GASTRONOMİ TARİHİ

Zeytin özellikle yağı için, üzüm özellikle şarap yapımı için, incir özellikle şeker ve karbonhidrat gereksinimi için üretilmiştir.  Doğru seçenek E' dir.

Bir Ege adası olan Santorini’de volkanik alanlarda yapılan çalışmalarda ortaya çıkarılan fosilleşmiş yabani zeytin yaprakları ve bu yapraklar üzerinde rastlanılan zeytin zararlısı Aleurolobus olivinus’a (zeytin beyazsineği) ait larva fosilleri günümüzden 37.000 yıl öncesini işaret etmektedir. Doğru seçenek A'dır.

Bugün tam olarak nasıl yapıldığı bilinmese de yazılı kaynaklarda geçen ve Garum adı verilen bir sos oldukça revaçta olan bir üründü. En basit tanımıyla esas olarak uskumru eğer uskumru yoksa diğer balıkların bütün olarak tuzla karıştırılıp çürümeye bırakılması sırasında oluşan sıvının süzülüp toplanmasıyla yapıldığı düşünülen bu sos, Antik Dünya’nın büyük ölçekli tek endüstriyel ürünüydü. Doğru seçenek E'dir.

Testa: Pişmiş topraktan yapılan, içindeki havanın rahatlıkla dolaşması için üzerinde buhar delikleri bulunan ve ekmek üretiminde kullanılan kaplara verilen ad. Doğru seçenek B'dir.

Tahıl ve baklagiller dışında yazılı kaynaklardan bilinen diğer bitkiler sebzelerdi ve Eski Yunanca’da sebze ya da bütün yenilebilen yabani ya da bahçe bitkileri için kullanılan sözcük “lahanon”du. Doğru seçenek C'dir.

Triclinium: Ortada, üzerinde yemeklerin olduğu masanın etrafına yerleştirilmiş, üzerine uzanılan veya yatılan üç sedirden oluşmuş yemek düzeni. Doğru seçenek D'dir.

Miken uygarlığı: Hint - Avrupa göçebe topluluklarının, M.Ö. 1800’lü yıllarda Yunanistan’ı istila ederek yerli neolitik çiftçiler üzerinde egemenlik kurmasıyla başlayan uygarlıktır.

Doğu Akdeniz ve Ege’de çok farklı ve yeni bir uygarlığı yaratan bitkiler zeytin, üzüm ve incir olmuştur.

Amfora: İki kulplu taşıyıcı anlamına gelen ve Antik Dönem’in şarap, yağ vb. akışkanlarını taşımak için kullanılan kaplara verilen isim

Pişmiş topraktan yapılan, içindeki havanın rahatlıkla dolaşması için üzerinde buhar delikleri bulunan ve ekmek üretiminde kullanılan kaplara testa adı verilir.

Apicius adlı efsanevi gurmenin hazırladığı sanılan kitap özellikle Geç Roma Dönemi’nden günümüze tam olarak ulaşmış tek el yazması kitaptır.

Triclinium: Ortada, üzerinde yemeklerin olduğu masanın etrafına yerleştirilmiş, üzerine uzanılan veya yatılan üç sedirden oluşmuş yemek düzenidir.

Minos Uygarlığı: Girit Uygarlığı da denilen bu uygarlık, Tunç Çağı’nda Girit Adası’nda, yaklaşık M.Ö. 3500’lerde doğmuştur. Minos Uygarlığı, M.Ö. 2700 ile M.Ö. 1400 yılları arasında en parlak dönemlerini yaşamış ve yavaş yavaş eski gücünü yitirmesinin ardından Girit üzerinde Miken kültürü baskın hale gelmiştir.

Duvar resimleri ve yazılı belgelerde geçen bilgiler, kazılardan elde edilen bilgilerle birleştirilince başta tahıllar olmak üzere, üzüm ve diğer tarımsal ürünlerin beslenmede önemli yer tuttuğu yorumu yapılabilir.

MÖ 2134-2040 arasına tarihlenen I. Ara Dönem’den kalan bazı buluntularda bira üreticisi, aşçı ve tahıl öğütücüleridir.

Soya Fasulyesinin Uzak ya da Doğu Asya’da yayılımı bu şekilde olmuştur. Yani Kore Yarımadası’nda evcilleştirilip tarımı yapılmaya başlandıktan sonra Japonya ve ana karaya yayılmıştır. Batı’ya ulaşmasıysa en erken 17.yüzyıla kadar gidebilmektedir. Bir diğer deyişle, çok geç bir tarihte Avrupa’ya ulaşmıştır.

Roma mutfağından Apicius aracılığıyla gelen iki yemek tarifiyle bitirilebilir. Bu yemek tariflerinde geçen bazı sos, baharat ya da ham maddeler bugün bulunmasa ya da şimdiki adları bilinmese bile ikame edecek başka şeyler bulunabilmektedir. Bunlar tavuk salatası ve ballı mantardır. Doğru seçenek D'dir.

Bu coğrafyanın belirleyici unsuru en başta pirinçtir. Bunu akdarı, soya ve çay bitkileri izlemektedir. Hayvansal ürünlerin başında deniz ürünlerinin geldiği Japonya bu konuda oldukça önemlidir. Bu ürünleri diğer küçükbaş ve büyükbaş hayvanlar ile kümes hayvanları izlemektedir. Doğru seçenek A'dır.

Kuzeydoğu Asya ve özellikle de Kore Yarımadası dikkate alındığında coğrafi olarak bu yarımadaya yakın bir ada dikkat çeker. Bu ada bugün Japonya’nın bir parçası olan Kyushu adasıdır. Kyushu’da yapılan Nabatake ve Itazuke kazılarından elde edilen arkeobotanik veriler içinde soya fasulyesinin de bulunuyor oluşu Kore ile Kyushu arasında karşılıklı olarak bir alışverişin olduğunu obsidiyen ve çanak çömlek buluntularına da dayanarak kanıtlanmaya çalışılmıştır. Doğru seçenek E'dir.

İçine garum katılarak yapılan bazı tarifler de antik kaynaklarda yer almaktadır. Örneğin, M.Ö. 400’lü yıllardan kalan Philoxenus’a ait bir şölen metninde “ballı karides”lerden söz edilmektedir. Doğru seçenek C'dir.