FOTOGRAMETRİ - Deneme Sınavı - 2

Fotogrametrik yöntemle veri üretimi, yüksek ve homojen doğruluk, zaman kazancı, düşük maliyet, sürekli güncelleme kolaylığı, bilgi sistemlerine ve proje üretimine yönelik alt
yapının sağlıklı oluşturulması gibi üstünlüklere sahiptir. Doğru yanıt A seçeneğidir

Şekil 7.1'de görüldüğü üzere doğru yanıt B seçeneğidir.

Ortofoto Mozaik: Birden fazla ortofotonun bir araya getirilmesi ile elde edilen tek bir birleşik görüntüdür. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Sayısal ortofoto üretim iş adımlarını aşağıdaki gibi özetleyebiliriz;
• Orta noktası referans koordinat sisteminde XY koordinatına karşılık gelen boş ortogörüntü matrisinin oluşturulması,
• Sayısal arazi modeli yardımıyla XY koordinatına karşılık gelen Z koordinatının belirlenmesi,
• İzdüşüm denklemleri ve ortofoto üretilecek fotoğrafa ilişkin iç ve dış yöneltme elemanları kullanılarak XYZ koordinatına karşılık gelen fotoğraf koordinatlarının hesaplanması,
• Hesaplanan fotoğraf koordinatlarından piksel koordinatlarının Affin dönüşümü ile hesaplanması,
• Hesaplanan piksel koordinatına ilişkin gri değerin komşu pikselller yardımıyla enterpolasyonla hesaplanması,
• Hesaplanan gri değer boş ortogörüntü matrisinde ilgili piksele atanır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Geçirgenlik, birim zamanda emülsiyona gelen toplam ışık enerjisine göre geçen ışık miktarıdır.

Sayısal yükseklik modelinde yaygın olarak raster formatında veya üçgenlenmiş düzensiz ağ ile temsil edilir, sayısal bir görüntü gibi depolanır, görüntüdeki pikseller yükseklik verilerini içerir ve hücrelerin sayısal değerleri yükseklikleri gösterir. Sayısal arazi modeli ise Su ayrım ve su toplama çizgileri ile sırt ve vadileri içerir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

SAM oluşturulurken dikkat edilmesi gereken koşullar;
1. Mümkün olduğunca az say›da dayanak noktasıyla SAM oluşturulmalıdır,
2. Arazi bilgileri verimli bir şekilde işlenmelidir,
3. SAM, arazinin topoğrafyasını yeterli incelikte bir yaklaşımla temsil etmelidir,
4. Enterpolasyonla yükseklikleri elde edilen noktalar için, hesaplama süresi çok fazla olmamalıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Topoğrafik haritanın özellikleri;
• Topoğrafik haritaları diğerlerinden ayıran özellik yeryüzünün şeklini eşyükselti eğrileri ile göstermesidir.
• Arazi biçimleri haritada kolayca anlaşılabilecek sembollerle gösterilir.
• Haritanın üst kısmı kuzeyi gösterir.
• Harita ölçeği sayesinde harita üzerinde ölçüm ve hesaplamalar yapılabilir.
• Göller, nehirler, kasabalar ve benzerleri harita üzerinde isimleri ile gösterilir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Düşey fotoğraf, ölçekleri yapılacak harita ve ortofoto ölçeğine bağlı olarak belirlenir. Bu ölçeklerin 1/5000 olması durumunda fotoğraf ölçeği 1/16000’den, 1/2000 olması durumunda 1/10000’den, 1/1000 olması durumunda
da 1/5000’den küçük olamaz. 1/500 ölçekli haritaların yapımı için de fotoğraf ölçeği 1/3500’den küçük olamaz. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Üç boyutlu modelleme ve animasyon destekli arazi ve şehir modellerinin oluşturulması ve elde edilen ürünlerin CBS tabanlı kullanımı için yapılan çalışmalar aşağıdaki gibi sıralanabilir.
• Üç boyutlu modelleme (Modelling),
• Görüntü kaplama (Rendering),
• Animasyon (Animation),
• Üç boyutlu sorgulama (3D Query). Doğru yanıt B seçeneğidir.

Üç boyutlu modelleme içinde en önemli konulardan birisi de SAM’lerin elde edilmesidir. Üç boyutlu şehir modellerinde, gereksiz bina detayı olarak kabul edilen objeler
(balkon, saçak vb.) üç boyutlu olarak çizilemeyen detaylardır. Görüntü Kaplama; sanal dünyanın gerçeğe en yakın görselleştirilmesi için gerçek görüntülerin kullanılması gereklidir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

LiDAR verileri bir takım üstünlüklere sahiptir. İlk olarak, atmosferik araştırmalar, batimetrik ölçmeler ve buzul araştırmaları gibi birçok alanda çok yönlü olarak kullanılan bir teknolojidir. Arazi verilerinin toplanmasında çok etkili bir yöntemdir. Sayısal arazi modeli için yüksek doğruluk ve yüksek nokta yoğunluğu sunar. Projeyi hızlandırır ve proje süresini % 30’a varan oranda kısaltır. Teorik olarak, eğer hava fotoğrafının eş zamanlı olarak toplanma zorunluluğu yoksa hava fotoğrafları gibi bulut ya da gün ışığı sınırlaması yoktur. Fotogrametri yöntemine benzemez, nispeten düşük yoğunluktaki bitki örtüsü, düşük eğim ve düşük kontrast gibi karakteristik arazilerin haritasını yapma kapasitesine sahiptir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

LiDAR teknolojisi 1960’ların sonunda gelişmeye başlamış ve ilk ticari LiDAR topoğrafik harita yapma sistemi 1993 yıında faaliyete geçmiştir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Fotogrametri pasif, LiDAR ise aktif bir algılama sistemdir. Fotogrametride tüm arazi yapısı söz konusu iken, LiDARda noktasal modelleme söz konusudur. Fotogrametride geometrik ve radyometrik olarak çok kaliteli görüntüler elde edilirken, LiDARda ise görüntü yoktur ya da daha düşük kalitede monokromati görüntüler söz konusudur.Filtreleme, binalar gibi sayısal arazi modeline ait olmayan nesnelerin kaldırılması, veri küçültme ve sıkıştırma, elektrik direklerinin tespiti gibi ham veri işleme yöntemlerinin kullanımı her iki sistemde de vardır. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Filtreleme, binalar gibi sayısal arazi modeline ait olmayan nesnelerin kaldırılması, veri küçültme ve sıkıştırma, elektrik direklerinin tespiti gibi ham veri işleme yöntemlerinin kullanımı ortaktır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yersel lazer tarama cihazları ile arazide tarama işlemi
yapılırken genelde 7 bilgi toplanır. Bu bilgiler;
• X koordinat bilgisi
• Y koordinat bilgisi
• Z koordinat bilgisi
• Kırmızı renk bilgisi
• Yeşil renk bilgisi
• Mavi renk bilgisi
• Yoğunluk bilgisi Doğru yanıt E seçeneğidir.

Bu teknoloji kullanılarak, yapının bütününün üç boyutlu modeli elde edilebilir. Elde edilen model ile, farklı kademelerden planların çıkarılması, farklı yerlerden
mevcut durumu gösteren kesitlerin çıkarılması, yapının mevcut durumunun elde edilmesi (rölöve) ve animasyonların hazırlanması mümkün olmaktadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Taranan obje, 3B koordinat uzayında nokta bulutu şeklinde gösterilmektedir. Bu yüzden 3B lazer tarayıcıya 1:1 (aynı ölçekte) sayısallaştırıcı da denilmektedir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Riegl 390 i model lazer tarama cihazı ise düşey eksende 80° tarama yapabilmektedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Genel olarak lazer tarayıcı, bir tarama ünitesi, güç kaynağı, kayıt ünitesi ve alet sehpasından oluşmaktadır. Doğru yanıt B seçeneğidir.