FOTOGRAMETRİ

Verilenlerin tümü dolaylı ölçme ve veri toplama yöntemi olarak fotogrametrinin üstünlüklerindendir. Doğru yanıt E'dir.

Karanlık oda (Camera Obscura) optik ile ilgili en eski buluşlardandır. M.Ö. 5 yüzyılda Çinli filozof Mo Ti karanlık bir odada bir yüzündeki küçük bir delikten geçen ışınların ters bir görüntü oluşturduğunu ilk ifade eden kişidir. Doğru yanıt B'dir.

10. Yüzyılda Müslüman bilim adamı Alhazen (İbn-i Heysem) kendi bulduğu iğne deliği kamerayı geliştirmiştir. İbn-i Heysem (965-1040), batıda Alhazen olarak bilinir ve modern optiğin babası olarak kabul edilir. Alhazen odanın bir duvarı üzerindeki küçük bir delikten geçen ışığın karşısındaki duvar üzerinde ters bir görüntüsünün oluştuğunu, delik küçüldükçe görüntünün keskinleştiğini ifade etmiştir. Doğru yanıt A'dır.

Albertus Magnus 13. yüzyılda güneş ışığı tarafından gümüş nitrat kristallerinin karardığını ilk ifade eden kişidir. Doğru yanıt E'dir.

Klasik fotogrametri dönemi II. Dünya Savaşı sonrasında başlar ve Harry Kelsh bu dönemde çalışmalar yapmış bir bilim insanıdır. Doğru yanıt C’dir.

1783’de Montgolfier’in balon ile uçmayı başarmasından sonra 1855’de karikatürist, fotoğrafçı Gaspard Felix Tournachon (Nadar) balon kullanarak ilk hava fotoğrafını çekmiştir. Doğru yanıt C’dir.

Fotogrametri terimi ilk kez 1855’de coğrafyacı Kersten tarafından kullanıldı. Bu terim Albert Meydenbauer tarafından 1867’de uluslararası literatüre kazandırıldı. 1858’de ilk kez Meydenbauer binaların fotogrametrik yöntemle yeniden oluşturulmasını gerçekleştirdi. Doğru yanıt B’dir.

Resim çekilen yerin konumuna göre kategorisinde I. Yersel fotogrametri, II. Hava fotogrametrisi ve III. Yakın resim fotogrametrisi teknikleri kullanılır. Doğru yanıt D’dir.

Grafik (Plançete) Fotogrametri, fotogrametrinin değerlendirme yöntemine göre sınıflandırmasında kullanılan bir tekniktir. Doğru yanıt A’dır.

Doğru yanıt E'dir.

Fotogrametri, dolaylı bir ölçme ve veri toplama yöntemidir. Ölçümler ve veri toplama işlemleri doğrudan nesne üzerinde değil fotoğraf üzerinde yapılmaktadır. Dolaylı ölçme ve veri toplama yöntemi olarak fotogrametrinin üstünlükleri:

Fotogrametrinin tarihçesi ilk fotoğrafın elde edildiği tarihten çok daha öncelerine kadar uzanır. Bu nedenle fotogrametrinin tarihsel gelişimini fotoğrafın bulunmasından önce ve fotoğrafın bulunmasından sonra günümüze kadar olan gelişmeleri içeren 4 döneme ayırarak incelemek gerekir.
1. Fotoğraftan önceki gelişmeler dönemi
2. Fotoğraf ve ilk gelişmeler dönemi
3. Klasik fotogrametri dönemi
4. Çağdaş fotogrametri dönemi

10. yüzyılda Müslüman bilim adamı Alhazen (İbn-i Heysem) kendi bulduğu iğne deliği kamerayı geliştirmiştir. İbn-i Heysem (965-1040), batıda Alhazen olarak bilinir ve modern optiğin babası olarak kabul edilir. Alhazen odanın bir duvarı üzerindeki küçük bir delikten geçen ışığın karşısındaki duvar üzerinde ters bir görüntüsünün oluştuğunu, delik küçüldükçe görüntünün keskinleştiğini ifade etmiştir. Alhazen’in Kitab-el Menazir ve Optiğin Hazineleri (Opticae Thesaurus) kitapları, Leonardo da Vinci, Johannes Kepler ve Isaac Newton’un çalışmalarını etkilemiştir.

Joseph Nicephore Niépce, Louis Daguerre, Hippolyte Bayard ve Fox Talbot’un kalıcı görüntü elde etme çabaları büyük bir gizlilik içinde ve sanki yarışma halinde sürmüştür. Joseph Nicephore Niépce 1827 yılında 8 saatlik bir pozlama süresi sonunda bilinen ilk görüntüyü elde etmiştir. 1829’da Niépce ile Louis Daguerre ortaklık kurar fakat Niépce çalışmalar sonuçlanmadan vefat eder. Daguerre çalışmalarına devam eder ve kendi adını verdiği buluşu “Daguerretype” 1838 yılında Fransız Bilimler Akademisi tarafından duyurulur.

Fotogrametrinin babası olarak bilinen Aime Laussedat, 1849’da topografik harita yapımı için yersel fotoğrafları kullanan ilk kişidir. Laussedat uçurtma ile fotoğraf çekmeyi denemiş ve fotoğrafik ölçmeler için bir yersel alet geliştirmiştir. 1859 -1864 yılları arasında çatılardan çektiği fotoğraflarla Paris’ in çeşitli kısımlarının haritalarını yapmış ve bu haritaları mevcut haritalarla karşılaştırmıştır. Laussedat’ın bu çalışmaları Fransız Bilim Akademisi’nde takdirle karşılanmış, fotogrametri bir ölçme yöntemi olarak Fransız makamlarınca resmen kabul edilmiş ve 1861’de Madrid’de yapılan bir yarışmada “perspektif fotoğraflardan çizilen haritaların hataları” adlı çalışmalardan dolayı altın madalya ile ödüllendirilmiştir. İlk fotogrametrik aletleri ve teknikleri geliştirerek yersel fotogrametride kullanan Laussedat’nın kullandığı teknik “iconometry” olarak adlandırılmıştır.

Klasik Fotogrametri Döneminde analog çözüm yerine analitik çözümün de geliştiğini görüyoruz. Ayrıca tek ve çift resim değerlendirme için gerekli olan kontrol noktalarının koordinatlarının fotogrametrik yöntemle elde edilmesi yöntemi olan Fotogrametrik Nirengi yine bu dönemde büyük gelişmeler göstermiş ve bununla ilgili tüm teorik ve teknik sorunlar çözülmüştür. Bu dönemin sonunda çizgi-harita, artık tek ürün biçimi olmaktan çıkmış, yerini sayısal harita almıştır. Ortofoto da yine bu dönemde ortaya çıkan çok önemli bir sonuç ürün türüdür.

Harita Genel Komutanlığı tarafından yapılan ve öncelikle savunma amacına yönelik çalışmalar:

Dolaylı ölçme ve veri toplama yöntemi olarak fotogrametrinin üstünlükleri aşağıdaki gibi ifade edilebilir.
• Doğrudan nesneler üzerinde ölçme ve veri toplama yöntemlerine göre fotoğraflar üzerinde çalışmak daha kolay, hızlı ve sonuç olarak daha ekonomik olabilmektedir.
• Doğrudan ölçme yöntemleri ile ölçülmesi ve ulaşılması güç olan nesnelerin ölçülmesi kolay olabilmektedir.
• Hareketli nesnelerin ölçülmesinde olduğu gibi, doğrudan ölçülmesi olanaksız nesnelerin ölçülmesi sağlanabilir.
• Nesneler üzerinde ölçmeler fiziksel bir temas olmadan yapıldığı için herhangi bir zarar verme riski yoktur.
• Fotoğraflar üzerinde istenildiği zaman tekrar ölçüm yapılabilir.

Karanlık oda (Camera Obscura) optik ile ilgili en eski buluşlardandır. M.Ö. 5. yüzyılda Çinli filozof Mo Ti karanlık bir odada bir yüzündeki küçük bir delikten geçen ışınların ters bir görüntü oluşturduğunu ilk ifade eden kişidir.

Charles Wheatstone, 1838 yılında binoküler görmeyi tanımladı ve stereoskobu
icat etti. Fotoğraf kelimesi John Hershel tarafından 1839 yılında kullanılmışltır.