GELİR DAĞILIMI VE YOKSULLUK - Deneme Sınavı - 6

Milanovic (2005), dünya genelinde gelir eşitsizliğini ölçmek amacıyla “ülkeler arası eşitsizlik” ve “ülke içi eşitsizlik” olmak üzere iki unsurdan oluşan bir Gini katsayısı tanımlamaktadır.

Ülkeler arasında düşük gelirli ülkeler daha çok orta ve yüksek eşitsizlik grubunda yer alırlarken alt-orta gelirli ve üst-orta gelirli ülkelerin yüksek ve orta eşitsizlik grubunda yoğunlaştıkları, yüksek gelirli ülkelerin ise orta ve düşük eşitsizlik grubunda toplanmış oldukları görülmektedir.

Satın Alma Gücü Paritesi:Ülkeler arasında fiyatlar genel düzeyindeki farklılaşmayı ortadan kaldırmak amac›yla başvurulan para birimi dönüştürme oranıdır. Buna göre ülkelerin kişi başına GSYİH rakamları ülkelerin ortak bir mal sepetini satın alma güçlerindeki farklılığı yansıtacak şekilde düzeltilmektedir.

Fertlerin çalışma durumlarına göre yoksulluk riski de değişmektedir. 2009 yılında ücretli-maaşlı çalışanlarda yoksulluk oranı %6,05 iken yevmiyeli çalı şanlarda bu oran %26,86, işverenlerde %2,33, kendi hesabına çalışanlarda %22,49 ve ücretsiz aile işçisi olanlarda ise %29,58 olmuştur. Yoksulluğun en yoğun olduğu grup ücretsiz aile işçileridir.

Yoksulluğun evrenselliği ve satın alma paritelerinin farklılıkları da düşünülerek ortalama bir hesaplama yöntemiyle mutlak yoksulluk sınırı az gelişmiş ülkeler için kişi başına günlük 1 dolar olarak kabul edilirken, Latin Amerika ve Karayipler için bu sınır 2 dolar, Türkiye’nin de dahil olduğu Doğu Avrupa ülkelerinin de içinde bulundugu grup için 4 dolar, gelişmiş sanayi ülkeleri için 14.40 dolar olarak belirlenmiştir.

Dünya Bankası’nın 1990’daki çalışmasında, yoksul tanımı bir insanın hayatta kalabilmesi için gerekli minimum kalori miktarı olan 2400 k/cal hesaplamasına dayanılarak geliştirilmiş ve bu noktadan hareketle günlük geliri 2400 k/cal besini almaya yetmeyen insanlar “mutlak yoksul” olarak tanımlanmışlardır.

Sorunun Çözümü: Yoksulluğun evrenselliği ve satın alma paritelerinin farklılıkları da düşünülerek ortalama bir hesaplama yöntemiyle mutlak yoksulluk sınırı az gelişmiş ülkeler için kişi başına günlük 1 dolar olarak kabul edilirken, Latin Amerika ve Karayipler için bu sınır 2 dolar, Türkiye’nin de dahil olduğu Doğu Avrupa ülkelerinin de içinde bulundugu grup için 4 dolar, gelişmiş sanayi ülkeleri için 14.40 dolar olarak belirlenmiştir.

Milenyum Deklerasyonu’nda belirlenen hedefler; • Aşırı yoksulluğun ve açlığın yok edilmesi, • Evrensel bir temel eğitimin sağlanması, • Cinsiyet eşitliğinin teşvik edilmesi ve kadınların güçlendirilmesi, • Çocuk ölümlerinin azaltılması, • Anne sağlığının geliştirilmesi, • Aids, sıtma ve benzeri hastalıklarla mücadele edilmesi, • Sürdürülebilir bir çevrenin sağlanması, • Kalkınma için küresel ortaklığın geliştirilmesidir.

Yoksulluğa neden olduğu düşünülen başlıca makro faktörler şöyle sıralanabilir: • Gelir dağılımındaki adaletsizlikler, • Emek piyasalarında yaşanan sorunlar; işsizlik, eksik istihdam, düşük ücretler, kayıt dışı istihdam, ayrımcılık vb., • Toplumda yaşanan sosyal değişim ve demografik faktörler; nüfus baskısı, hanehalkı yapısındaki değişim, göç, çarpık kentleşme vb., • Kötü ekonomi politikaları ve ekonomik krizler, • Bölgesel dengesizlikler, • Çevresel bozulma ve doğal afetler, • Kötü siyasal yönetimler, • Savaşlar.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıklarını ortadan kaldırarak, farklı para
birimlerinin satın alma gücünü eşitleyen değişim oranına satın alma gücü paritesi denir.

Winters, McCulloch ve McKay (2004) küreselleşme sürecinde yüksek ücret artışlarının beraberinde işgücünden tasarruf arayışlarını ve dolayısıyla iş kayıplarını getirebileceğini belirtmektedir.

Çalışıyor görünse de üretime katkısı sıfır olan işçilerin veya üretimden çekildiği durumda üretimde kayıp oluşmayan işçilerin işteki durumuna gizli işsizlik denir.

Eksik istihdam ekonomik nedenlerle haftada 40 saatten az çalışıyor olup da daha fazla çalışmak isteyenler ile mevcut işinden elde ettiği gelirin azlığı ya da kendi mesleğinde istihdam edilmediği gerekçesiyle iş arayanları tanımlamaktadır.

Çocuk işçiliği kavramı 15 yaşın altında, fiziksel ve ruhsal olarak
gelişimini tamamlamamış, eğitim görmesi ve oyun oynaması gerekirken ailesine ekonomik katkıda bulunmak için çalıştırılan
veya çalışıp para kazanmak zorunda kalmış olan çocukları tanımlamaktadır.

Çocuk işçiliği kavramı 15 yaşın altında, fiziksel ve ruhsal olarak
gelişimini tamamlamamış, eğitim görmesi ve oyun oynaması gerekirken ailesine ekonomik katkıda bulunmak için çalıştırılan
veya çalışıp para kazanmak zorunda kalmış olan çocukları tanımlamaktadır.