FOTOGRAMETRİ - Deneme Sınavı - 7

Filtrelemenin amacı isteneni istenmeyenden ayırmaktır. Görüntünün kaydı esnasında oluşan gürültü (noise) olarak ifade edilen bozucu etkiler istenmeyen görüntü içeriğidir. Bununla beraber filtreleme ayırt edilemeyen görüntü bilgisinin belirginleştirilmesi için de kullanılır. Filtreleme, bir görüntünün görsel yorumlanabilirliğini artırır.

Şekle dayalı eşleme, her iki görüntüde belli şekillerin çıkartılması ve eşlenmesine dayanır. Eşlemede ikinci adım bu şekiller arasında yapılan eşlemedir. Birinci adımda genellikle noktalar veya kenarlar çıkartılır.

İlişkisel eşleme, görüntülerin sembolik tanımlarını karşılaştırır ve bir maliyet fonksiyonuyla benzerlikleri ölçer. Sembolik tanımlar gri değerlere veya türetilmiş detaylara başvurur.

Alana dayalı görüntü eşleme yöntemi görüntülerdeki piksellerin gri değerlerinden oluşan küçük pencereleri kullanır. Bu yöntemde temel fikir sol görüntüdeki bir parçanın sağ görüntüdeki karşılığının bulunmasıdır.

LiDAR ve fotogrametrinin çeşitli ortak yönleri vardır. GPS ya da navigasyon amaçlı GPS/INS kullanımı her iki sistemde de kullanılan özellikler arasında yer almaktadır.

Fotogrametri için, uçuş yüksekliğini 1000 m, kamera asal uzaklığını 150 mm olarak kabul edersek örnekleme alanı ya da arazideki piksel boyutu 15 cm' dir. Lazer taramanın izi 1 metre civarındadır.

Lazer tarayıcı yeryüzüne kızılötesi sinyal gönderir. Tarayıcı tarafından yeryüzüne gönderilen sinyal sayısı sinyal tekrarlama oranı olarak isimlendirilir ve kHz biriminde ölçülür. Örneğin, 10 kHz’in anlamı, saniyede 10 000 sinyal gönderiyor demektir.

Lazer tarama, genel anlamıyla çok sayıdaki koordinatlı noktaların oluşturduğu (nokta bulutu) meydana gelen Mekânsal verilerin toplanması amacı ile lazer teknolojisinin kullanılması işidir.

 Tek fotoğraf değerlendirmesi için günümüze kadar aşağıda belirtilen yöntemler

kullanılmıştır.

• Grafik yöntem

• Basit optik yöntem

• Optik-Fotoğrafik yöntem (Optik-Mekanik Rödresman)

• Sayısal yöntem

Anaglif yöntemde; Filtre camları, spektrumun belirli bölgesindeki ışığı geçirir, geri kalan bölgedeki ışığı yutar. Siyah beyaz fotoğraflar kırmızı ve mavi süzgeçlerden geçirilerek bir ekrana izdüşülür ve kırmızı-mavi süzgeçli bir gözlükle bakılırsa, bir fotoğrafın görüntüsü bir göze, diğer fotoğrafta diğer göze sunulmuş olur. Böylece her görüntü, karışmadan, ilgili gözlere sunulmuş olur.

Kırma yönteminde, insan gözünün ataletinden (tembelliğinden) yararlanılır. Bir nesnenin görüntüsü yaklaşık 0.06 s sürer. Gözün bu özelliğinden, bilindiği gibi, sinemada yararlanılır. Bir görüntünün arkasından hemen ikinci bir görüntü sunulur. Bunun için uygulanan frekans 16-24 Hz’dir.

Fotoğraflar ilgili gözler yerine ters gözlere sunulursa, stereo görüşe benzer, yine derinlikleri olan bir görüş sağlanır. Ancak derinlikler işaret değiştirir ve yakın  nesneler uzak, uzak nesneler de yakın olur. Bu yalancı üç boyutlu görüşe pseudoskopik görüş denir.

Tek bir hava fotoğrafından yükseklik bilgileri elde edilemez. üçüncü boyut, ancak, aynı alana ait iki farklı noktadan çekilmiş fotoğraflarla elde edilir. Fotoğraf çiftleri yardımı ile metrik bilgilerin elde edilmesine çift fotoğraf değerlendirmesi denir. Böyle bir değerlendirme çoğunlukla çift fotoğraf değerlendirme aletlerinde stereo görüşle yapıldığı için stereo değerlendirme adı verilir.

Analitik çözüm, fotoğraf üzerindeki noktaların koordinatları ile arazi noktaları arasındaki matematik bağıntılardan, daha açık söyleyişle, izdüşüm denklemlerinden yararlanır.

Analog çözümde, fotoğrafın çekildiği andaki durumuna benzer bir durum, stereo değerlendirme aletinde oluşturulur. Sözgelimi, stereo değerlendirme aletinin fotoğraf taşıyıcılarının ya da fotoğrafların içinde bulunduğu projektörlere öylesine dönüklükler ve eğiklikler verilir ki, sanki fotoğraf çekimi durumundaki kameraların konumu yeniden stereo değerlendirme aletinde oluşturulmuştur. Bu durumda stereo modelde arazinin küçültülmüş bir benzeri oluşur. Çalışmalar bu model üzerinde yapılır. Elde edilen sonuç ürün çizgi haritadır.

İç yöneltme, genel olarak çekim kamerası özelliklerinin değerlendirme aletine getirilmesi olarak ifade edilir. Sayısal fotogrametrik sistemlerde yapılan iç yöneltme, kalibrasyon raporundaki kamera bilgilerinin sisteme tanımlanmasıdır.

Fotoğraflar üzerinde görünüş ve gösteriliş biçimlerine göre işaretli noktalar ve doğal noktalar olmak üzere 2’ye ayrılır.

Kontrol noktalarının fotogrametrik yöntemle koordinatlarının belirlenmesi yöntemine Fotogrametrik Nirengi denir.

Yersel lazer tarama cihazları ile arazide tarama işlemi yapılırken genelde 7 bilgi toplanır. Bu bilgiler;
• X koordinat bilgisi
• Y koordinat bilgisi
• Z koordinat bilgisi
• Kırmızı renk bilgisi
• Yeşil renk bilgisi
• Mavi renk bilgisi
• Yoğunluk bilgisidir. Her bir lazer sinyalinde bu 7 bilgi mevcuttur. Bu bilgiler kullanılarak çalışma alanına ait konum bilgisi, renk bilgisi ve yoğunluk bilgisi elde edilmektedir.

Topoğrafik lazer olarak adlandırılan sistemler yeryüzü ölçümü için elektromanyetik spektrumunun kızıl ötesi bölümü kullanılır. Batimetrik lazer altimetre ölçümleri için elektromanyetik spektrumun mavi/yeşil bölgesi kullanılır. Bunun sebebi LiDAR tarafından az ya da hiçbir algılamanın olmamasıdır.