GELENEKSEL VE YENİLEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

İnsanoğlunun rüzgârın gücünden yararlanmaya başlaması çok eski dönemlere dayanır. 3000 yıldır yel değirmenleri suyun taşınmasında veya tahılın öğütülmesi işleminde kullanılmıştır.

İlgili öncül rüzgar enerjisinin dezavantajlarındandır.

Verilenlerin tamamı dezavantajlardan olsa bile, yalnızca A seçeneği rüzgar enerjisinin kesintisiz olmadığını kanıtlar niteliktedir.

• Rüzgâr oluşumu bir doğa olayı olduğu için rüzgârın hızını ve yönünü önceden belirlemek zordur. Üretilecek enerji rüzgârın hızına bağlıdır. Rüzgâr hızı düşerse üretilen enerji miktarı da düşmektedir. Yani rüzgâr enerjisi kesintisiz bir enerji kaynağı değildir.

Coriolis bükme kuvvetleri, enlem ve boylamlar arasında hava hareketlerinin yönünü belirler.

İlgili enlemler aralığındaki rüzgarların yönü Kuzey-Batı şeklindedir.

İlgili enlem aralığında rüzgarlar Kuzey-Doğu yönlerinde esmektedirler.

Rüzgâr enerjisinin kaynağı “yüzey rüzgârları”dır. Tüm dinamik hava akımları dünyanın çapının 1200, de biri olan 10 km’lik troposfer denilen katman içinde yer almasına rağmen, yeryüzünün 100 metre yüksekliğindeki yüzey rüzgârları, yeryüzünün şeklinden etkilenmektedirler.

Rüzgâr hızları yer yüzeyinde sürtünmeden etkilenmektedir. Sürtünmenin fazla olması rüzgârın hızını düşürmektedir.

Türbinden çıkan rüzgâr, türbülanslı rüzgârdır, rüzgâr kuyruğu şeklinde türbinden ayrılır ve yakındaki türbinlerin verimini düşürebilir.

İlgili şiddetteki rüzgar, kuvvetli rüzgar sınıfına girmektedir.

Rüzgâr, Yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru hareket eden havadır. Doğru cevap C'dir.

Avantajları:

• Rüzgar enerjisi, güç üretmek için herhangi bir kimyasal proses içermediği için su
ve hava kirliliği yaratmaz. Sera gazı oluşmadığı için küresel ısınmaya katkısı yoktur.
Yani temiz bir enerji kaynağıdır ve çevre dostudur.

• Rüzgâr atmosferde bol ve serbest olarak bulunur. Rüzgâr enerjisi yenilenebilir ve
sürdürülebilir bir enerji kaynağıdır.

• Elektiriğin kablolarla ulaşamadığı uzak veya küçük yerleşim yerleri için rüzgâr türbinleri yerel elektrik üretimi için bir alternatif oluşturmaktadır.

• Rüzgâr türbinlerinin yer aldığı bölgelerde tarım ve hayvancılık olumsuz olarak etkilenmez.

• Rüzgâr enerjisinin maliyeti diğer güç santralleriyle rekabet edebilecek düzeydedir.

• Rüzgârın elverişli olduğu her yere rüzgâr türbinleri kurulabilir.

Dezavantajları:

• Rüzgâr oluşumu bir doğa olayı olduğu için rüzgârın hızını ve yönünü önceden
belirlemek zordur. Üretilecek enerji rüzgârın hızına bağlıdır. Rüzgâr hızı düşerse
üretilen enerji miktarı da düşmektedir. Yani rüzgâr enerjisi kesintisiz bir enerji
kaynağı değildir.

• Rüzgâr türbinlerinin gürültülü çalışmaları, yakın çevrelerinde yaşayan insanlar
için rahatsız edici olabilir.

• Rüzgâr türbinleri görüntü kirliliği oluşturabilir.

• Rüzgâr türbinleri çevredeki elektromanyetik dalgayı etkileyebilir. Büyük kapasiteli
türbinler yakın çevredeki TV yayınlarını etkileyebilir.

• Büyük kapasiteli rüzgâr türbinleri göçmen kuşların uçuş yollarını olumsuz olarak
etkileyebilir ve kuş ölümlerine neden olabilir.

Doğru cevap E'dir.

Coriolis bükme kuvvetleri, enlem ve boylamlar arasında hava hareketlerinin yönünü belirler. Doğru cevap B'dir.

Engel sınıfı - Arazi tipi

0 - Su yüzeyi

0,5 - Açık arazi

2 - Etrafında evlerin olduğu, yüksek ağaçlıklı alana yaklaşık 500m uzaklıktaki arazi

3 - Köyler ve küçük kasabalar

4 - Yüksek binaların olduğu büyük şehirler

Doğru cevap E'dir.

Türbinden çıkan rüzgâr, türbülanslı rüzgârdır, rüzgâr kuyruğu şeklinde türbinden ayrılır
ve yakındaki türbinlerin verimini düşürebilir. Bu etkiye iz etkisi denir. Doğru cevap B'dir.

Yüksek dağların arasındaki vadilerde veya yüksek binaların arasında rüzgâr hızı artar.
Dağlar veya yüksek binalar, havayı sıkıştırarak dağların/binaların aralarına yönlendirir ve
bu bölgedeki havanın hızı, açık arazideki havanın hızına göre daha fazladır. Bu etki tünel
etkisi olarak bilinir. Doğru cevap B'dir.

Basit hız ölçüm cihazı olarak rüzgâr hızlarını elektriksel sinyale dönüştüren anemometre olarak bilinen sensörler kullanılır. Doğru cevap B'dir.

Bofor ölçeğine göre yapılan rüzgar sınıflamasında kilometre/saat cinsinden 118'in üzerindeki rüzgar hızları "kasırga" olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Günümüzde kullanılan rüzgar türbinleri 4 ana grupta sınıflandırılmaktadır. Büyük ölçekli rüzgar türbinlerinin rotor çapı 45m'den daha fazladır. Doğru cevap E'dir.

Pitch: Kanatların dönüşünü kontrol eden döndürme mekanizmasıdır. Doğru cevap C'dir.