GASTRONOMİ VE MEDYA

Sinematografa giden yolda atılan önemli adımlardan bir diğeri ise Thomas Edison’a aittir. 1891’de
patentini aldığı Kinetoscope sinematografa en yakın
aygıtlardan biridir

Hareketli görüntünün kaydedilmesiyle ilgili 19. yüzyılın sonlarında pek çok çalışma yapılmıştır. İlk film gösteriminin 1895’te Lumiere Kardeşler tarafından gerçekleştirilmesi önemli dönüm noktalarından biri olmuştur. Öncesinde resim, fotoğraf ve çeşitli illüzyonlara dayanan hareketli görüntü teknikleri geliştirilmiş olsa da gerçeği bu kadar yakın yansıtabilen bir teknolojinin ortaya çıkması olağanüstü bir buluş olarak algılanmış ve beklentilerinçok üstünde bir ilgiye yol açmıştır.

İşte bu noktada kayıt teknolojileri devreye girmiştir. Fotoğraf kayıt teknolojilerinin başında yer almış ve resmin her zaman yaklaşamadığı gerçekliği büyük ölçüde sağlayabilmiştir.

Sinematografa giden yolda atılan önemli adımlardan biri Thomas Edison’a aittir. 1891’de patentini aldığı Kinetoscope sinematografa en yakın aygıtlardan biridir ancak, sinematografın yarattığı etkiyi yaratamaz. Çünkü Kinetoscope
tek bir izleyicinin kutunun içine bakarak filmi izleyebileceği kısıtlı bir aygıttır.

1932-1946 arası dönem sinemanın gelişim döneminde Hollywood’un Altın Çağ’ıdır. Bu dönemde çekilen filmler çok ses getirdi ve
ekonomik olarak ciddi başarılar elde edildi.

Sinema geniş kitlelere ulaşan bir hikaye aracıdır.

Kitlelerin belli bir amaç doğrultusunda eylem yeteneği, ortak bilinci yoktur. Başka bir deyişle, kitle eylemde bulunamaz, kitle üzerinde eylemde bulunulur. Bu bakış açısıyla kitleye olumsuz bir anlam yüklenir.

Sinema hem görsel hem de işitsel bir kitle iletişim aracıdır.

Sinemanın büyük bir endüstri olması filmin izleyici üzerindeki etkisini arttıran bir unsur değildir.

Model alma kuramına göre birey belli durumlarda tanık olduğu kimi davranışları benzer durumlarda kendi davranışlarına uyarlamaktadır.

Yemek yemeye ve pişirmeye odaklanan filmler biçiminde tanımlanabilecek olan gastronomi temalı filmlerin belli başlı özellikleri vardır. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
1. Anlatı genellikle bir mutfak veya yemek öyküsünün etrafında şekillenir.
2. Ana karakterler bu öykünün parçası olarak kendilerini yemekle ilişkilendirirler.
3. Yeme eylemi basit anlamda temel gereksinimlerimizden biri olan karın doyurmaktan öte, içerik ve biçim olarak bir toplumsal
analiz alanı sunarlar.
4. Filmde görüntüler yemeğin hazırlanmasından yenmesine kadar her bir aşamayı merkeze alır ve birden anlatı yıldızlaşan yemeğe odaklanır.

Hareketli görüntünün kaydedilmesiyle ilgili 19. yüzyılın sonlarında pek çok çalışma yapılmıştır. İlk film gösteriminin 1895’te Lumiere Kardeşler tarafından gerçekleştirilmesi önemli dönüm noktalarından biri olmuştur. Doğru seçenek E’dir.

James Monaco Bir Film Nasıl Okunur isimli çalışmasında sinemanın geçirdiği evrimi şu basamaklarla anlatır: 1932-1946 arası dönem. Hollywood’un Altın Çağ’ı. Bu dönemde çekilen filmler çok ses getirdi ve ekonomik olarak ciddi başarılar elde edildi. Doğru seçenek E’dir.

Sinemanın bazı güçlü yönleri vardır: Geniş kitlelere ulaşması, hayal gücüne hitap etmesi, güçlü bir hikâye anlatma aracı olması, estetik haz vermesi, gerçekliği kopyalayabilmesi veya yeniden yaratabilmesi. Dolayısıyla sinema dar bir çevreye değil de geniş bir kitleye hitap eder. Doğru seçenek E’dir.

Kitle iletişiminin belli işlevleri vardır. Kitle iletişimi haber verir, eğitir ve eğlendirir. Kitlenin kendi dışındaki “şeyleri” gözlemesine yardımcı olur. Kitlenin kendi dışında oluşan fırsat ve çağrılara karşılık vermesi ile toplumsal hareketlerde genel uzlaşıya ulaşma arasında bağ kurmasına yardım eder. Kültürün toplumumuzdan, bizim dışımızdaki toplumlara ve bizden sonra gelecek nesillere aktarımına yardım eder. Eşya ve hizmetlerin tanıtılıp satılmasına yardım eder. Doğru seçenek E’dir.

Kitlenin bazı özellikleri vardır. Bunlar arasındaki “belli bir amaç doğrultusunda eylem yeteneği, ortak bilinç yoktur” özelliği kitlenin kendisinin eylemde bulunamayacağını, tam tersine kitle üzerinde eylemde bulunabileceğini ifade eder. Doğru seçenek E’dir.

Eşiyle arasını düzeltmek isteyen bir erkek filmde gördüğü karakteri model alarak eşine yemek hazırlayabilir. Filmde gördüğü gibi şık, özenli bir sofra kurarak bir jest yapabileceğini düşünebilir. Hatta filmdeki menüyü bile taklit edebilir. Olasılıkla bu şekilde bir modelleme olumlu karşılanacaktır. Doğru seçenek E’dir.

Anlamlandırma Kuramının işleyiş yolları; yaygınlaştırma, genişletme, başkalaştırma, sabitleştirme. Bütünleştirme ise model alma kuramının bir özelliğidir. Doğru seçenek E’dir.

2000 yılında Kar Wai Wong tarafından çekilmiş olan “In The Mood For Love” filminde olaylar 1960’lı yıllarda geçmektedir. Filmle beraber Çin’deki yeme içme kültürüne dair bir fikrimiz olabilmektedir. Doğru seçenek E’dir.

Bazen bir yemek sahnesi dramatik gerilim için işlevsel olabilir. Zeki Demirkubuz’un yönettiği 2001 yapımı “İtiraf” filminde Harun ve Nermin çifti bir restoranda buluşurlar. Harun karısının bir şeyler gizlediğini düşünmektedir ve Nermin’in her şeyi anlatmasını ister. Oysa Nermin anlatacak bir şeyi olmadığında ısrarcıdır. Zamanla diyalog tartışmaya ardından da sözlü şiddete, tehdide evrilir. Kamusal alanda olma, şık bir restoranda olma gibi durumlar bir baskı oluşturur ve bu baskı filmde istenen gerilimi yaratır. Doğru seçenek E’dir.