellikle kalp-damar ve şeker hastalarının diyetinde sıklıkla yer almalıdır.

Et grubundaki besin çeşitleri: Bu grupta dana, koyun, kuzu eti, av hayvanları, su ürünleri (balık, karides, midye vb), kümes hayvanları, et ürünleri (salam, sosis, sucuk, pastırma), yumurta, kuru fasulye, nohut, mercimek gibi kurubaklagiller, ceviz, fındık, fıstık gibi yağlı tohumlar bulunur.