GASTRONOMİ VE MEDYA

Eğer bir işletme, kurum kültürü, internet alt yapısı ve müsteri profili uygunsa e-posta pazarlaması yapabilir. E-posta pazarlama faaliyetleri izinli ve izinsiz olmak üzere iki farklı türde gerçekleşmektedir. İzinsiz e-posta pazarlama-da, tüketicilerden e-posta gönderimi için önceden onay alınmamıştır ve bu e-postalar spam olarak değerlendirilmektedir. Spam oranının çok yüksek düzeylere gelmesi, tüketicilerin e-posta pazarlamaya yönelik en önemli şikayet nedenlerinin başında gelmektedir. İzinli e-posta pazarlama yönteminde ise, tüketicinin izni ve onayı alınarak gönderimler yapılmaktadır. İzinli e-postalar hem marka imajını olumlu yönde etkilemekte hem de daha etkili sonuçlar yaratmaktadır.

Farklı yerel veya zincir restoranlar için online sipariş verilen web sitelerinin dünyada pek çok örneği bulunmaktadır. Türkiye’de bu anlamda büyük başarı kazanmış Yemeksepeti.com bir online sipariş platformudur. 2000 yılının sonlarına doğ-ru kurulan ve 2001 yılında 26 restoranla işe baş-layan Yemeksepeti.com bugün Türkiye’de Internet sektörünün en büyük satın almasına konu olmuş durumdadır. Kurulduğu günden bu yana istikrarlı bir şekilde büyüyen ve halen Türkiye’de 63 ilde faaliyetlerini sürdüren Yemeksepeti.com restoranların işlerini Internet’e taşımalarında çok büyük katkı sağlamıştır. Değil web siteleri, restoranlarında Internet bağlantısı bile bulunmayan pek çok restoran Yemeksepeti sayesinde Internet üzerinden bir görünürlük elde etmiştir. Yemeksepeti, oluşturduğu platform sayesinde çeşit ve uygun fiyat arayan tüketicileri, belki de pek çoğunun başka türlü bu tüketicilere ulaşma şansı olmayan restoranlarla bir araya getirmiştir. Hala da küçük pek çok restoran Yemeksepeti sayesinde Internet üzerinde varlık gösterebilmektedir.

Yakın zamanda ortaya çıkan Internet iş modellerinden birisi de grup alışveriş siteleridir. Tam olarak rezervasyon sitesi olmamakla birlikte, restoranlar için menü satışlarına aracılık ettikleri için bu tür siteleri de bu bölüm içinde ele almak olasıdır. Grupanya, Grupfoni, Birliktealalım gibi sayfalar bu sitelerin örnekleri arasındadır. Bu siteler eski bir teori olan Oyun Teorisi’ndeki “Güven Sözleşmesi (Assurance Contract)” adlı mekanizmaya dayanmaktadır (Şahin, 2011); Belirli sayıda insanın bir A olayına katılması ve bu A olayının ancak belirli bir eşik aşıldıktan sonra gerçekleşmesi, aksi takdirde ise yapılan katılımların geri verilmesini içermektedir. Örneğin, bir restoran pide ve ayrandan oluşan menüsünü 50 kişilik bir grubun alması ko-şuluyla 10 TL’den 5 TL’ye düşürerek bu siteler üzerinde bir kampanya başlatabilir. Kampanyadan yararlanmak isteyen tüketici sayısı 50’yi aşarsa kampanya kesinleşir. Ancak kampanya satışı 50 kişiye ulaşmazsa kampanya iptal olur ve hiçbir tüketici bu menü için indirimden yararlanamaz. Dolayısıyla bu sistemde site üyesi kişiler ürün ve hizmetleri belirli bir indirimle almaya hak kazanırken, işletmeler de sundukları ürün ve hizmetleri toplu halde satma imkanını yakalarlar. Diğer pek çok işletme için de yararlı olan bu sitelerin özellikle turizm ve yeme ve içme işletmeleri açısından önemli bir pazar potansiyeli yaratma avantajları vardır. Küçük ve yerel restoranların bulundukları bölgede ve çevrede fark edilmelerini dahası bir müşteri kitlesi oluşturmalarına yardımcı olabilecek sistemlerden birisidir.

Sorular ünite içeriğinden üretilmektedir. Yanıtlar için de ünite içeriği tek kaynaktır. Kitap içeriğindeki bilgiler kitabın yazıldığı yılları kapsamaktadır. Buna göre, ünitemiz dahilinde cevapla ilgili şu bilgilere ulaşmaktayız:

Uber, taksi hizmeti vermektedir. Google bir arama motorudur. Booking.com, otel rezervasyonu hizmeti vermektedir. Amazon.com, perakende hizmeti vermektedir. Bookatable, Bookarestaurant, OpenTable, ResDiary, Dimmi vb. sayfalar dünyanın pek çok şehrinde restoran rezervasyonu yapmaya olanak sağlamaktadır. Bu sistemler bilinen bir restoran için rezervasyon yapmanın yanında tüketicilerin hiç bilmedikleri restoranları keşfetmelerine ve rezervasyon yapmalarına yardımcı olmaktadır.

Ticarileşme Aşaması: Devletin Internet’i genişletmeleri,
altyapısını güçlendirmeleri ve sıradan
insanları da bu ağa dahil etmeleri için özel
kuruluşları cesaretlendirdiği ve yönlendirdiği
1995’den bugüne kadarki süreyi kapsamaktadır.
2000’li yıllardan itibaren Internet’in kullanımı
ordu ve akademik amaçları aşmış durumdadır.
1994 yılında reklam ve web üzerinde
pazarlama çalışmaları ile birlikte elektronik
ticaret de ortaya çıkmaya başlamıştır.

Başta Internet olmak üzere, yeni iletişim teknolojileri beraberinde birtakım değişimlere sebep olmuştur.

Google AdSense
Flickr
BitTorrent
Napster
Wikipedia
Bloglar
Upcoming.org
 Arama motoru optimizasyonu
 Tıklama başına maliyet
 Web hizmetleri
Paylaşma
 Wikiler
Tag yapıları
Birleştirme

Site Tasarımı
• Site tasarımıyla ilgili belki de en temel kural
sitenizin hızlı açılması ve içinde hızlı işlem yapılabilmesine
olanak vermesidir. Hiçbir müşteri
zor yüklenen, bir türlü açılmak bilemeyen bir
sayfayı beklemek için çok da tahammüllü davranmayacaktır.
Bu nedenle web sitesinin farklı
web tarayıcılar ve mobil cihazlar üzerinde hızlı
açılıp açılmadığı ve işlemlerin hangi hızda yapılabildiği
test edilmelidir.
• Basit ve sade tasarımlar tercih edilmelidir. Site
tasarımında kullanıcı odaklı olunması ve kullanıcı
deneyimine odaklanılması önemlidir.
İleride siteye yeni sayfalar eklenmesine ihtiyaç
duyulabileceğinden, sitenin altyapısını buna uygun
seçmek gerekir. Diğer taraftan, tasarlanacak
sitenin aynı zamanda mobile uyumlu olması gerektiği
ve mobil sitenin tasarımında da müşteri
deneyiminin dikkate alınması gerektiği unutulmamalıdır.
Bu nedenle, sitenin mobil versiyonunun
tasarımının da mutlaka cep telefonları ve
tabletler üzerinden test edilmesi gerekmektedir.
• Sitenin yazılımında ve tasarımında arama motoru
optimizasyonu kurallarına dikkat edilmelidir.
Internet (dolayısıyla Google) tüketicilerin
karar süreçlerinde en fazla başvurdukları bilgi
kaynağıdır. Bu nedenle, sayfanın teknik alt
yapısının, arama motorlarında daha kolay bulunmaya
yardımcı olacak şekilde tasarlanması
önemlidir. Aynı şekilde siteniz Google Haritalar
üzerinden de bulunabilmelidir.
• Sitede kullanılan tüm fotoğrafların profesyonelce
çekilmiş ya da yaratılmış fotoğraflar olmasına
dikkat edilmelidir. Görsellerin çekiciliği bir restoran
sitesi için büyük önem taşımaktadır.
• Sitede menülerin yanı sıra menüde yer alan yemeklerin fiyatlarına da yer verilmesi önerilmektedir. Bu
sayede müşterilere karşılaşacakları fiyat aralığı konusunda bir fikir sahibi olacaklar ve fiyatlar müşterilerin
restoranı deneme isteklilikleri önünde bir engel oluşturmayacaktır.
• Eğer sipariş hizmeti varsa, sayfada online sipariş verilebilmesi için bir alan hazırlanması kullanıcı deneyimini
arttıracak unsurlardan birisidir. Bu alanın, menü ile entegre biçimde çalışması da önemlidir.
Menünün ayrı sipariş sisteminin ayrı yerlerde olması kullanımı zorlaştıracağı gibi sayfanın da daha
karmaşık olmasına yol açabilecektir.
• Web sitesi üzerinde restoranın adres ve konumuna dair bilgilerin mutlaka verilmesi gerekmektedir.
Birden fazla şubesi olan restoranların, doğru restoranı bulmaları ve seçmeleri için kolaylaştırıcı tasarımlardan
(arama çubukları, haritalar gibi) yararlanılmalıdır.

Gelen e-postanın açılması için kimden geldiği
ve konusu çok önemlidir. E-postalar kaynağına
göre açılır. Eğer ki önceki mesajlarda kullanıcı
yararlı veya eğlenceli içeriğe ulaşmışsa e-postayı
açmakta istekli olacaktır.
• E-postanın konu başlığı ve açıklama kısmı hem
mesajınızı iletmeli hem de ilgi çekici olmalıdır.
• E-postanın işe yaraması için, içeriğinin bir değer
yaratması gerekir. Değer yaratan içeriğin
sunumu da mesajın kendisi kadar önemlidir.
Görsellik bu anlamda çok önemlidir. Hem
görsel olarak çekicilik sağlar hem de mesajın
anlaşılmasını kolaylaştırabilir. Ancak içeriğin
sunumunun kısa ve basit olması gerektiği
unutulmamalıdır. Bir de bu e-postaların mobil
cihazlar üzerinden açılmaları halinde nasıl
görüneceğinin de test edilmesi gerekmektedir.
E-postada yer alan mesajınız mutlaka müşterilerinize
bir şeyler vadetmelidir.
• E-posta pazarlamada gönderim sıklığı oldukça
önemli bir konudur. Müşteriler her zaman iyi
kampanyalardan haberdar olmak isteyeceklerdir
ancak bu çok sık olmaya başladığında da
kendilerini bunalmış hissedeceklerdir. Dolayısıyla,
müşterileri bunaltacak kadar sık e-posta
gönderimi yapılmamalıdır.
• Son olarak, e-postalar içinde, e-posta listesinden
çıkış seçeneğine mutlaka yer verilmelidir.

Topluluk siteleri blog yazarlarının bir yandan topluluk ile sahip olduğu bilgiyi ve kaynaklarını paylaşabileceği, diğer taraftan
topluluk ve etkinlikleri hakkında haberler alabileceği sayfalardır.

Melih Ödemiş, Nevzat Aydın, Gökhan Akan ve Cem Nufusi, 2000 yılının yazında YemekSepeti’ni kurmaya karar verdi ve 40
metrekarelik bir odada Yemek Sepeti Gıda ve Pazarlama Elektronik İletişim ve Tanıtım Limited Şirketi kurulmuş oldu.

Yenilik Aşaması: Internet’in temel kavramlarının oluşturulduğu ve hem donanım hem de yazılım olarak hayata geçirildiği 1961’den 1974 yılına kadar ki süreyi kapsamaktadır. Internet’in oluşturulmasındaki temel amaç, üniversite kampüslerinde yer alan büyük bilgisayarların birbirleriyle bağlanmasını sağlamaktır. Bu türden bire bir iletişimler Internet öncesinde sadece telefon ya da posta yolu ile mümkündür.

• Karşılıklı etkileşim

• Kitlesizleştirme

• Eşzamansız olabilme

• Elde edilebilen enformasyonun miktarındaartış

• İletişimde hızlanma

• Enformasyonun demokratikleşmesi

• Kitlesel yayıncılıktan dar yayıncılığı

• Medyanın ademi-merkezileşmesi

• Etkileşim kapasitesinin artışı

Web 1.0

Web 2.0

DoubleClick

Google AdSense

Ofoto

Flickr

Akamai

BitTorrent

mp3.com

Napster

Britannica Online

Wikipedia

Kişisel web siteleri

Bloglar

Evite

Upcoming.org

Domain ismi spekülasyonu

Arama motoru optimizasyonu

Sayfa görüntüleme

Tıklama başına maliyet

Ekran kazıma

Web hizmetleri

Yayınlama

Paylaşma

İçerik yönetim sistemleri

Wikiler

Dizinler

Tag yapıları

Direnç

Birleştirme

Tarif blogları, aslına bakılırsa, geçmişten günümüze değin süren “tarif verme ya da paylaşma” geleneğini tam anlamıyla kamuya açık hale getirmiştir. Sadece yakın çevremizi kapsayan tarif değişimleri, tarif blogları sayesinde bir anda çok büyük kitlelere ulaşmayı mümkün hale getirmiştir. Tari er artık yemek kitapları dışında, serbestçe dolaşıma girmiş durumdadır.