GELİR DAĞILIMI VE YOKSULLUK - Deneme Sınavı - 8

Türkiye Dünya Bankası gruplandırmasına göre 10.540,6 dolar kişi başına geliri ile dünya ekonomileri sıralamasında üst-orta gelir grubunda yer almaktadır.

Hanelerde birey başına düşen gelirler arasındaki farkları dikkate alarak hanehalkı düzeyinde toplanan gelirlerin birey başına düşen gelirlere dönüştürülmesi ile elde edilen gelir eşdeğer hanehalkı kullanılabilir gelirdir.

Türkiye ekonomisinde 2002-2011 döneminde küresel ekonomideki gelişmelerin de etkisiyle ortaya çıkan dönüşümlerden biri enflasyon hızının düşmesidir.

Bireylerin toplumun ortalama refah düzeyinin belli bir oranının altında olması durumuna göreli yoksulluk denir.

Bireysel özelliklerin yoksulluk üzerinde güçlü bir etkisi olmadığını, bu konuda asıl odaklanılması gereken noktanın toplumdaki grup uyuşmazlığı ile politik ve
ekonomik güç kaynaklarının eşit olmaması olduğunu ileri süren yaklaşım yapısal yoksulluktur.

Yaş, cinsiyet, etnik köken ve eğitim düzeyi işsizliğe neden olan mikro faktörler arasındadır. İşsizlik ise yoksulluğa neden olan makro faktörlerden biridir.

Dünya Bankası'nın hesaplamasına göre Türkiye'de mutlak yoksulluk sınır 4 Dolar'dır.

Gelişmekte olan ülkeler için hazırlanan “İnsani Yoksulluk İndeksi” kriterlerinden biri 40 yaşın altında yaşam beklentisi olanların oranıdır.

Yoksulluk sınırı altında kalan kişi sayısının toplam nüfusa oranını gösteren indekse Kafasayısı indeksi denir.

Ülkemizde bugün için, yeterli düzeyde olmasa da doğrudan yoksullukla mücadeleye yönelmiş önemli bazı uygulamalardan söz edilebilir. Bunlardan  en önemlisi, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu’dur

Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'na bağlıdır.

İşsizlik fonunun % 10'u Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu'nun gelirleri arasında yer almaz.

Yoksullukla mücadelede uygulanabilecek doğrudan önlemler yoksul bireylerin yaşam koşullarının iyileştirilmesi amacıyla sosyal koruma sistemi kapsamındaki kamu harcamalarıdır. Bu önlemler arasında ağırlıkla yoksulların kullandığı
mal ve hizmetlere sübvansiyon verilmesi, asgari ücret, istihdamı arttırmaya yönelik çeşitli proje ve önlemler bulunmaktadır.

İskoç görüşü: Kanıtlanmış olmasa da en azından kalkınma ve gelir dağılımı arasında sistematik şekilde tanımlanmış bir bağlantının olmadığı yargısına varan bu görüş, büyümeyi kalkınmanın tek yolu olarak görenlerin almış oldukları bir pozisyon olarak görülmektedir.

Dünya’da gelir dağılımını tanımlamak amacıyla Milanovic (2005) tarafından kullanılan üç kavram öne çıkmaktadır. Kavram 1, kavram 2 ve kavram 3. Kavram 1'e göre aynı zamanda ülkeler arası gelir dağılımında ülkelerin nüfus büyüklüğü dikkate alınmaz

Kuznets’in ters-U hipotezi ile uyumlu olarak üst-orta gelir grubundaki ülkeleregeçildiğinde gelir eşitsizliğinin azalması beklenmektedir. Dolayısıyla Türkiye’deki gelir dağılımının Dünya Bankası’nın kişi başına gelirin büyüklüğüne göre tanımladığı üst-orta gelir grubundaki ülkelerle karşılaştırılması yerinde olacaktır.