FOTOGRAMETRİ - Deneme Sınavı - 8

Arazinin planimetrik konumu X-Y koordinatlarını ifade eder.

Anaglif yöntem, fotogrametride uygulanan stereoskopik görme yöntemlerinden biridir.

Kırpma yönteminde insan gözünün ataletinden (tembelliğinden) yararlanılır.

Kontrol noktalarının fotogrametrik yöntemle koordinatlarının belirlenmesi yöntemine Fotogrametrik Nirengi denir.

Anaglif yöntemde siyah-beyaz fotoğraflar kırmızı ve mavi süzgeçlerden geçirilir.

Polarizasyon yönteminde polarize edici süzgeçler kullanılır.

Stereoskopik görme yönteminde fotoğraflar iki ayrı optik yolla ilgili gözlere sunulur. Optik yol, mercekler, prizmalar ve aynalar ile oluşturulur. Gözetleme, genellikle bir çift okülerle yapılır. Bu nedenle göz bakış eksenleri paralel olmak zorundadır.

Fotogrametrik nirengi uygulanmasında, koordinatları jeodezik yöntemlerle bulunan noktalara yer kontrol noktaları denir.

Koordinatları fotogrametrik nirengi yöntemi ile bulunan noktalara da fotogrametrik nirengi noktaları denir.

Fotogrametrik nirengi uygulanmasında, koordinatları jeodezik yöntemlerle bulunan noktalara yer kontrol noktaları denir. Yalnız X,Y koordinatları jeodezik yöntemle bulunması durumunda yatay kontrol noktası, yalnız Z koordinatlarının jeodezik yöntemlerle bulunması durumunda düşey kontrol noktası adını alır.

LiDAR teknolojisi 1960’ların sonunda gelişmeye başlamış ve ilk ticari LiDAR topoğrafik harita yapma sistemi 1993 yılında faaliyete geçmiştir. LiDAR veri ürünleri birçok topoğrafik uygulamalarda kullanılmaktadır.

LiDAR ve fotogrametri arasındaki farklılıkları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz. Bu durum aynı zamanda bizlere LiDAR'ın özellikleri hakkında da bilgi sağlayacaktır.
• Fotogrametri pasif, LiDAR ise aktif bir algılama sistemdir.
• Fotogrametride genellikle çerçeve ya da çizgisel geometriye sahip algılayıcılar kullanılır. LiDARda ise polar geometrili algılayıcılar kullanılır.
• Fotogrametride tüm arazi yapısı söz konusu iken, LiDARda noktasal modelleme söz konusudur.
• Fotogrametride geometrik ve radyometrik olarak çok kaliteli görüntüler elde edilirken, LiDARda ise görüntü yoktur ya da daha düşük kalitede monokromatik görüntüler söz konusudur.

Topoğrafik LiDAR sistemleri tarafından toplanan verilerden elde edilen birçok ürün vardır. Bu ürünleri aşağıdaki gibi ifade edebiliriz.
• Sayısal yükseklik modelleri (DEM)
• Sayısal arazi modelleri (DTM, çıplak arazi yükseklik verisi)
• Üçgenlenmiş düzensiz ağlar (TIN)
• Eşyükselti eğrileri
• Gölgeli kabartmalı haritalar
• Yamaç ve eğim haritaları

Yersel lazer tarama cihazları ile arazide tarama işlemi yapılırken genelde 7 bilgi toplanır. Bu bilgiler;
• X koordinat bilgisi
• Y koordinat bilgisi
• Z koordinat bilgisi
• Kırmızı renk bilgisi
• Yeşil renk bilgisi
• Mavi renk bilgisi
• Yoğunluk bilgisidir.

Her bir lazer sinyalinde bu 7 bilgi mevcuttur. Bu bilgiler kullanılarak çalışma alanına ait konum bilgisi, renk bilgisi ve yoğunluk bilgisi elde edilmektedir.

Geometrik çözünürlüğü, sayısal bir görüntüde birim alana düşen piksel sayısı ile ifade edebiliriz. Bunun için kullanılan terim PPI (Pixel Per Inch) yani inç (1 inç=2.54 cm) başına düşen piksel sayısıdır.

Görüntünün onarımı (restoration) için geliştirilen algoritmalar, bilinen bir nedenden dolayı zarar görmüş olan görüntüde, düzeltme işlemlerinin yapılabilmesine yöneliktir. Örneğin, düzgün hareketten dolayı oluşan bulanıklığın kaldırılması, optik bozulmaların kaldırılması ve periyodik etkilenmelerin kaldırılması için geliştirilen algoritmalardır.

Görüntü iyileştirme (Image enhancement) algoritmaları, özel bir uygulama için daha uygun bir sonuç üretmek amacıyla görüntüde yapılan işlemler olup iyileştirme algoritmaları olarak adlandırılır. Örneğin; görüntüdeki bulanıklığın giderilmesi veya keskinleştirme, kenarların belirginleştirilmesi, görüntüdeki zıtlığın veya parlaklığın arttırılması veya gürültünün kaldırılması gibi uygulamalardır.

Segmentasyon, görüntü işlemenin en zor uygulamasıdır ve segmantasyon tekniklerinin sonuçlarında belli bir hata oranı olabilmektedir. Segmentasyon bir görüntüdeki nesnenin sınırları, şekli veya o nesnenin alanı gibi ham bilgiler üretir.

Resmin içerisindeki nesnelerin veya bölgelerin, önceden belirlenen tanımlamalara göre etiketlendirilmesi aşamasına tanıma ve yorumlama denir.

Bir görüntüyü oluşturan piksellerin o görüntü içinde hangi sıklıkla geçtiğini veren istatistiksel bilgiye histogram denir. Diğer bir deyişle histogram, görüntüdeki piksellerin gri değerlerine dağılımının grafik gösterimidir.