GAYRİMENKULLERDE VERGİLENDİRME

Veraset kavramı, miras, vasiyet ve miras sözleşmesi gibi ölüme bağlı tasarrufları ifade etmektedir. Başka bir ifade ile, bir kişinin ölümüne bağlı olarak mamelekinin (malvarlığı) mirasçılara geçmesi şeklinde tanımlanmaktadır.

Ölümü veya gaiplik kararı ile terekesi mirasçılara geçen kimseye muris veya miras bırakan denir. Medeni Kanunda her iki kavramın yanında “müteveffa”, “vefat eden kimse”, “vasiyetçi” gibi kavramların da kullanıldığı görülmektedir.

Murisin intikale konu olabilen ve parayla ölçülebilen mallarının, alacaklarının, haklarının ve borçlarının tümüne tereke adı verilir.

Safi tutar, intikal eden gayrimenkulün belirlenen değerinden, kanunun indirilmesine müsaade ettiği borç ve giderlerin düşülmesinden sonra kalan miktardır.

İstisna, vergi konusunu sınırlandıran, efektif vergi yükünü mükellef lehine azaltan, devlet açısından vergi harcaması niteliğinde olan uygulamalardır.

Veraset ve intikal vergisi, mirasçılar tarafından, verginin tahakkukundan itibaren 3 yılda ve her yıl Mayıs ve Kasım aylarında olmak üzere 6 eşit taksitte ödenir

Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden takvim yılının başından itibaren 5 yıl içinde tarh ve tebliğ olunmayan vergiler zamanaşımına uğrar (VUK md.114). Görüldüğü gibi tarh zamanaşımının başlangıcı vergiyi doğuran olaya bağlanmıştır.

Bağış yoluyla veya çekiliş ve yarışmalarda gayrimenkulün ödül olarak verilmesi halinde, gayrimenkul intikalinin vergiye tabi olması için, tıpkı veraset yoluyla intikalde olduğu gibi;
• GayrimenkulünTürkiye Cumhuriyeti (TC) uyruğunda olan kişilere ait olması, ya da
• Gayrimenkulün Türkiye sınırları içinde olması gerekir.

Gayrimenkuller tapuya tescil ile iktisap edilir. Dolayısıyla değerleme günü gayrimenkulün tapuya tescil edildiği gündür.

Veraset ve intikal vergisinin mükellefi gerçek kişiler ya da tüzel kişiler olabilir. Tüzel kişilerin kan bağı nedeniyle mirasçı olması kuşkusuz mümkün değildir. Tüzel kişiler ancak ölüme bağlı bir tasarrufla (miras sözleşmesi, vasiyet gibi) mirasçı olabilir. VİVK bazı kişileri vergiden muaf tutmuştur (VİVK md.3). Bu kişiler;

Cevabımız D seçeneğidir.

Veraset ve intikal vergisi VİVK md.16’da yazılı artan oranlı tarife üzerinden alınmaktadır ve veraset yoluyla intikallerde uygulanan bu tarifede yer alan en düşük vergi oranı %1'dir. Cevabımız A seçeneğidir.

Mükellefler veraset yoluyla iktisap olunan gayrimenkulleri bir beyanname ile bildirmeye mecburdurlar (VİVK md.7). Yukarıda izah edildiği şekilde bulunan matraha VİVK’da belirlenen artan oranlı vergi tarifesi uygulanmak suretiyle hesaplanan vergi idare tarafından tarh olunur. Vergiyi tarh eden daire;

Cevabımız E seçeneğidir.

VİVK’da, ölümün Türkiye’de gerçekleşip gerçekleşmediği ve mükelleflerin Türkiye’de bulunup bulunmadığına göre beyanname verme süreleri farklılaştırılmıştır.

Cevap C seçeneğidir.

Vergi hukukunda zamanaşımı, süre geçmesine bağlı olarak vergi alacağının ortadan kalkmasını ifade eder. Vergi hukukunda iki türlü zamanaşımı düzenlemesine yer verilmiştir. Tarh zamanaşımı ve tahsil zamanaşımı. Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden takvim yılının başından itibaren 5 yıl içinde tarh ve tebliğ olunmayan vergiler zamanaşımına uğrar (VUK md.114). Cevabımız B seçeneğidir.

Veraset ve intikal vergisi VİVK md.16’da yazılı artan oranlı tarife üzerinden alınmaktadır ve ivazsız intikallerde uygulanan vergi tarifesinde yer alan en düşük vergi oranı % 10 dur. Cevabımız A seçeneğidir.

Veraset dışındaki diğer yollarla gayrimenkul intikalleri, gayrimenkullerin hukuken iktisap edildiği tarihi takip eden 1 ay içinde beyan edilmelidir. Cevabımız E seçeneğidir.

Hesaplanan veraset ve intikal vergisi, tahakkukundan itibaren üç yılda ve her yıl Mayıs ve Kasım ayında olmak üzere toplam 6 eşit taksitte ödenir. Cevabımız C seçeneğidir.

VİVK, futbol müsabakalarına ve at yarışlarına ait müşterek bahisler ile gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyeler üzerinden vergi kesintisi yapılmasını hüküm altına almıştır (VİVK md.16/4). Bu kapsama giren şans oyunlarını düzenleyenler vergi sorumlusu sıfatıyla %20 oranında vergi kesintisi yapmak zorundadır. Cevabımız B seçeneğidir.

VİVK, futbol müsabakalarına ve at yarışlarına ait müşterek bahisler ile gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyeler üzerinden vergi kesintisi yapılmasını hüküm altına almıştır (VİVK md.16/4). Bu kapsama giren şans oyunlarını düzenleyenler vergi sorumlusu sıfatıyla %20 oranında vergi kesintisi yapmak ve yarışma ve çekilişlerin yapıldığı ayı takip eden ayın en geç 20. günü akşamına kadar beyan etmek zorundadır. Kesilen vergiler aynı süre içinde ödenir. Cevabımız D seçeneğidir.

Gayrimenkul mülkiyetine ahip olunması nedeniyle ödenen temel vergi emlak vergisidir. Reel, mahalli, kısmi ve gayrisafi bir servet vergisi niteliği gösteren emlak vergisi için, gayrimenkullerle ilgili vergilerin içinde en önemlisi olduğunu söylemek yanlış olmaz.

İvazsız intikal bir malın; veraset dışında bağış, hediye, ikramiye gibi değişik adlarla bir kişiden diğer bir kişiye karşılıksız olarak  geçmesidir.

Vergi hukukunda ivazsız intikaller veraset  ve intikal vergisine tabidir. Gayrimenkullerin ivazlı olarak el değiştirmesi daha çok “alım-satım” ile ifade  olunmaktadır ve alım-satım işlemi tapu harcına konu olmaktadır.