GELENEKSEL VE YENİLEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI - Deneme Sınavı - 16

Doğal gaz için kullanılan yeraltı ve yerüstü depolama teknikleri şu şekilde sıralanabilir: • Boru hatlarında depolama • Sıvılaştırılmıs doğal gaz (LNG) depolanması • Yüksek basınçlı tanklarda depolama • Yeraltında açılan boşluklarda depolama • Akiferlerde depolama • Terk edilmiş petrol ya da gaz rezervuarlarında depolama

Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) Depolanması LNG depolama ve üretim işlemleri için özel tesisler ve kurulumlar gerekmektedir. Bu LNG depolama tesisleri, anlık dalgalanmaları dengelemek için kullanılır. Ancak özel LNG depolama tanklarının yatırım masraflarının yüksek olması ve doğal gazın sürekli olarak sıvılaştırılma ve gazlaştırılma gerekliliği nedeniyle bu depolama metodu yeraltı depolamasına göre pahalıdır

E=hv değerinde olup, h Planck sabitidir.

Rüzgâr, Yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru hareket eden havadır. Doğru cevap C'dir.

Avantajları:

• Rüzgar enerjisi, güç üretmek için herhangi bir kimyasal proses içermediği için su
ve hava kirliliği yaratmaz. Sera gazı oluşmadığı için küresel ısınmaya katkısı yoktur.
Yani temiz bir enerji kaynağıdır ve çevre dostudur.

• Rüzgâr atmosferde bol ve serbest olarak bulunur. Rüzgâr enerjisi yenilenebilir ve
sürdürülebilir bir enerji kaynağıdır.

• Elektiriğin kablolarla ulaşamadığı uzak veya küçük yerleşim yerleri için rüzgâr türbinleri yerel elektrik üretimi için bir alternatif oluşturmaktadır.

• Rüzgâr türbinlerinin yer aldığı bölgelerde tarım ve hayvancılık olumsuz olarak etkilenmez.

• Rüzgâr enerjisinin maliyeti diğer güç santralleriyle rekabet edebilecek düzeydedir.

• Rüzgârın elverişli olduğu her yere rüzgâr türbinleri kurulabilir.

Dezavantajları:

• Rüzgâr oluşumu bir doğa olayı olduğu için rüzgârın hızını ve yönünü önceden
belirlemek zordur. Üretilecek enerji rüzgârın hızına bağlıdır. Rüzgâr hızı düşerse
üretilen enerji miktarı da düşmektedir. Yani rüzgâr enerjisi kesintisiz bir enerji
kaynağı değildir.

• Rüzgâr türbinlerinin gürültülü çalışmaları, yakın çevrelerinde yaşayan insanlar
için rahatsız edici olabilir.

• Rüzgâr türbinleri görüntü kirliliği oluşturabilir.

• Rüzgâr türbinleri çevredeki elektromanyetik dalgayı etkileyebilir. Büyük kapasiteli
türbinler yakın çevredeki TV yayınlarını etkileyebilir.

• Büyük kapasiteli rüzgâr türbinleri göçmen kuşların uçuş yollarını olumsuz olarak
etkileyebilir ve kuş ölümlerine neden olabilir.

Doğru cevap E'dir.

Coriolis bükme kuvvetleri, enlem ve boylamlar arasında hava hareketlerinin yönünü belirler. Doğru cevap B'dir.

Engel sınıfı - Arazi tipi

0 - Su yüzeyi

0,5 - Açık arazi

2 - Etrafında evlerin olduğu, yüksek ağaçlıklı alana yaklaşık 500m uzaklıktaki arazi

3 - Köyler ve küçük kasabalar

4 - Yüksek binaların olduğu büyük şehirler

Doğru cevap E'dir.

Türbinden çıkan rüzgâr, türbülanslı rüzgârdır, rüzgâr kuyruğu şeklinde türbinden ayrılır
ve yakındaki türbinlerin verimini düşürebilir. Bu etkiye iz etkisi denir. Doğru cevap B'dir.

Yüksek dağların arasındaki vadilerde veya yüksek binaların arasında rüzgâr hızı artar.
Dağlar veya yüksek binalar, havayı sıkıştırarak dağların/binaların aralarına yönlendirir ve
bu bölgedeki havanın hızı, açık arazideki havanın hızına göre daha fazladır. Bu etki tünel
etkisi olarak bilinir. Doğru cevap B'dir.

Basit hız ölçüm cihazı olarak rüzgâr hızlarını elektriksel sinyale dönüştüren anemometre olarak bilinen sensörler kullanılır. Doğru cevap B'dir.

Bofor ölçeğine göre yapılan rüzgar sınıflamasında kilometre/saat cinsinden 118'in üzerindeki rüzgar hızları "kasırga" olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Günümüzde kullanılan rüzgar türbinleri 4 ana grupta sınıflandırılmaktadır. Büyük ölçekli rüzgar türbinlerinin rotor çapı 45m'den daha fazladır. Doğru cevap E'dir.

Pitch: Kanatların dönüşünü kontrol eden döndürme mekanizmasıdır. Doğru cevap C'dir.

Avantajları:
• Hidroelektrik santraller kaynak olarak yenilenebilir olan suyu kullanırlar.
• Herhangi bir yakıtın yanması söz konusu olmadığından, sera gazı emisyonu yaratmazlar.
• Ülkelerin sahip olduğu kaynaklarla kurulabilirler. Bu nedenle enerjide dışa bağımlılığı azaltır.
• Teknik ömürleri uzundur.
• Çevreye zararlı atık üretmezler.
• Elektriği sabit bir oranda üretebilirler.

• Enerjiye ihtiyaç olmadığında su kaynaklarını kapatabilir. Elektrik ihtiyacına göre
tekrar devreye sokulabilir.
• Fazla enerji ihtiyacı olan zamanlarda hızla devreye girerek enerji üretilebilir.

Suyun kaynaktan alınarak türbinlere kadar iletildiği su alma yapısı, su iletim kanalı, su iletim tüneli denge bacası, savaklar, enerji tüneli (basınçlı tünel), cebri boru gibi suyun geçtiği yollara “su yolları” denir.

Savaklar, baraj gölünde suyun belli bir seviyeden fazla yükselmesini önlemek amacıyla kullanılır.

Dip savak, gerektiğinde baraj gölünü tamamen boşaltmak, dolu savak debisini azaltmak için kullanılan yapıdır.

Transformatör (Dönüştürücü) : Ana gövde, soğutma sistemi, yangın sistemi, koruma sistemi bölümlerinden oluşur.

Eğer Suyun türbin içerisindeki akış doğrultusu hem türbin miline paralel hem de Rotorun dönüş eksenine dik ise buna karışık akışlı türbin denir..

Francis türbin: Francistürbinleri küçük düşülerde yüksek hızlar elde edilebilen radyal tip reaksiyon türbinleridir.