GASTRONOMİ VE MEDYA - Deneme Sınavı - 18

Ticarileşme Aşaması: Devletin Internet’i genişletmeleri,
altyapısını güçlendirmeleri ve sıradan
insanları da bu ağa dahil etmeleri için özel
kuruluşları cesaretlendirdiği ve yönlendirdiği
1995’den bugüne kadarki süreyi kapsamaktadır.
2000’li yıllardan itibaren Internet’in kullanımı
ordu ve akademik amaçları aşmış durumdadır.
1994 yılında reklam ve web üzerinde
pazarlama çalışmaları ile birlikte elektronik
ticaret de ortaya çıkmaya başlamıştır.

Başta Internet olmak üzere, yeni iletişim teknolojileri beraberinde birtakım değişimlere sebep olmuştur.

Google AdSense
Flickr
BitTorrent
Napster
Wikipedia
Bloglar
Upcoming.org
 Arama motoru optimizasyonu
 Tıklama başına maliyet
 Web hizmetleri
Paylaşma
 Wikiler
Tag yapıları
Birleştirme

Site Tasarımı
• Site tasarımıyla ilgili belki de en temel kural
sitenizin hızlı açılması ve içinde hızlı işlem yapılabilmesine
olanak vermesidir. Hiçbir müşteri
zor yüklenen, bir türlü açılmak bilemeyen bir
sayfayı beklemek için çok da tahammüllü davranmayacaktır.
Bu nedenle web sitesinin farklı
web tarayıcılar ve mobil cihazlar üzerinde hızlı
açılıp açılmadığı ve işlemlerin hangi hızda yapılabildiği
test edilmelidir.
• Basit ve sade tasarımlar tercih edilmelidir. Site
tasarımında kullanıcı odaklı olunması ve kullanıcı
deneyimine odaklanılması önemlidir.
İleride siteye yeni sayfalar eklenmesine ihtiyaç
duyulabileceğinden, sitenin altyapısını buna uygun
seçmek gerekir. Diğer taraftan, tasarlanacak
sitenin aynı zamanda mobile uyumlu olması gerektiği
ve mobil sitenin tasarımında da müşteri
deneyiminin dikkate alınması gerektiği unutulmamalıdır.
Bu nedenle, sitenin mobil versiyonunun
tasarımının da mutlaka cep telefonları ve
tabletler üzerinden test edilmesi gerekmektedir.
• Sitenin yazılımında ve tasarımında arama motoru
optimizasyonu kurallarına dikkat edilmelidir.
Internet (dolayısıyla Google) tüketicilerin
karar süreçlerinde en fazla başvurdukları bilgi
kaynağıdır. Bu nedenle, sayfanın teknik alt
yapısının, arama motorlarında daha kolay bulunmaya
yardımcı olacak şekilde tasarlanması
önemlidir. Aynı şekilde siteniz Google Haritalar
üzerinden de bulunabilmelidir.
• Sitede kullanılan tüm fotoğrafların profesyonelce
çekilmiş ya da yaratılmış fotoğraflar olmasına
dikkat edilmelidir. Görsellerin çekiciliği bir restoran
sitesi için büyük önem taşımaktadır.
• Sitede menülerin yanı sıra menüde yer alan yemeklerin fiyatlarına da yer verilmesi önerilmektedir. Bu
sayede müşterilere karşılaşacakları fiyat aralığı konusunda bir fikir sahibi olacaklar ve fiyatlar müşterilerin
restoranı deneme isteklilikleri önünde bir engel oluşturmayacaktır.
• Eğer sipariş hizmeti varsa, sayfada online sipariş verilebilmesi için bir alan hazırlanması kullanıcı deneyimini
arttıracak unsurlardan birisidir. Bu alanın, menü ile entegre biçimde çalışması da önemlidir.
Menünün ayrı sipariş sisteminin ayrı yerlerde olması kullanımı zorlaştıracağı gibi sayfanın da daha
karmaşık olmasına yol açabilecektir.
• Web sitesi üzerinde restoranın adres ve konumuna dair bilgilerin mutlaka verilmesi gerekmektedir.
Birden fazla şubesi olan restoranların, doğru restoranı bulmaları ve seçmeleri için kolaylaştırıcı tasarımlardan
(arama çubukları, haritalar gibi) yararlanılmalıdır.

Gelen e-postanın açılması için kimden geldiği
ve konusu çok önemlidir. E-postalar kaynağına
göre açılır. Eğer ki önceki mesajlarda kullanıcı
yararlı veya eğlenceli içeriğe ulaşmışsa e-postayı
açmakta istekli olacaktır.
• E-postanın konu başlığı ve açıklama kısmı hem
mesajınızı iletmeli hem de ilgi çekici olmalıdır.
• E-postanın işe yaraması için, içeriğinin bir değer
yaratması gerekir. Değer yaratan içeriğin
sunumu da mesajın kendisi kadar önemlidir.
Görsellik bu anlamda çok önemlidir. Hem
görsel olarak çekicilik sağlar hem de mesajın
anlaşılmasını kolaylaştırabilir. Ancak içeriğin
sunumunun kısa ve basit olması gerektiği
unutulmamalıdır. Bir de bu e-postaların mobil
cihazlar üzerinden açılmaları halinde nasıl
görüneceğinin de test edilmesi gerekmektedir.
E-postada yer alan mesajınız mutlaka müşterilerinize
bir şeyler vadetmelidir.
• E-posta pazarlamada gönderim sıklığı oldukça
önemli bir konudur. Müşteriler her zaman iyi
kampanyalardan haberdar olmak isteyeceklerdir
ancak bu çok sık olmaya başladığında da
kendilerini bunalmış hissedeceklerdir. Dolayısıyla,
müşterileri bunaltacak kadar sık e-posta
gönderimi yapılmamalıdır.
• Son olarak, e-postalar içinde, e-posta listesinden
çıkış seçeneğine mutlaka yer verilmelidir.

Topluluk siteleri blog yazarlarının bir yandan topluluk ile sahip olduğu bilgiyi ve kaynaklarını paylaşabileceği, diğer taraftan
topluluk ve etkinlikleri hakkında haberler alabileceği sayfalardır.

Melih Ödemiş, Nevzat Aydın, Gökhan Akan ve Cem Nufusi, 2000 yılının yazında YemekSepeti’ni kurmaya karar verdi ve 40
metrekarelik bir odada Yemek Sepeti Gıda ve Pazarlama Elektronik İletişim ve Tanıtım Limited Şirketi kurulmuş oldu.

Yenilik Aşaması: Internet’in temel kavramlarının oluşturulduğu ve hem donanım hem de yazılım olarak hayata geçirildiği 1961’den 1974 yılına kadar ki süreyi kapsamaktadır. Internet’in oluşturulmasındaki temel amaç, üniversite kampüslerinde yer alan büyük bilgisayarların birbirleriyle bağlanmasını sağlamaktır. Bu türden bire bir iletişimler Internet öncesinde sadece telefon ya da posta yolu ile mümkündür.

• Karşılıklı etkileşim

• Kitlesizleştirme

• Eşzamansız olabilme

• Elde edilebilen enformasyonun miktarındaartış

• İletişimde hızlanma

• Enformasyonun demokratikleşmesi

• Kitlesel yayıncılıktan dar yayıncılığı

• Medyanın ademi-merkezileşmesi

• Etkileşim kapasitesinin artışı

Web 1.0

Web 2.0

DoubleClick

Google AdSense

Ofoto

Flickr

Akamai

BitTorrent

mp3.com

Napster

Britannica Online

Wikipedia

Kişisel web siteleri

Bloglar

Evite

Upcoming.org

Domain ismi spekülasyonu

Arama motoru optimizasyonu

Sayfa görüntüleme

Tıklama başına maliyet

Ekran kazıma

Web hizmetleri

Yayınlama

Paylaşma

İçerik yönetim sistemleri

Wikiler

Dizinler

Tag yapıları

Direnç

Birleştirme

Tarif blogları, aslına bakılırsa, geçmişten günümüze değin süren “tarif verme ya da paylaşma” geleneğini tam anlamıyla kamuya açık hale getirmiştir. Sadece yakın çevremizi kapsayan tarif değişimleri, tarif blogları sayesinde bir anda çok büyük kitlelere ulaşmayı mümkün hale getirmiştir. Tari er artık yemek kitapları dışında, serbestçe dolaşıma girmiş durumdadır.

Türkiye’de de bu anlamda önemli tarif bloglarının olduğu görülmektedir. Belki de bunlardan en bilinenlerinden bir tanesi Portakal Ağacı sayfasıdır. Hatice Özdemir Tülün 2003 yılında Portakal Ağacı bloğunu kurmuş ve buradan kendisinin ve ailesinin kadınlarının yemek tari erini paylaşmaya başlamıştır.

Bu sayfalar yemek bloglarının daha görünür ve erişilebilir olmasının yanında blog yazarları tarafın- dan da bir tanıtım aracı olarak kullanılmaktadır.

Türkiye’de bu benzer bir şekilde çalışan örneklerden birisi Cookplus’ın yarattığı “Harikalar Mutfağı” sayfasıdır. Bu sayfa içinde yemek bloğu yazarlarının içeriklerinden oluşan bir sayfa bulunmaktadır. Böylelikle, birçok blog yazarının tarifine tek bir noktadan ulaşmak mümkün olmakta, bu sayfa yemek bloğu yazarları için bir topluluk alanı oluşturmaktadır.

Web 1.0 
DoubleClick 
Ofoto 
Akamai 
mp3.com 
Britannica 
Kişisel web siteleri 
Evite 
Domain ismi spekülasyonu
Sayfa görüntüleme 
Ekran kazıma 
Yayınlama 
İçerik yönetim sistemleri 
Dizinler 
Direnç

Toplayıcı Sayfalar (Aggregator Sites)
Bu sayfalar yemek bloglarının daha görünür ve
erişilebilir olmasının yanında blog yazarları tarafından
da bir tanıtım aracı olarak kullanılmaktadır.
Bu sayfalar, farklı blog yazarlarının içeriklerinden
oluşan bir galeri gibidir. Bu sayfalar aracılığıyla
yemek blogları hem daha geniş bir kitleye ulaşma
hem de ana akım medyada yer bulma şansını yakalamaktadırlar.Türkiye’de bu benzer bir şekilde çalışan örneklerden
birisi Cookplus’ın yarattığı “Harikalar
Mutfağı” sayfasıdır.

E-postanın Internet kullanıcıları tarafından en
yaygın kullanılan araçlardan birisi olması beraberinde
işletmelerin bu araca ilgisini yoğunlaştırmaktadır.
Elbette düşük maliyet, işletmeleri bu araca
çeken diğer önemli bir unsuru oluşturmaktadır.

1993 yılına kadar da web üzerinden paylaşılan bilgiler metin tabanlı olmaya devam etmiştir. 1993 yılında grafik kullanıcı arayüzüne sahip bir Web tarayıcı olan Mosaic geliştirilmiştir. Mosaic Macintosh,
Windows ya da UNIX gibi grafiğe dayalı arayüzler üzerinde çalışabilen bir yazılımdır.

En basit tanımıyla blog, kolay hazırlanabilir bir web sayfasıdır. Bedava veya pahalı olmayan yazılımlar aracılığıyla herkesin birkaç dakika içinde,
bir web sayfası üzerinde günlük oluşturması olarak tanımlanabilir. Bir
blog oluşturmak için doğrudan barındırma hizmeti veren Blogger.com, Wordpress.com ya da Blogcu.com gibi hizmet sağlayıcılara başvurulabileceği gibi, kullanıcılar WordPress, Blogger, MovableType ya
da LiveJournal gibi sitelerin sundukları yazılımları kullanarak bloglarını kendi sunucuları üzerinde de barındırabilirler.

Bloglara yapılan her yeni girişe gönderi (post) adı verilmektedir. Bu gönderiler sayfada en son yayınlanan yazının en başta olduğu, tersine kronolojik bir yapıda sunulmaktadır. Dolayısıyla bir bloğa girildiğinde, sayfanın en üstünde yer alan gönderi, yazarın en son yayınladığı gönderisidir. Sayfada aşağıya doğru inildiğinde, daha eski blog gönderileri
gelmektedir. Her gönderinin kalıcı bir web adresi (perma link) vardır. Bu özellikle blogların ayırt edici özelliklerinden bir diğeridir. Aynı zamanda bloglar kişisel web sayfalarının aksine sıklıkla güncellenen ya da sürekli yeni gönderilerin yapıldığı sayfalardır.

Yemek blogları en genel haliyle yeme ve içmeye odaklanmış bloglar olarak tanımlanabilir. Yemek blogları tarif paylaşmaktan, restoran ya da yemek değerlendirmeye, gezi yazılarından yemek fotoğrafçılığına kadar
farklı konulara odaklanmış blogları kapsayan temel bir kategoriyi oluşturmaktadır. Bu ünite kapsamında, en çok rağbet gören iki tür yemek bloğu üzerinde durulacaktır; tarif blogları ve değerlendirme (review) blogları (her iki tür blog için de yemek blogları teriminin kullanıldığı
unutulmamalıdır). Tarif blogları, adından da anlaşılacağı üzere, tariflerini
ve çoğu zaman bu tariflerin yapılışını paylaşan bloglardır. Değerlendirme
blogları ise, kimi zaman içinde gezi yazılarını da içermekle birlikte, yemek
ve restoran değerlendirmesi ya da tanıtımı yapan blogları oluşturmaktadır.

Sosyal Etmenler

Bilgi ve iletişim teknolojilerini daha iyi kullanmayı becerebilen, kendini çevrimiçi ifade etme istekliliği olan ve kişisel bilgilerini çevrimiçi ortamlarda paylaşmak konusunda daha az çekimser olan genç nüfusun ortaya çıkışı.

İnsanların kendilerini ifade etme ve yaratma arzuları, daha fazla etkileşime girme isteklilikleri.

Toplulukların ve işbirlikli projelerin artışı.

Bu sosyal faktörlerin giderek daha ileri yaştaki

kullanıcılar arasında da etkili olmaya başlaması.