GELİŞİMSEL YETERSİZLİKLERİN BAKIM VE REHABİLİTASYONU - Deneme Sınavı - 17

Özel özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak hizmet veren kurumlardandır. Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri, bireylere özel eğitim desteği sağlamak, onların iş yaşamına ve bir mesleğe hazırlanmasına yardımcı olmak, örgün eğitim programlarından faydalanamayacak olanların temel yaşam becerilerini geliştirerek öğrenme ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla açılmış olan gündüzlü eğitim kurumlarıdır. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

Kurumlarda görev alan bir diğer personel olan fizyoterapistlerin ise bazı görevleri şu şekildedir:

Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

İş Birliği ile Danışmanlık; yetersizliği olan bireyin bakımını ve rehabilitasyonunu gerçekleştiren kişinin ihtiyaç duyduğu tüm konularda bu konuda yeterliliği olan uzmana danışmasına vurgu yapılmıştır. Uzmanlar, gelişimsel yetersizliği olan bireye bakım ve rehabilitasyon hizmeti veren kişiye, bakım programı, eğitim programlarını, gereksinim duyulan araç-gereçlerin nasıl kullanılacağını anlatarak yardımcı olurlar. Doğru yanıt "D" seçeneğidir.

Gelişimsel yetersizliği olan bireyin bakım ve rehabilitasyonlarında çoğu zaman birçok personele/ uzmana ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak bunu sağlamak her zaman mümkün olmayabilir. Bu tür durumlarda akran destekleme modelinden yararlanılabilir. Gelişimsel yetersizliği olan birey ile normal gelişim gösteren bireyler arasındaki etkileşimin arttırılması, birbirlerinden öğrenerek karşılıklı çıkar sağlamalarına imkan sağlamaktadır. Doğru bir akran desteği için, destekte bulunacak akranların doğru bir şekilde yetiştirilmesi gerekmektedir. Doğru yanıt "E" seçeneğidir.

2006

Bakım Gereksinimlerinin Tanımlanması

Yatılı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri

Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri

İş Birliği ile Öğretim/Bakım/Rehabilitasyon

Zenginleştirilmiş Model

Destekleyici öğrenme etkinlikleri

1973

Tıbbi Sosyal Hizmet

Psikiyatrist

DSM-V’e göre zihinsel yetersizliğin tanı ölçütleri ise aşağıdaki şekildedir:
1. Zihinsel işlevlerde güçlükler yaşamak
2. Uyumsal davranışlarda gözlenen sınırlılıklar
3. Bu durumun gelişim dönem içerisinde ortaya çıkması.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Zihinsel yetersizlik gösteren bireyler zekâ bölümü puanlarına göre şu şekilde sınıflandırılırlar;

50-55 ile 70 arası: Hafif düzeyde zihinsel yetersizlik
35-40 ile 50-55 arası: Orta düzeyde zihinsel yetersizlik
20-25 ile 35-40 arası: Ağır düzeyde zihinsel yetersizlik
20-25 ile daha aşağısı: Çok ağır düzeyde zihinsel yetersizlik

Doğru cevap C şıkkıdır.

Kişisel bakım gereksinimleri, toplumdaki her birey için birincil, başka bir ifadeyle öncelikli yaşam gereksinimlerindendir. Bu hizmetler aşağıdaki şekilde sıralanmaktadır:
• Tuvalet ihtiyacı ve tuvalet sonrası temizliği
• Vücut temizliği (Banyo yapma, el-ayaktırnak bakımı, burun ve kulak temizliği, istenmeyen tüylerin bakımı)
• Ağız ve diş bakımı
• Saç ve sakal bakımı
• Mensturasyon bakımı
• Giyinme/soyunma için gerekli hizmetler
• Beslenme hizmetleri (yemek yeme, yemek hazırlama, içecek içme vb.)
• Genel temizlik (giysilerinin temizliği, odasının temizliği vb.)

E şıkkı dışındaki şıklar kişisel bakım hizmetlerindendir. E şıkkı ise psikososyal destek hizmetlerindendir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Zihinsel yetersizliği olan bireylerin öz bakım becerilerini edinmesini etkileyen etmenleri aşağıdaki şekilde sıralamak mümkündür:
• Büyük kas becerilerindeki yetersizlikler
• Küçük kas becerilerindeki yetersizlikler
• El-göz koordinasyonunda yetersizlik
• Bilişsel becerilerde yetersizlik ve
• Öğrenme fırsatlarını engelleyecek özellikteki aile tutumları (Varol, 2000). 

Doğru cevap E şıkkıdır.

Bakım sunan kişinin, “Bak ben musluğu yukarı kaldırarak açıyorum” diyerek musluğu nasıl açtığını göstermesi ve ardından “Haydi şimdi sende aç” demesi şeklinde sunulabilmektedir. Burada bakım sunan kişi beceriyi model olarak gösterirken, ne yaptığını da sözel olarak açıklamalıdır. Bu model ipucu/model olma şeklinde öğretim stratejisidir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Sunulan yemeği reddetme davranışı söz konusuysa, sabit kaşık ve fiziksel yardım yöntemleri kullanışlı bulunmaktadır. Yemek seçiciliği durumlarında kullanılabilecek başka yöntemler de eş zamanlı sunum ve sıralı sunum olarak sıralanabilir. Bireylerin yiyecekleri yutmama, ağızda tutma veya tükürme gibi beslenmeye ilişkin davranışları söz konusu olduğunda ise, tekrar sunma ve izleyici gıda teknikleri kullanılabilir. Doğru cevap C şıkkıdır.