GELİŞİMSEL TANI VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ - Deneme Sınavı - 6

Özel eğitim sınıfı ise tipik gelişim gösteren çocukların bulunduğu eğitim kurumunda ayrı bir sınıf olarak programını yürütmektedir. Bu çocuklar kendisi gibi özel gereksinimli çocuklarla birlikte eğitim almakta, okul faaliyetlerinde diğer çocuklarla bir araya gelebilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Çocuk gelişimci, üniversitelerin dört yıllık fakültelerinden lisans mezunu olan, 0-18 yaş arasındaki çocukların (normal gelişim, özel gereksinimli, risk grubu, korunmaya muhtaç, hastanede yatan) gelişimini değerlendiren, gelişim alanlarında (çocuğu zihinsel, dil, motor, öz bakım, sosyal ve duygusal gelişim) izlem ve destek programları ile çocukların gelişim takibi ve değerlendirmesini yapan, aileyi programın bir parçası olarak gören ve ailelere danışmanlık yapan profesyonellerdir. Doğru cevap C'dir.

Çocuk gelişimciler gelişimsel değerlendirme sürecinin ilk aşamasında sürece dair bilgi vermektedirler.

Erken müdahale programları, gelişimsel olarak risk altında olan çocuklar, özel gereksinimli çocuklar, davranış problemleri olan çocuklar için planlanabileceği gibi ailelerin ebeveynlik becerilerinin geliştirilmesiyle çocuklarının gelişimini desteklemeleri ya da gebelik süreciyle ilgili bilgi edinme ile ilgili de olabilmektedir. Ebeveynlere yönelik mesleki eğitim erken müdahale programlarının ilgili olabileceği konular arasında yer almamaktadır.

Çocuk gelişimcinin birincil görevi çocuğun sağlığını ve gelişimi desteklemek, onun güvenliği sağlamak, haklarına sahip çıkmak ve korumaktır. Çocuğun ilaçlarının dozunu belirlemek sağlık uzmanlarının, doktorların görevidir. Doğru cevap C'dir.

Doğal öğretim tekniklerinin uygulandığı süreç, çocuk için hedeflenen amaçların model olma, genişletme, uyarlama yoluyla çocuğun günlük yaşantısında yer alan rutinler, geçişler, etkinlikler gibi doğal yaşantılarının içerisine yedirilerek çocuk için anlamlı öğrenme fırsatlarına dönüştürülmesi olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Aile değerlendirme sürecini oluşturan unsurlar Zayıf ve güçlü yönlerin belirlenmesi, gelişim ve eğitim ihtiyaçları, ev ortamı ve doğal çevre hakkında bilgidir. Gelişimsel değerlendirme yapma aile değerlendirme sürecinin değil çocuk gelişimcilerin çocuk değerlendirme sürecinini bir parçasıdır. Doğru cevap B'dir.

Özel eğitim gerektiren birey için geliştirilen ve ailesi tarafından onaylanan bireyselleştirilmiş eğitim programı, bireyin, ailenin, öğretmenin gereksinimleri doğrultusunda hazırlanan ve hedeflenen amaçlarda verilecek destek eğitim hizmetlerini de içeren özel eğitim programıdır. Özel eğitim ve kaynaştırma uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda, özel eğitim gerektiren bireyler için, bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirilmesi, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi amacıyla bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi oluşturulur. BEP öğrenci ve öğretim programı hakkında bilgisi olan, kaynaklara ulaşabilen ve öğrenci
için gerekli uyarlamaları yapabilen kişilerden oluşan bir ekip tarafından hazırlanır. Doğru cevap C'dir.

Bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamanın birinci basamağı, öğrencinin var olan eğitsel performans düzeyinin belirlenmesidir. Doğu cevap A'dır.

Öğretmenlerin performans düzeyi belirleme ifadelerini yazarken şu ilkelere dikkat etmeleri önemlidir:
Performans düzeyi, değerlendirme verilerine göre oluşturulmalıdır, öğrencilerin yapamadıkları ile birlikte yapabildiklerini de yansıtmalıdır, ölçülebilir ve gözlenebilir şekilde ifade edilmelidir, uzun ve kısa dönemli hedefler oluşturmaya olanak vermelidir, öğrencinin şimdiki durumunu yansıtmalıdır. Doğru cevap B'dir.

Kısa dönemli hedef yazımının dört temel ilkesi vardır. Bunlar; “birey, davranış, koşul ve ölçüttür". Doğru cevap E'dir.

Bireyselleştirilmiş eğitim programı bir eğitim öğretim yılı içerisinde özel gereksinimli öğrenciye kazandırılacak davranışların neler
olduğu, bu davranışların nerede, nasıl, kimler tarafından, hangi yöntemlerle ve ne kadar sürede kazandırılacağını gösteren yazılı bir dokümandır. Doğru cevap B'dir.

Ülkemizde 2000 yılında kabul edilen Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nin 63. maddesinde özel eğitim ve kaynaştırma uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda BEP’i geliştirmek, izlemek ve değerlendirmek amacıyla “Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı Geliştirme Birimi” kurulması ifade edilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamada yer alan son öge ise öğrenciye sağlanacak ek özel eğitim hizmetlerinin nerede, ne zaman, kimler tarafından ve ne kadar süreyle verileceğinin belirlenmesidir. Doğru cevap E'dir.

Özel gereksinimli öğrenci için hazırlanan bireyselleştirilmiş eğitim programının içeriğini şu şekilde sıralamak mümkündür:
• Öğrencinin şimdiki/var olan eğitsel performans düzeyi.
• Öğrenciye bir akademik yıl sonunda kazandırılması planlanan uzun dönemli hedeer.
• Uzun dönemli hedeflere ulaşmak için gerekli olan kısa dönemli hedefler.
• Belirlenen hedeflere ulaşmada kullanılacak olan öğretim yöntemleri ve materyaller.
• Kısa dönemli hedeflere ulaşmada gerekli olan zamanın başlama ve bitiş tarihleri.
• Belirlenen hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığını belirlemek için kullanılacak değerlendirme yöntemi ve ölçütleri.
• Öğrenciye sağlanacak ek özel eğitim hizmetlerinin nerede, ne zaman, kimler tarafından ve ne kadar süreyle verileceğinin belirlenmesi.Doğru cevap C'dir.

Ek özel eğitim hizmetler öğrencinin kaynaştırma uygulamalarına katılımını ve başarısını artırıcı hizmetlerdir. Doğru cevap A'dır.

İzleme ve değerlendirme ise BEP sürecinin en önemli basamağıdır. Bu süreç genel olarak, sistematik olarak uygulayıcılardan bilginin toplanması ve bu bilginin düzenli aralıklarla belirlenmiş olan amaçlarla karşılaştırılması şeklinde tanımlanabilir. Doğru cevap D'dir.

Ardından çocuk bir kaynaştırma sınıfına yerleştirilir ve yaşıtlarıyla birlikte eğitim almaya devam eder ki bu müdahaledir.

Gelişimsel tanı uygulanan test, görüşme ve gözlem sonuçlarına dayanılarak çocuğu çeşitli sistemlerce belirlenmiş bir sınıflama içine yerleştirmektir.

Çocuk gelişimi uzmanının rolü genel gelişim değerlendirmesi, gelişim alanları değerlendirmesidir.