GELENEKSEL ENERJİ KAYNAKLARI - Deneme Sınavı - 1

Şist: Kolayca yapraklara ayrılabilen, silisli, alüminli tortul kayaçların genel adıdır.

Belirlenmiş rezerv miktarının o yıl içinde gerçekleşen üretim miktarına  "Rezerv / Üretim Oranı" denmektedir.

Petrolün birçok fiziksel özelliği arasında, yoğunluk ( gravite), ve akmazlık ( viskozite ), öne çıkan belli başlı özelliklerdir.

Petrolün kimyasal özelliklerinden biri olan ve petrolü oluşturan "doymuş hidrokarbonlar" grubu karbon tekli bağ içerirler. bu grupta parafinler (alkanlar), ve naftenler (sikloalkanlar) bulunur.

Metal ve alaşımların çevreleri ile girdikleri elektrokimyasal tepkimeler sonucu bozunması işlemi korozyon olarak tanımlanmaktadır.

Ham petrolün bileşeni olan "gaz yağı" nın kullanım alanı uçak yakıtı'dır.

Türkiye'de petrol boru hattı taşımacılığı ile ilgili faaliyetler BOTAŞ tarafından yürütülmektedir. Şu anda faaliyette olan petrol boru hatları; Irak - Türkiye ham petrol boru hattı, Ceyhan - Kırıkkale ham petrol boru hattı, Batman - Dörtyol ham petrol boru hattı ve Bakü - Tiflis - Ceyhan ham petrol boru hatlarıdırlar.

West Teksas Intermediate ( WTI) ham petrolü;  Düşük yoğunluğa sahip olduğundan hafif ve düşük kükürt içeriği nedeniyle tatlı olarak tanımlanır. API gravitesi 39.6 olan ham petrolü Brent ham petrolünden daha hafiftir. Kükürt içeriği %0.24 civarındadır ve yüksek kalitede yakıt üretilir. Kuzey Amerika petrolleri için kullanılır ve aynı zamanda dünyadaki petrollerin fiyatlandırılmasında referans noktası olarak alınır.

Ham petrolü yeraltından çıkartan ilk kişi Edwin L. Drake'dir. Doğru yanıt "B" olmaktadır

Sıvılaştırılmış petrol gazı; etan, etilen, propan, propilen, butan, bütilen, ve izobutan karışımıdır. Nafta gaz ürünlerinden olmayıp sıvı hidrokarbon karışımlarından oluşan bir ara üründür.

Nafta, Benzin, Gaz yağı, Jet yakıtı, Dizel, Fuel oil, Benzin yağı, ve yağlama yağları Petrol rafinerisinde elde edilen sıvı ürünlerdir. Vaks ürünler katı ürünlerdendir.

Akışkanların akıcılıkları ya da  diğer bir deyişle akmaya karşı gösterdikleri direnç" vizkozite" olarak tanımlanır.

Rafinerilerin verimliliğini ölçen bir gösterge olan ve bu göstergenin yükseklik seviyesi ile bir birim ham petrolden ne kadar yüksek katma değerli nihai ürün üretilebildiğini gösteren kavram nelson kompleksitesi olarak tanımlanmaktadır.

Petrol rafineri işleyiş aşamaları ile ilgili olarak ham petrol rafinasyonu sırasıyla Depolama -  Ön ısıtma - Tuz giderme  ve Damıtma olarak dört işlem basamağından geçmektedir.

Gaz ve hafif ürünlerin elde edildiği süreçler; bütan ayırıcı, propan ayırıcı, etan ayırıcı ve nafta parçalayıcı olarak 4 ünitede ayrıştırılması ile elde edilmektedir. Isıl bozunma ise, katalitik parçalanma sürecinde akışkan yataklı katalitik parçalanma sürecinin ilk aşamasıdır.

Hafif benzinin daha yüksek oktanlı izomerlerine dönüştürme sürecine "izomerleşme" denmektedir.

Isıl bozunma, Katalizör yüzeyinde birincil katalitik reaksiyonlar, Birincil ürünler arasındaki ikinci katalitik reaksiyonlar, ve Birincil ürünler arasındaki ikinci katalitik reaksiyonlar akışkan yataklı katalitik parçalanma süreçleridirler. Propan, butan, etan ayırıcı ve nafta parçalayıcılar ise, gaz ve hafif ürünlerin elde edildiği sürecin ayrıştırılma üniteleridirler.

Nafta;Ham petrolün atmosferik koşullarında damıtılması sırasında elde edilen sıvı hidrokarbon karışımlarından oluşan bir ara üründür. Kimyasal olarak parafinik, naftenik ve aromatik hidro karbonlardan oluşur. Genellikle yoğunluğu daha düşük olan nafta daha yüksek parafin içeriğine sahiptir. Nafta rafineride çeşitli işlem ve süreçlerden geçirilerek otomobillerde kullanılan benzin veya petrokimya tesisleri için ürün haline getirilir.