FOTOGRAMETRİ - Deneme Sınavı - 9

Ortofoto Mozaik: Birden fazla ortofotonun bir araya getirilmesi ile elde edilen tek bir birleşik görüntüdür.

Sayısal arazi modeli  arazi yüzeyinin belirgin topografik özelliklerinin ve arazinin gerçek şeklinin daha iyi biçimde sayısal olarak sunulmuş biçimidir.

Düşey fotoğraf, ölçekleri yapılacak harita ve ortofoto ölçeğine bağlı olarak belirlenir. Bu ölçeklerin 1/5000 olması durumunda fotoğraf ölçeği 1/16000’den, 1/2000 olması durumunda 1/10000’den, 1/1000 olması durumunda da 1/5000’den küçük olamaz. 1/500 ölçekli haritaların yapımı için de fotoğraf ölçeği 1/3500’den küçük olamaz.

Topoğrafik haritaların üretilmesindeki temel düşünce, çok amaçlı mühendislik projelerine altlık olmasıdır.

Animasyon, elde edilen üç boyutlu şehir modellerine sanal gerçeklik uygulamaları olarak; üzerinden uçuş, şehirde ve sokaklarda gezinti, görüntüde yaklaşma ve uzaklaşma gibi adımları içeren görüntüsel hareketleri bulunmaktadır.

Üç boyutlu ölçme ve sorgulamaların, bu altlıklardan yapılabilmesi ve özellikle ölçmelerin hassasiyeti bakımından şehir içindeki imar faaliyetlerini ve bir takım inşaat işleri için gerekli olan sorgulama ve ölçmelerin araziye çıkılmadan ve hatta arazide hiçbir ölçme aleti kullanılmadan yapılabilmesi amacına yöneliktir.

Topoğrafik haritanın özellikleri; • Topoğrafik haritaları diğerlerinden ayıran özellik yeryüzünün şeklini eşyükselti eğrileri ile göstermesidir. • Arazi biçimleri haritada kolayca anlaşılabilecek sembollerle gösterilir. • Haritanın üst k›smı kuzeyi gösterir. • Harita ölçeği sayesinde harita üzerinde ölçüm ve hesaplamalar yapılabilir. • Göller nehirler, kasabalar ve benzerleri harita üzerinde isimleri ile gösterilir.

Eşyükselti eğrileri aynı yükseklikteki noktaları birbirine bağlayan eğrilerdir .Yükseklik aralıkları harita ölçeğine bağlı olarak değişir.

Sayısal arazi modeli kullanılarak üretilen eşyükselti eğrileri arazinin gerçek şeklini daha iyi sunmaktadır.

Ortofotonun görüntü kalitesi ise güneş ışığı eğim açısı, kullanılan kamera, filmin ayırma gücü (sayısal kameralarda çözünürlük), çekimde kullanılan filtreye, diyafram ve poz süreleri gibi etkenlere bağlıdır. Bunlar uygun şekilde belirlenmezse komşu orto görüntüler arasında parlaklık ve kontrast farklılıkları oluşur.

LiDAR düşük yoğunluk, düşük eğim ve düşük kontrast gibi karakteristik arazilerin haritasını yapma kapasitesine sahiptir.

Bu teknoloji geleneksel topografik veri toplama yöntemlerine göre bir takım üstünlükler sunar. Bu üstünlükler; minumum yer kontrol gereksinimi, ışık ve hava koşullarına bağlı olmaması, otomatik bir sistem olması, veri toplama ve işleme zamanının daha az olması, yüksek doğruluk ve yüksek nokta yo¤unlu¤u olarak sıralanabilir.

LiDAR polar geometrili algılayıcılar kullanılır.

Her iki sistemde de navigasyon amaçlı GPS/ INS kullanılmaktadır.

Topografik LiDAR sistemleri tarafından toplanan verilerden elde edilen birçok ürün vardır. Bu ürünleri aşağıdaki gibi ifade edebiliriz.

Sayısal yükseklik modelleri (DEM)

Sayısal arazi modelleri (DTM, çıplak arazi yükseklik verisi)

Üçgenlenmiş düzensiz ağlar (TIN)

Eşyükselti eğrileri

Gölgeli kabartmalı haritalar

Yamaç ve eğim haritaları

Şehir Planlama: Haberleşme ve afet planlaması içeren çeşitli uygulamalar için söz konusu bölgelerin yüksek doğruluklu sayısal modellerine ihtiyaç vardır. Bir aktif uzaktan algılama sistemi olarak LiDAR, kentsel çevrelerin istenilen doğrulukta üretilmiş haritasını sunar.

Lazer tarama özellikleri;

I. Hızlı veri toplama

II. Yüksek nokta yoğunluğu

III. Renkli görüntü oluşturma

IV. Zengin 3 boyutlu görselleştirme özellikleridir.

Yersel lazer tarama cihazları ile arazide yapılan tarama  işleminde toplamda 7 bilgi toplanır:

• X koordinat bilgisi

Y koordinat bilgisi

Z koordinat bilgisi

• Kırmızı renk bilgisi

Yeşil renk bilgisi

Mavi renk bilgisi

• Yoğunluk bilgis

tarama işlemi arazi ortamında bitirilip ofis ortamına geçirildiğinde önceliklik yapılması gereken işlemler:

- Tarama verilerinin temizlenmesi

- Fazla taranan verilerin temizlenmesi

- Resimlere kalibrasyon bilgisinin eklenmesi

- ortofoto oluşturulması

mimari belgeleme çalışmalarında ileri teknolojik metotların üstünlüklerini sırayalacak olursak:

-Maliyet

- Süre

- Hassasiyet ve doğruluk

- Mesafe

-Esneklik