GASTRONOMİ VE MEDYA - Deneme Sınavı - 10

Diğer taraftan obezite de aslında sosyal medya ile bir ölçüde alevlenmektedir. Paylaşılan yemekler, restoranlar, en iyiler listeleri yeme ve içme kültü- rünü yaygınlaştıran, yemeği bir keyif haline dö- nüştüren ama aynı zamanda obeziteye de davetiye çıkartabilecektir.

Sosyal medyanın yarattığı önemli değişimler- den birisi de, bugün artık herkesin (eğer isterse) bir yemek eleştirmeni olma olasılığıdır. Bu durum beraberinde yemek ya da restoran eleştirmenliği ile ilgili bir takım etik sorunlarını gündeme getirmek- tedir. Örneğin, yeni açılmış bir restoranı eleştirmek için hangi zaman uygundur?, Şefler kendileriyle il- gili olumsuz bir yoruma cevap vermek zorundalar mıdır?, Eleştirmenler her zaman kimliklerini belli etmeden mi restoranları ziyaret etmelidir?, Bedava olarak sunulan yemekler ya da yemekten ücret alın- maması kabul edilebilir bir durum mudur? Dahası bir yemek eleştirmeni olmak için hangi özelliklere sahip olmak gereklidir? Ya da kalifiye bir yemek eleştirmeni hangi özeliklere sahiptir? Herkesin eleş- tirmen olduğu ya da olabildiği bir dünyada ne ya- zık ki uygulama farklılıklarının olmaması mümkün değildir. Elbette en büyük sorun elde edilen bir ta- kım parasal getiriler karşılığında olumlu yorum ya da değerlendirme yapan amatör eleştirmenlerdir. Bu kişiler en basit tanımıyla kendi okurlarına yalan söylemekte ya da onları kandırmaktadır. Elbette tek bir yorumun ya da değerlendirmenin bir şef ya da restoranın hayatını çok büyük ölçüde değişti- remeyeceği ve zaman içinde gerçeklerin (olumlu ya da olumsuz) ortaya çıkacağı söylenebilir. Bun- lar gerçekleşme olasılığı yüksek olasılıklardır. Ama gene de küçük etkileri olsa dahi insanların kandırı- labilecek olması ya da yanlış yönlendirilebilecek ol- maları önemli bir etik sorununu oluşturmaktadır.

Dünyada yemek medyası tüm gün yayın yapan televizyon kanallarına sahiptir. Bunlar Avustralya’da Lifestyle Food, ABD’de Food Network, İngiltere’de Food, Fransa’da Cuisine TV kanallarıdır (De Solier, 2005: s.465). Türkiye’de yakın zamanda dijital yayın platformu Digitürk’te yayına başlayan Türkmax Gurme bu anlamda bir ilktir. Doğru cevap B' dir.

Yoksulluk araştırmalarında sıkça göndermede bulunulan, Dünya Bankası tarafından bireylerin günde 2100-2400 kalori alamaması durumu olarak tanımlanan mutlak yoksulluk bireylerin minimum düzeyde fiziksel/materyal ihtiyaçlarını karşılayamama durumu olarak ifade edilir. Doğru cevap D' dir.

Diğer taraftan, başta Internet olmak üzere, yeni iletişim teknolojileri beraberinde birtakım değişimlere sebep olmuştur:

• Elde edilebilen enformasyonun miktarında artış

• İletişimde hızlanma

• Enformasyonun demokratikleşmesi

• Kitlesel yayıncılıktan dar yayıncılığa 

• Medyanın ademi-merkezileşmesi

• Etkileşim kapasitesinin artışı

1994 yılında Andreesen ve Jim Clark ilk ücretli ticari tarayıcı olan Netscape Navigator’u kurmuşlardır.

Web 2.0 olarak adlandırılan bu yeni nesil web uygulamalarının temel olarak üç ortak özelliğinden bahsetmek mümkün olacaktır;

1. Hizmet tabanlı, basit ve açık kaynak çözümler içeren online uygulamalar.

Online hizmetlere yönelme (Yazılımın ürün yerine hizmet olarak değerlendirilmesi): Yazılımların birer ürün olarak ortaya konduğu ilk nesil Internet uygulamalarının aksine yeni nesil Web 2.0 uygulamaları, platformlardan bağımsız olmanın yanında açık kaynak yazılımlarını kullanmaktadır. Bir yazılım paketi olarak değil hizmet olarak sunulmaktadır. 

2. Uygulamaların geliştirilmesinde kullanıcı katılımının ve etkileşiminin sağlanması (kullanıcıların sadece tüketici değil içeriğe katkı sağlayan, değerlendiren ve düzenleyen olması)

Kesintisiz, gerçek zamanlı iyileştirmeler: Bu durum pek çok web uygulaması için genel bir uygulama halini almıştır. Örneğin, Skype her görüşme sonrasında kullanıcılarından, görüşme kalitesini değerlendirmelerini istemekte ve bu doğrultuda iyileştirmeler yapmaktadır. Kullanıcılardan gelen geri bildirimlerin proaktif biçimde kullanılması Web 2.0 ile önceki nesil web uygulamaları arasındaki başlıca farklılıklardan birisidir. Web 2.0 uygulamalarında yeni versiyonlar çıkartmak ya da yükseltmeler yapmak yerine, kullanıcı geribildirimlerine ve kullanışlılık testlerine dayalı gerçek zamanlı ve sürekli devam eden iyileştirme çabaları vardır.

Daha fazla kullanıcı – ortak (kolektif ) akıl sayesinde daha fazla değer: Her yeni kullanıcı, ortak (kolektif) bilgi havuzunun hacmini genişleterek, o uygulamanın değerini arttırmaktadır.

3. Yeni hizmet tabanlı iş modelleri ve düşük hacimli ürünler çerçevesinde küçük çaplı bireysel tüketicilere erişme olanağı.

“Web Log” terimi ilk kez, Internet yazarı olan John Barger tarafından 1997 yılında kullanılmış, “blog” kısaltması ise birkaç yüz bloğun olduğu 1999 yılında ortaya çıkmıştır.

Ana akım medyada yemek eleştirmeni olarak yazabilmek için oldukça iyi donanıma sahip bir eleştirmen olmak gerekmektedir. Ancak değerlendirme bloglarının ortaya çıkması ile birlikte, yemek ya da restoran eleştirmenliği oldukça farklı bir hal almaya başlamıştır. Değerlendirme bloglarının yarattığı bu değişimi şöyle sıralayabiliriz:

• Değerlendirme blogları değerlendirme yapmak için beklemezler.

• Restoranlar blog yazarları için özel açılış etkinlikleri düzenlemektedir.

• Değerlendirme blogları genelde geleneksel yemek eleştirmenlerine göre daha olumlu değerlendirmeler yapmaktadır.

• Değerlendirme blogları sadece “fine dining” değil her türden restoranı değerlendirmeye almaktadır.

Tablo 5.2

International Food Blogger Conference, birkaç küçük konferans sayılmazsa, IFBC ilk yemek bloğu konferansıdır. http://www.foodista.com/ifbc

BlogHer Food, kadınlar tarafından oluşturulan ve yürütülen tüm blogların yer aldığı BlogHer Konferansları içinde yer almaktadır ve BlogHerFood yemek üzerine içerik yaratanlar için dünyanın en büyük konferanslarından birisidir. http://www.blogher.com/conferences

International Association of Culinary Professionals, profesyoneller için düzenlenen bir konferans olmakla birlikte blog yazarlarının bir network kurmaları için ideal bir ortam sunmaktadır. http://iacp.com

Mixed, iki yemek bloğu yazarı tarafından yaratılan bu konferans, 100 kişilik sınırlı katılımcısıyla, video bloğu yaratma, fotoğraf çekimi ve düzenleme, yemek tasarımı ve yayıncılık vs. gibi konularda bilgi vermektedir. http://mixedcon.com

Eat, Write, Retreat!, yemek bloğu yazarlarının bir yandan yemek, fotoğraf ve yazım/yayınlama ile ilgili temel blog bilgilerini edinebileceği, diğer taraftan yemek bloğu topluluğu içinde çevrelerini genişletebilecekleri bir konferanstır. http://eatwriteretreat.com

Gıda güvenliği, amaçlandığı biçimde hazırlandığında fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri itibariyle tüketime uygun olan ve besin değerini kaybetmemiş gıda anlamına gelmektedir. Doğru cevap E' dir.

Web sitesinin tasarımından içeriğin oluşturulmasına ve paylaşımına, web sitenin takibi ve analizine kadar restoranların dikkate almaları gereken bir takım hususlar bulunmaktadır;

• Site tasarımıyla ilgili belki de en temel kural sitenizin hızlı açılması ve içinde hızlı işlem yapılabilmesine olanak vermesidir. 

• Basit ve sade tasarımlar tercih edilmelidir. 

• Sitenin yazılımında ve tasarımında arama motoru optimizasyonu kurallarına dikkat edilmelidir. 

• Sitede kullanılan tüm fotoğrafların profesyonelce çekilmiş ya da yaratılmış fotoğraflar olmasına dikkat edilmelidir. 

• Sitede menülerin yanı sıra menüde yer alan yemeklerin fiyatlarına da yer verilmesi önerilmektedir. 

• Eğer sipariş hizmeti varsa, sayfada online sipariş verilebilmesi için bir alan hazırlanması kullanıcı deneyimini arttıracak unsurlardan birisidir. 

• Web sitesi üzerinde restoranın adres ve konumuna dair bilgilerin mutlaka verilmesi gerekmektedir.

• Diğer web siteleri, bloglar, değerlendirme siteleri gibi alanlarda sizinle ilgili yorum ve değerlendirmeleri web siteniz üzerinden de müşterilerinize gösterecek alanlar yaratın.

E-postalar hazırlanırken dikkat edilmesi gereken önemli bazı noktalar bulunmaktadır;

• Gelen e-postanın açılması için kimden geldiği ve konusu çok önemlidir. E-postalar kaynağına göre açılır. Eğer ki önceki mesajlarda kullanıcı yararlı veya eğlenceli içeriğe ulaşmışsa e-postayı açmakta istekli olacaktır.

• E-postanın konu başlığı ve açıklama kısmı hem mesajınızı iletmeli hem de ilgi çekici olmalıdır.

• E-postanın işe yaraması için, içeriğinin bir değer yaratması gerekir. Değer yaratan içeriğin sunumu da mesajın kendisi kadar önemlidir. Görsellik bu anlamda çok önemlidir. Hem görsel olarak çekicilik sağlar hem de mesajın anlaşılmasını kolaylaştırabilir. Ancak içeriğin sunumunun kısa ve basit olması gerektiği unutulmamalıdır. Bir de bu e-postaların mobil cihazlar üzerinden açılmaları halinde nasıl görüneceğinin de test edilmesi gerekmektedir. E-postada yer alan mesajınız mutlaka müşterilerinize bir şeyler vadetmelidir.

• E-posta pazarlamada gönderim sıklığı oldukça önemli bir konudur. Müşteriler her zaman iyi kampanyalardan haberdar olmak isteyeceklerdir ancak bu çok sık olmaya başladığında da kendilerini bunalmış hissedeceklerdir. Dolayısıyla, müşterileri bunaltacak kadar sık e-posta gönderimi yapılmamalıdır.

• Son olarak, e-postalar içinde, e-posta listesinden çıkış seçeneğine mutlaka yer verilmelidir.

Yemek blogları topluluğu üyelerinin aidiyetini arttırmaya çalışmakta, blog yazarları üzerinde kimliklendirici bir işlevi üstlenmekte, üyelerin birbirlerine yardım ve destek olması için platformlar oluşturmakta, yeme ve içme kültürü içinde trendler yaratmaktadır. Bu topluluklar büyüdükçe ve güçlendikçe ana akım medyanın ve işletmelerin de hedefi haline gelmektedir. Yemek blogları topluluğu bu amaçları gerçekleştirmek için topluluk sitelerini, topluluk etkinliklerini, blog listelerini ve toplayıcı siteleri (aggregator) kullanmaktadır.

İçeriğin kullanıcılar tarafından yaratılan içerik olarak kabul edilebilmesi için gereken 3 koşul vardır;

1)Yayınlanmış olma koşulu

2) Yaratıcı çaba 

3) Profesyonel çaba ve uygulamalar dışında kalan içerik yaratımı.

Kullanıcılar tarafından yaratılan içeriğin temel itici güçleri, yaşanan bir takım teknolojik, ekonomik, sosyal ve yasal değişimler, bu içeriğin ortaya çıkmasını ve yayılmasını
kolaylaştırmıştır.

Kullanıcılar tarafından yaratılan içeriğin olumsuz ekonomik etkileri

• Bu içerik tüketicilerin geleneksel medyaya ayırdıkları zamandan çalarak, geleneksel
medyanın izlenme oranını azaltmaktadır.
• Tüketicilerin medya tüketimleri konusunda daha seçici olmalarına neden olmaktadır. Bu durum reklam gelirlerini etkilemektedir.
• İzinsiz içerik sunumu nedeniyle geleneksel yayıncılara zarar vermektedir.

Sosyal medya, temelleri Web 2.0 teknolojileri ve felsefesi üzerine kurulmuş olan, içeriğin tüketicilerce yaratılmasına ve paylaşılmasına olanak sağlayan İnternet tabanlı
uygulamalar olarak tanımlanmaktadır.

Mikrobloglar, paylaşılan içerik miktarının bloglara göre çok daha az olduğu, blogların farklı bir türüdür.

Chef’s Roll sitesi tam da bu ihtiyacı karşılamak üzere ortaya çıkmış bir sitedir. Facebook, LinkedIn ve Craiglist karışımı olan bu site, şeflerin aşçılık hayatlarını hem görsel hem de yazılı olarak paylaşabilecekleri bir platformdur. Michelin yıldızlı şeflerden aşçılık öğrencilerine kadar geniş bir yelpazede tüm şeflere kapısı açık olan Chef’s Roll, şeflere dijital bir görünürlük sağlamaktadır. Site, dünya üzerindeki en büyük profesyonel şef ağıdır. Şefler uzmanlık alanları, yaklaşan etkinlikler, eğitim ve deneyim, uzmanlaştıkları mutfaklar, fotoğraf ve videolar, ödüller, müşteri değerlendirmeleri ve kendileri hakkında çıkan haberleri paylaşabilmektedirler. Ancak, diğer pek çok medyaya
göre Chef’s Roll ücretli bir platformdur.