GELENEKSEL VE YENİLEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI - Deneme Sınavı - 18

Kömür üretiminde açık işletme yönteminde çalışılacak arazinini satın alınması zorunludur. Cevap C'dir.

Uzun Kazı Arınlı Yöntemler şunlardır:

• Uzun Ayak Üretim Yöntemi

• Çapraz Ayak Üretim Yöntemi

Cevap A'dır.

Enerji kaynaklarını birincil ve ikincil enerji kaynakları olmak üzere iki alt başlık altında değerlendirmek gerekir. Birincil enerji kaynakları, doğadan alındığı gibi kullanılabilen kaynaklardır. İkincil enerji kaynakları ise birincil enerji kaynaklarının işlenerek elektrik enerjisi veya yakıt haline dönüştürülmesiyle elde edilirler.

Birincil Enerji Kaynakları: Ham Petrol, Kömür, Doğalgaz, Atıklar, Güneş, Biyokütle, Rüzgâr, Su, Jeotermal.

İkincil Enerji Kaynakları: Petrol Ürünleri; Katı, Sıvı ve Gaz Yakıtlar; Elektrik ve Isı, Biyo Yakıtlar.

Doğadan doğrudan elde edilebilen enerji kaynakları olan birincil enerji kaynaklarını da üç farklı başlık altında toplayabiliriz. Bunlar:

• Yenilenemeyen enerji kaynakları: kömür, ham petrol, doğal gaz ve nükleer yakıt.
• Yenilenebilir enerji kaynakları: Su gücü, biyokütle, güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, jeotermal enerji ve dalga enerjisi.
• Atıklar

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından 2015 yılında yayınlanan bültendeki verilere göre 2013 yılı itibariyle Dünya’daki toplam enerji ihtiyacının %28,9’u kömürden, %31,1’i petrolden, %21,4’ü doğal gazdan ve %4,8’i de nükleer yakıtlardan üretilmektedir.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından 2015 yılında yayınlanan bültendeki verilere göre 2013 yılı itibariyle Dünya’daki toplam elektrik enerjisinin %41,3’ü kömürden, %21,7’si doğal gazdan, %16,3’ü hidroelektrik santrallerden, %10,6’sı nükleer santrallerden, %4,4’ü petrolden ve geriye kalan kısmı diğer kaynaklardan üretilmiştir.

Enerji verimi %60 ise 60/100

Kullanılan her 100 birim için 60 birim net enerji miktarı elde edilmektedir.

0,6=150/?

Gerekli işlemler yapıldığında;

150 net enerji miktarı için 250 birim enerjinin başlangıçta kullanılması gerekmektedir. 

0,6=150/250 eşitliği sağlanır.

Sisteme giren her 250 birim enerji için 0,6 verimle 150 birim enerji kullanılabilir olacaktır.

Kinetik enerji, nesnenin hareketiyle ilgilidir. Nesne ne kadar hızlı giderse kinetik enerjisi de o kadar büyük olur. Eğer cisim hareketsizse kinetik enerjisi de sıfırdır. Bir nesnenin kinetik enerjisi onun kütlesi (m) ve hızına (v) bağlıdır.

Bir nesne dururken bulunduğu konuma göre yer çekimi potansiyel enerjisi en yüksek değerindeyken, aşağıya düşmeye başladığında kinetik enerjisi artmakta, potansiyel enerjisi ise azalmaktadır.

Potansiyel enerji=m (kütle) x g( yer çekimi ivmesi) x h (yükseklik)

7,5=m x 10 x 1,5

m=0,5 kg topun ağırlığıdır.

Kinetik enerji hesaplaması için yerine koyarsak;

Kinetik enerji= 1/2 x m x v²

Kinetik enerji= 1/2 x 0,5 x 100

Kinetik enerji= 25 joule olarak hesaplanır.

Jeotermal gradyan: Her 100 m derinlikle, yer kabuğu sıcaklığındaki artış miktarı.

Kömürleşme derecesi, Kömürleşme süreci boyunca parametrelere bağlı olarak madenin yapısında meydana gelen farklılıklardır.

Sürecin herhangi bir aşamada durması durumunda en azdan en çok olgunluğa doğru sırasıyla turba, linyit (kahverengi kömür), taş kömürü (bitümlü kömür), antrasit oluşur.

Taşkömürleri vitren, klaren, düren ve füzen olmak üzere dört ayrı litotip içerir. Linyitler ise hüminit, liptinit ve inertinitten oluşur

Örneğin; bitümlü kömürlerde silikatlar (kil mineralleri, kuvars, kalsedon, feldspat ve turmalin), karbonatlar (kalsit, dolomit, siderit, aragonit, ankerit, davsonit, stronsiyanit), sülfitler (pirit, markasit, sfalerit, galen), sülfatlar (jips, barit, anhidrit, bassanit) ve diğer mineraller (apatit, anataz, rutil, hematit, götit ve zirkon) bulunmaktadır.

Kısa Analizler: Nem, Kül, Uçucu Madde, Sabit Karbon

Elementel Analizler: Karbon, Hidrojen, Oksijen, Azot, Kükürt

Madenin üretilmesi için gereken, kömür damarı üzerindeki örtü tabakanın kaldırılması işlemidir.Kömür damarının üzerindeki örtü tabakasının kaldırılması işlemi dekapaj olarak bilinmektedir

Açık İşletme Dezavantajları Arazinin doğal yapısını kaybetmesi görüntü kirliliğine yol açabilir.

Yapılan işlem yüksek değildir düşük sıcaklıktadır:

Düşük Sıcaklık Karbonizasyonu ile Safsızlıkların Giderilmesi Bu işlem, daha çok linyit kömürlere uygulanmaktadır. Uygulamanın amacı, yüksek nem ve düşük sabit karbon yüzdesine sahip linyit kömürlerin 700°C’nin altında oksijensiz bir ortamda ısıtılması ile kalitenin arttırılmasıdır.

Yüzdürme ve Çöktürme ile Safsızlıkların Giderilmesi 0,5 mm boyutunun altındaki ince kömürlerin zenginleştirilmesi için kullanılan bir yöntemdir