GASTRONOMİ VE MEDYA

Kullanıcılar Tarafından Yaratılan İçeriğin Türleri

Kullanıcılar tarafından yaratılan içerik oldukça geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Aşağıda en temel haliyle bu içerik türleri yer almaktadır;

Metin: İnsanların yayınladıkları yazıları, makaleler, hikayeler, romanlar, şiirler ve haberler metin türü içeriği oluşturmaktadır.

Fotoğraf ve görsel: İnsanların çektikleri ve Internet’e yükledikleri fotoğra ardan ya da oluşturdukları görsellerden oluşan içerik bu türe girmektedir.

Müzik ve ses: Amatör müzisyenlerin hazırladığı kayıtlar ya da radyo programı tarzında hazırlanmış ses kayıtları (Podcast) bu kategori içinde yer almaktadır.

Video ve film: Kullanıcılar tarafından oluşturulan ya da düzenlenen videolar ev vide- oları olarak da adlandırılan kısa filmlerden, daha önceden çekilmiş görüntülerin birleştirilmesi ya da karıştırılması sonucu elde edilen videolardan veya kullanıcıların kendi çektikleri videolar ile daha önceden var olan filmleri birleştirdikleri hibrit formlardan oluşmaktadır.

Kullanıcı değerlendirme, görüş ve önerileri: Web 2.0 ortamının ortaya çıkarttığı yeni içerik formlarından birisi de görüş ve önerilerdir. Bloglarda yayınlanan değerlendirme yazılarından bu türde sitelerde yapılan değerlenirmelere kadar geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır.

Gruplar: Kullanıcıların, topluluklar ya da alt topluluklar oluşturabilmesini ifade eder. Sosyal medya platformları içinde iki tür grup vardır; Bunlardan ilki, kullanıcıların arkadaş listeleri içindeki kişileri yakın arkadaşlar, takipçiler ya da fanlar şeklinde sını andırarak, kendilerinin oluşturdukları gruplardır. İkinci tür gruplar ise, gerçek yaşamdaki kulüplere benzer şekilde kurulan gruplardır. Bunlar içinde herkesin kolaylıkla dahil olabildiği açık gruplar, katılım için onay gerektiren gruplar veya sadece davet ile girilebilen özel gruplar bulunmaktadır.

Kimlik: Kimlik, bir sosyal medya platformu içinde kullanıcıların kimliklerini hangi ölçüde ortaya koyduklarını ifade etmektedir. İsim, yaş, cinsiyet, meslek, yaşanılan yer gibi bilgilerin yanı sıra kişinin düşünceleri, ilgi alanları, beğendikleri ya da beğenmedikleri gibi, kullanıcının portresini yansıtan bazı bilgiler de kimliği ortaya koymaya yarayan bilgiler arasında yer almaktadır. Kullanıcı- larından profillerini oluşturmalarını isteyerek, temel yapı taşını ”kimlik” unsuruna dayandıran çok sayıda platform bulunmaktadır.

İşbirliği Temelli Araçlar

Bu araçlar, birden fazla yazarın ya da kullanı- cının içeriği ortaklaşa oluşturdukları araçlardır. Wikiler bunların en çok bilinen türü olmakla bir- likte, sosyal imleme ve haber sayfaları ile birlikte değerlendirme sayfaları da bu grup içinde değer- lendirilmektedir.

Facebook restoranlar tarafından en çok kullanılan

sosyal medya platformudur.

Restoranlar sosyal medyadan farklı amaçlarla

yararlanabilmektedir.

bulmak açısından sosyal medya hem ucuz

hem de hızlı bir kanal sağlamaktadır.

bildirim almak: Restoranlar menüye eklemeyi

düşündükleri yeni yemekler ya da yapacakları

değişiklikler konusunda kendilerini

takip edenlerin fikirlerinden yararlanabilir.

Sosyal medya hem iç hem de dış paydaşlar

ile iletişimi sağlamaktadır. Restoranlar da

fikirlerini ya da iyi uygulamalarını blogları

aracılığıyla ya da Facebook, Twitter hesapları

üzerinden yayabilirler.

Restoranlar ya da şefler yayınlayacakları

bir kitabı ya da benzeri şeyleri Twitter

ve Facebook adreslerinden duyurarak hem

tanıtım yapabilirler hem de takipçilerinin

geri bildirimlerini almış olurlar.

Örneğin restoran şefi ya da yöneticisi

aracılığıyla sosyal medya üzerinden restoranla

ilgili bilgilerin yayılması ya da bir söyleşi

ortamı yaratılması mümkündür.

müşteriler yaratmak: Restoranın sadık

müşterileri ile oluşturulacak bir topluluk

sayesinde restoran, bu müşterileri ile karşılıklı

bir diyalog yaratabilir. Aynı zamanda

bu alanı yeni müşterileri kendine çekmek

için de kullanabilir.

Heyecan yaratmak ve site trafiğini artırmak:

Sosyal medyanın farklı platformları

kullanılarak yarışmalar ve etkinlikler düzenlenebilir,

hediyeler ya da promosyonlar

verilebilir. Bu sayede bir heyecan yaratmak

restoranın sosyal medya platformlarındaki

trafiği arttırmak mümkün olabilecektir.

etmek: Elbette sosyal medya platformları,

yeni projeler hakkında insanları

haberdar etmek için de kullanılabilir.

Jamie Oliver, sosyal medyayı en efektif şekilde kullanan ünlülerden birisidir.

Etkinlik sayfaları kullanıcılarına yakınlarında gerçekleşecek etkinlikler, yapılabilecekler ve diğer bazı yararlı araçlar sağlayan sitelerdir.

Wikiler kullanıcıların bir web tarayıcı aracılığıyla

içerik girebildikleri, düzenleyebildikleri

ya da silebildikleri web siteleridir.

Sosyal haber sayfaları, kullanıcılar tarafından gönderilen ve popülerliklerine göre sıralanmış içerikle

dolu sayfalardır.

Sosyal medya ile birlikte, dünya üzerindeki

herkesin sahip olduğumuz bilgi birikimine katkı

yapabilme olasılığı beraberinde önemli olanaklar

sağlamaktadır;

Haberlerin yeni kaynağı:

Otoritenin olmayışı

Bilgi asimetrilerinin ortadan kakışı ve uzmanlık

Gücü

Yaptırım gücü

Ağızdan-ağıza iletişim

İlişkiler: İlişki unsuru kullanıcıların, diğer kullanıcılarla ne ölçüde ilişki içinde olduklarını ifade

etmektedir.

Kimlik, bir sosyal medya platformu içinde kullanıcıların kimliklerini hangi ölçüde ortaya

koyduklarını ifade etmektedir.

Otoritenin olmayışı: Sosyal medya içinde hangi paylaşımların ya da içeriğin haber haline geleceğine karar veren bir kurum bulunmamaktadır. Sosyal medya içindeki kullanıcılar ve izleyiciler hangi içeriğin haber olacağına karar vermektedir. Geleneksel haber medyasında ise neyin haber olacağı ve bu haberin nasıl sunulacağı belirli bir otorite tarafından belirlenmektedir. Dolayısıyla da izleyicinin algısı bu otoriterlerce etkilenmektedir.

Wikiler kullanıcıların bir web tarayıcı aracılı- ğıyla içerik girebildikleri, düzenleyebildikleri ya da silebildikleri web siteleridir. Bir başka deyişle kullanıcılarının web sitesi üzerindeki içeriği serbestçe oluşturmasına ya da düzeltmesine izin veren grup iletişim mekanizmalarıdır. Wikiler genellikle çok sayıda kullanıcının kolektif olarak oluşturdukları sitelerdir. Oldukça farklı alanlarda kullanılabilmektedirler. Örneğin, bir ansiklopedi oluşturmaktan hayran ya da oyun sitesi kurmaya, kurumsal içerik paylaşımından (bir nevi intranet) bilgi depolama- ya (eğitimsel kaynaklar, teknik dokümanlar, hasta bilgileri vb.) kadar geniş kullanım alanları bulunmaktadır. PBworks, Wetpaint, Wikia, Wikidot, Wikimedisa, Wikispaces, Wikinews gibi örnekleri bulunmaktadır. Bunlardan kimileri açık kaynak ürünleriyken kimileri de kurumsal ürünlerdir.

Daha lokal bazda çalışan farklı değerlendirme siteleri bulunmaktadır. Dobişko, Feşmekan, Zomato ve Mekan.com. gibi sayfalar Türkiye’de hizmet veren sitelerin en bilinenleri arasında yer almaktadır. Bu siteler de yukarıda anlattığımız diğer sitelere benzer şekilde kullanıcı yorumları ve değerlendirmelerini derlemekte ve kullanıcılarına en doğru restoranı bulmaları için yardımcı olmaktadır. Bu siteler üzerinden aynı zamanda restoranların harita üzerindeki yerleri, açık adres ve telefonları, menüleri, restorandan fotoğra ar gibi içeriğe de ulaşmak mümkün olmaktadır.

Diğer taraftan sosyal medya şe erin kendi aralarında kuracakları bir topluluk için de önemli bir altyapı sağlamaktadır. Chef’s Roll sitesi tam da bu ihtiyacı karşılamak üzere ortaya çıkmış bir sitedir. Facebook, LinkedIn ve Craiglist karışımı olan bu site, şe erin aşçılık hayatlarını hem görsel hem de yazılı olarak paylaşabilecekleri bir platformdur. Michelin yıldızlı şe erden aşçılık öğrencilerine kadar geniş bir yelpazede tüm şe ere kapısı açık olan Chef ’s Roll, şe ere dijital bir görünürlük sağlamaktadır. Site, dünya üzerindeki en büyük profesyonel şef ağıdır. Şe er uzmanlık alanları, yaklaşan etkinlikler, eğitim ve deneyim, uzmanlaştıkları mutfaklar, fotoğraf ve videolar, ödüller, müşteri değerlendirmeleri ve kendileri hakkında çıkan haberleri paylaşabilmektedirler. Ancak, diğer pek çok medyaya göre Chef ’s Roll ücretli bir platformdur.

Facebook restoranlar tarafından en çok kullanılan sosyal medya platformudur. Facebook’u kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır.

Türkiye’de çok az bilinmekle birlikte aslında dünyanın en eski kullanıcı tarafından yaratılan içerikli değerlendirme sistemi Zagat’tır. 1979 yılında Nina ve Tim Zagat katıldıkları bir yemekte çevrelerindeki insanların yemek eleştirmenleri hakkındaki şikayetlenmelerinden hareketle 200 amatör eleştirmenin en iyi 100 restoranı yiyecek, dekorasyon, sunum ve maliyet açısından değerlendirmelerini sağlamış ve bunu yayınlamıştır.

Kullanıcılar tarafından yaratılan bir içerik online ortamlarda hiç yayınlanmadan da oluşabilir. Ancak, sosyal medya açısından önemli olan içerik, belirli bir grup insanın ya da izleyicinin erişebileceği bir ortamda (bir web sayfa- sında, bir blogda ya da sosyal ağ sayfasında) yayınlanmış olmalıdır. Bu şekilde e-posta ya da anlık mesajlaşmalar içinde üretilen içerik, bu kapsam dışında kalmaktadır.