GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE SİYASET - Deneme Sınavı - 3

Dokunulmazlar: Kast sisteminin en altında yer alan dokunulmazlar, izole biçimde yaşamaya zorlanmışlar ve üst kastlarla temasları en aza indirilmeye çalışılmıştır. Hindistan, kast sistemini hukuken ortadan kaldırmış olsa da sosyal alanda etkileri fiilen hissedilmeye devam etmektedir. Doğru cevap A'dır.

1950 yılında yürürlüğe giren Hindistan Anayasası dünyanın en kazuistik anayasalarından biridir. Anayasa 395 madde, 12 çizelge ve 4 ekten oluşmaktadır. Bugüne kadar Anayasa’da 97 değişiklik yapılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Kuzey Amerika, Avrupa ve Japonya

Bölgede 16. yüzyılın başlarına kadar çok sayıda Türk devleti hüküm sürdü. Delhi Sultanlıkları olarak nitelenen bu devletler (Kutbiler, Balabanlılar, Kalaçlar, Tuğluklar, Lodiler) 1526 yılında Hindistan’da güçlü bir imparatorluk kuran Babür Devleti’ne yerlerini bı­raktılar.

1921 yılında Kongre lideri olduktan sonra Gandhi köylüleri hareketin aktif sosyal gücü olarak mobilize etmeyi başardı ve Hintli orta sınıf ile kaynaşmasını sağladı (Kohli and Basu, 2010: 271). Yaklaşan İkinci Dünya Savaşı İngiltere’nin yükselen hareketi bastırmak yerine iş birliğine yönelmek zorunda bıraktı. 1935 yılında özerkliği güçlendiren yasal düzenlemeler gerçekleştirildi ve 1937 yılında seçimler yapıldı. Bu şekilde Kongre Partisinin İkinci Dünya Savaşı’nda aktif desteğini alan İngiltere, savaştan sonra Ağustos 1947’de Hindistan’ın bağımsızlığını kabul etti.

Muhammet Ali Cinnah, İngiliz kontrolü altındaki Hindistan’da yaşayan Müslümanlara önderlik ederek 1947 yılında Pakistan’ın kuruculuğunu üstlenen ünlü siyasi liderdir.

Nüfusun yaklaşık %80’i Hindu dinindendir. Müslümanlar %13,4 ile ikinci büyük grubu oluşturmaktadırlar. Ayrıca nüfusun %2,3’ü Hristiyan, %1,9’u Sih ve %0,8’i Budist’tir.

Sırasıyla Brahminler (rahipler ve bilginler), Kshatriyalar (askerler ve yöneticiler), Vaişyalar (tacirler, toprak sahipleri ve çiftçiler) ve Şudralar (işçiler, kirli işleri yapanlar) hiyerarşik kast gruplarını oluşturur. “Dokunulmazlar”ın ise hiçbir hakları yoktur.

Seçeneklerde verilen bilgilerin hepsi doğrudur.

Olağanüstü hâl ilan etme yetkisi cumhurbaşkanının kullanabileceği bir yetkidir. Bu durumda cevap “E” seçeneğidir.

Soruda anlatılan parti  Bharatiya Janata Partisidir.

Kongre Partisi, belirtildiği gibi, ülkenin bağımsızlık mücadelesini yürüten harekete dayanmaktadır. Gandhi, Nehru gibi bağımsızlığın karizmatik liderleri Kongre Hareketi içinde yetişmiş isimlerdir. Parti bağımsızlıktan bugüne gücünü yitirse de ülkede hükûmetlerin oluşması üzerindeki hakim rolünü 1990’lı yıllara kadar sürdürebilmiştir.

“D” seçeneği hariç diğer seçenekler 11 Eylül sonrasında gelişen olaylardır. “D” seçeneğinde anlatılan ;  Soğuk Savaş döneminde yeni kurulan üçüncü dünya ülkeleri ile birlikte karma ekonomi modelini öne çıkaran ve iki süper güce bağımlı olmayan yeni bir blokun, Bağlantısızlar Hareketi’nin oluşmasında Hindistan kurucu ve etkin bir rol oynamasıdır. (Sönmezoğlu, 1989: 176-190).

Büyüme yalnızca iktisadi bir kavram iken kalkınma daha geniş şekilde kültürel, siyasal yapıları da içermektedir.

1990’larda aynı zamanda birçok Latin Amerika ülkesinde çok partili seçimler sonucunda yönetime gelmiş hükûmetler ekonomik liberalleşme politikaları uygulamışlar, 2000’lerde ise dalga tersine dönmüş ve sol görüşlü partiler ve adaylar seçimlerde başarı kaydetmişlerdir. 2005 ve 2007 yılları arasında gerçekleşen 14 seçimden 9’unu sol partiler kazanmıştır (Murillo, Oliveros, ve Vaishnav 2008). Doğru cevap E'dir.

1920 yılına kadar Brezilya’da üniversite kurulmamış (Nava ve Lauerhass 2006), Brezilya kolonyal elitinin çocukları için bile tek yüksek eğitim imkanı Portekiz’de bulunan Coimbra Üniversitesine gitmek olmuştur. Doğru cevap D'dir.

Brezilya 1964 ve 1985 yılları arasında ordu tarafından yönetilmiştir. Doğru cevap D'dir.

Sivil yönetime geçiş Şubat 1984 ile Haziran 1984 arası süren toplumsal siyasi hareketi izlemiştir. Birçok siyasi ve sivil toplum grubundan oluşan bu hareket Direitas Já kampanyası olarak bilinir ve askerî yönetimden doğrudan başkanlık seçimleri yapılması talebinde bulunmuştur. Askerî yönetim başkanlık seçimlerinin doğrudan yapılmasına izin vermemiş, yeni kurulacak sivil yönetim üzerinde bazı kısıtlamalar da getirmiştir. Örneğin, kurulan ilk sivil hükûmette altı asker bakan da bulunmuştur. Ulusal İstihbarat Servisi’nin ordu tarafından kontrolü devam etmiştir. Hatta tarım reformunun sınırları da ordu tarafından çizilmiştir (Linz ve Stepan 1996). Doğru cevap E'dir.

1997’de yapılan anayasa reformlarıyla aynı kişinin iki dönem arka arkaya başkanlık yapması mümkün olabilmişti. Ama ikinci dönemin sonunda bir daha aday olamayacaktı. Bu reformun sonucunda 1994 yılında başkan seçilmiş olan Fernando Henrique Cardoso 1998 yılında yeniden aday olmuş ve seçilmişti. Cardoso’yu takiben seçilen Lula da Silva da iki dönem başkanlık yapmıştır. Doğru cevap D'dir.

Sosyolog olan Cardoso, 1985 sonrası demokratik dönemin halk tarafından seçilen ikinci devlet başkanıdır. Brezilya başkanları tarafından sıkça kullanılan yasama alanındaki kanun hükmünde kararnameler yetkileri vardır. Portekizce medidas provisórias olarak adlandırılan kararname yetkisi 1988 Anayasası’nın 62. maddesince verilmiştir. Meclis tarafından kabul edilene kadar otuz gün kanun hükmü görebilecektir. Bazı çok önemli alanlarda bile başkanlar kanun hükmünde kararnameler kullanmışlardır. Mesela başkan Cardoso’nun “Real Plan” olarak adlandırılan ekonomi planının uygulanmasının bir kısmı bu kanun hükmünde kararnameler vasıtasıyla olmuştur. Doğru cevap D'dir.