KÜRESELLEŞME VE YOKSULLUK

Bir başka ülkede yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin, ülke içinde bir malı markası, üretim, kullanım ve imtiyaz haklarıyla birlikte üretmek veya hizmet sağlamak amacıyla fiziki varlıklar satın alarak, şube açarak veya iştirakte bulunarak yatırım yapmaya yönelmesidir.

Ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıklarını ortadan kaldırarak, farklı para birimlerinin satınalma gücünü eşitleyen bir değişim oranıdır. Belirli bir mal ve hizmet sepetinin satın alınabilmesi için gereken ulusal para tutarlarının oranı şeklinde hesaplanmaktadır.

Rodrik (2000), uyguladıkları politikalarla hızlı büyümeyi ve yoksulluğu azaltmayı başaran ülkelerin bu performansının, küresel
ekonomiyle daha fazla bütünleşme içine girmiş olmalarına bakılarak, ticaretin önündeki engelleri kaldıran politikaların bir sonucuymuş gibi gösterilemeyeceğinin altını çizmektedir.

Lee ve Vivarelli yabancı sermaye tarafından yapılacak üretken yatırımların da gelişmekte olan bir ülkede istihdam olanakları yaratarak yoksulluğu etkileyebileceğini ileri sürmektedir.

Winters, McCulloch ve McKay (2004) küreselleşme sürecinde yüksek ücret artışlarının beraberinde işgücünden tasarruf arayışlarını ve dolayısıyla iş kayıplarını getirebileceğini belirtmektedir. Ayrıca artan üretim ile birlikte vasıflı işgücüne
artan talebin mevcut çalışanları düşük vasıflı işgücü durumuna düşürerek yoksulluk sınırının altına itebileceği de düşünülmektedir

İhraç malları fiyat endeksinin ithal malları fiyat endeksine
bölünmesiyle elde edilen ve dış ticaretin bir ülkenin lehine
veya aleyhine geliştiğini takip etme olanağı sağlayan bir
göstergedir.

Hükûmetlerin gelişmiş ülkelerin uluslararası finansal faaliyetlerini kendi ülkelerine çekmek amacıyla gerekli yasal düzenlemelerle finans piyasalarını çeşitli kontrol ve kısıtlamalardan arındırarak
uluslararası sermaye hareketlerine açmalarıdır.

Santarelli ve Figini (2004) gelişmekte olan 120 ülkeye ait verileri kullanarak yaptıkları çalışmada ticaretin serbestleşmesinin mutlak yoksulluğu azaltan sonuçları olduğunu ancak finansal serbestleşmenin ve doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının yoksulluğu olumsuz yönde etkilemekte olduğunu açıklamıştır.

Çalışıyor görünse de üretime katkısı sıfır olan işçilerin veya üretimden çekildiği durumda
üretimde kayıp oluşmayan işçilerin işteki durumunu tanımlamaktadır.

Ekonomik nedenlerle haftada 40 saatten az çalışıyor olup da daha fazla çalışmak isteyenler ile mevcut işinden elde ettiği gelirin azlığı ya da kendi mesleğinde istihdam edilmediği
gerekçesiyle iş arayanları tanımlamaktadır.

İthal edilmekte olan malların yurt içinde üretimini teşvik ederek dışa bağımlılığı azaltmayı ve ulusal sanayiyi büyütmeyi amaçlayan korumacı politikalardır.

Matusz ve Tarr (1999)dış ticaret ve doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının geçiş dönemindeki Doğu Avrupa ülkeleri dışında istihdamı arttıran etkileri olduğunu açıklamıştır

Kletzer (1998-2003), ABDekonomisi üzerine yaptığı bir araştırmada artan ithalat rekabetinin işsizliği teşvik ettiği sonucunu elde etmiştir.

Ekonomi literatürü büyümenin yoksulluğun azaltılmasında çok etkili bir faktör olduğu görüşünü desteklemektedir. Bu nedenle yoksullukla mücadele edecek toplumlara ekonomilerini hızla büyütecek politikalar izlemeleri önerilmektedir.

Gelişmekte olan ülkelerde ticaretin serbestleştirilmesinin gelir dağılımı
üzerindeki etkisi Stolper ve Samuelson (1941)’un bu ilişkiyi tanımlayan teorisi
referans alınarak değerlendirilmektedir.

Küreselleşme ve ülke içi gelir dağılımı ilişkisi ülke ekonomilerinin dışa açıklığının
göstergeleri üzerinden kurulmaktadır.

Stolper-Samuelson teoremi ticaretin serbestleştirilmesinin gelişmekte olan ülkelerde
gelir eşitsizliği üzerindeki etkisini vasıfsız işgücünün ücretlerindeki değişim üzerinden açıklamaktadır.

Mundell’e göre üretim faktörleri hareketliliği önündeki engeller kaldırıldığında mal fiyatları ile birlikte üretim faktör fiyatları da eşitlenme eğiliminde olacaktır. Dolayısıyla doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının gelişmekte olan ülkelerde emek ve sermaye gibi üretim faktörlerinin fiyatlarını eşitlerken gelir dağılımındaki eşitsizliği azaltan sonuçları olacağı
öngörülmektedir

Çocuk işçiliği: Çocuk işçiliği kavramı 15 yaşın altında, fiziksel ve ruhsal olarak gelişimini tamamlamamış, eğitim görmesi ve oyun oynaması gerekirken ailesine ekonomik katkıda
bulunmak için çalıştırılan veya çalışıp para kazanmak zorunda kalmış olan çocukları
tanımlamaktadır.

Dibe Doğru Yarış: Ülkeler jkarasında daha fazla yabancı sermaye yatırımı çekmek üzere
yaşanan rekabet sürecinde her bir ülkenin iş piyasası standartlarını giderek daha
aşağıya çekme yarışına girmesi ile oluşan olumsuzlukları tanımlamaktadır.