GAYRİMENKULLERDE VERGİLENDİRME - Deneme Sınavı - 9

Zilyed bir şey üzerinde fiili hakimiyeti bulunan kimse.

Faydalı alan konut içerisinde, duvarlar arasında kalan temiz alanı ifade etmektedir. Bu alana kömürlük, garaj, asansör boşluğu gibi yerler dahil edilirken, samanlık, ahır, odunluk, ekmek fırını gibi yerler dahil edilmemektedir.

Ayni Sermaye, ortaklarca kuruluş ya da sermaye artırımı sırasında konulan, bir mal varlığı değeri taşıyan, devredilebilen ve aktif olarak bilançoya geçirilebilen eşya ve
bütün haklardır. Özellikle, stoklar, makineler, aletler, binalar ve arazi ayni sermaye
olarak nitelendirilir.

Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde KDV uygulaması, inşaat ruhsatının alındığı yıla göre farklılık arz etmektedir. Buna göre, 29.07.1998 tarihinden önce inşaat ruhsatı alınmış inşaatlara ilişkin olarak konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri aşağıdaki koşulların bir arada yerine getirilmesi şartı ile KDV’den istisna edilmiştir. Bu şartlar şunlardır;
a. Kooperatifin konut yapı kooperatifi olması,
b. İşin konut yapı kooperatifine yapılması,
c. Yapılan işin inşaat işi olması ve taahhüde dayanması,
d. İnşaat ruhsatının münhasıran konut yapı
kooperatifi adına düzenlenmiş olması,
e. İnşaat yapı ruhsatının yasada belirtilen tarihinden önce alınmış olması.

Kiralama işlemlerinde katma değer vergisinin matrahı, mal ve hakların kiralanması karşılığında alınan veya borçlanılan bedeldir. Bedelsiz olarak başkalarının kullanımına bırakılan mal ve hakların kira bedeli, VUK’un 73. maddesi hükmüne göre tespit edilecek emsal kira bedelidir.

Gayrimenkul kiralamalarında gelirin elde edilmesinde tahakkuk esası geçerlidir.

Katma değer vergisi (KDV), mal ve hizmetlerin fiyatlarının belli bir oranı şeklinde alınan genel bir tüketim vergisidir.

KDV’nin özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
• KDV, malların üretimi ve dağıtımı ve hizmetlerin ifası ile ilgili tüm ekonomik faaliyetlere uygulanan genel bir vergidir. Harcamalar üzerinden alınan vergilerin diğer türlerinde görülen vergi piramitleşmesine yol açmaz.
• KDV, bir tüketim vergisidir. Çünkü, KDV nihai tüketiciler tarafından yüklenilmektedir.
• KDV, fiyatın belirli bir yüzdesi olarak tahsil edilir.
• KDV, katma değer üzerinden alınır.
• KDV, parça parça toplanır.
• KDV mükellefleri işletme faaliyetleri ile ilgili olarak satın alımları sırasında diğer mükelleflere ödedikleri vergiyi satışlarından elde ettikleri vergiden indirirler. İndirim hakkı nedeniyle ortaya çıkan çıkar çatışması, bir yandan verginin kendi içerisinde otokontrolü sağlamakta diğer taraftan verginin belge ve kayıtlara dayanması başta bu vergi vergi olmak üzere dolaysız vergilerde hasılatın artmasına neden olmaktadır.

KDV’yi bir harcama vergisi olarak ilk kez öneren, Alman sanayici Von Siemens olmuştur.

Türkiye’de 3065 sayılı KDV Kanununun uygulanması, 1 Ocak 1985’de başlamıştır.

KDV sorumluluğu ile ilgili düzenleme KDV Kanununun 9. maddesinde yer almaktadır.

Komisyoncular aracılığı ile veya konsinye satışlarda vergiyi doğuran olay malın alıcıya teslimidir

Gayrimenkul satışlarında katma değer vergisini doğuran olay, farklı işlemlerde farklı şekilde ortaya çıkmaktadır. Öncelikle vergiyi doğuran olayın meydana gelebilmesi satışın ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde gerçekleştirilmesi, satılan gayrimenkulün Türkiye’de bulunması, satışın Türkiye sınırları içinde gerçekleşmesi gerekir.

Büyükşehir Belediyesi Dışındaki İllerde ve (Tüm illerde geçerli) 31 Aralık 2012 tarihine kadar yapı ruhsatı alınan konutlarda Net alanı 150 m2’ye kadar konut teslimlerinde KDV oranı %1'dir

KDV’si üreticiler tarafından değil, nihai tüketiciler tarafından yüklenilmektedir. Diğer seçeneklerde sayılanlar KDV’sinin özelliklerindendir.

Trampa iki ayrı teslim hükmündedir. Değiş-tokuş anlamına gelen trampa, bir hak veya malın, başka bir hak veya mal ile değiştirilmesini amaçlayan anlaşma olarak tanımlanmaktadır. Örneğin, bir işletmenin sahibi olduğu bir buzdolabını, başka bir işletme sahibinin plazma televizyon ile trampa etmesi iki ayrı teslim olarak kabul edilecek ve her iki teslim­de KDV’ye tabi olacaktır.

Malın alıcıya veya onun adına hareket eden­lere gönderilmesi halinde vergiyi doğuran olay malın nakliyesinin başlanması olarak kabul edilmektedir.

KDV’de matrah olarak esas alınan bedele, teslim alanın gösterdiği yere kadar satıcı tarafından yapı­lan taşıma, yükleme ve boşaltma giderleri, ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşı­lıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurlar ile vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağla­nan her türlü menfaat, hizmet ve değerler dahildir. KDV’ye konu olan mal üzerinden özel tüketim vergisi alınıyorsa KDV’nin matrahı, bedele ÖTV eklene­rek bulunur. Teslim ve hizmet işlemlerinde fatura ve benzeri vesikalar­da gösterilen ticari teamüllere uygun miktardaki iskontolar ile hesaplanan katma değer vergisi matraha dahil değildir. KDV matrahı (1.000,00 + 200,00 + 100,00 + 20,00) – 50,00)  1.270,00 TL’dir.

Gayrimenkul satışının geçerli olabilmesi için resmi şekilde yapılmış olması gerekir. Tapu siciline tescil suretiyle tesis olunan irtifak hakları, gayri­menkul mükellefiyeti gibi gayrimenkul hükmündeki hakların devir ve temlikinde de sözleşmenin resmi şekilde yapılması gerekir. Satış sözleşmesinin resmi şekilde usulüne uygun olarak düzenlenmesiyle satış gerçekleşmektedir. Dolayısıyla gayrimenkullerde satış ve buna bağlı olarak teslim tapu siciline tescil ile gerçekleştiğinde, vergiyi doğuran olay tescilin yapıldığı anda meydana gelmektedir.

Konutların tesliminde uygulanacak KDV oran­ları ile ilgili olarak 1 Ocak 2013 tarih ve 28515 sa­yılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile önemli değişiklikler söz konusu olmuş­tur. Yapılan değişiklikle net alanı 150 m2’ye kadar olan konutlarda uygulanacak KDV oranı konutun üzerine yapıldığı arsanın birim m2 vergi değerine göre yeniden belirlenmiştir. Net alanı 150 m2’ye ka­dar konut teslimlerinde; yapı ruhsatının alındığı tarihte emlak vergisi yönünden tespit edilen arsa birim m2 vergi değeri 499,00 TL’ye kadar olan konut teslimlerinde KDV oranı %1 olarak uygulanacaktır.