FOTOGRAMETRİ - Deneme Sınavı - 10

Gama ışınının frekansı en yüksektir.

Verilenlerin tümü dolaylı ölçme ve veri toplama yöntemi olarak fotogrametrinin üstünlüklerindendir. Doğru yanıt E'dir.

Karanlık oda (Camera Obscura) optik ile ilgili en eski buluşlardandır. M.Ö. 5 yüzyılda Çinli filozof Mo Ti karanlık bir odada bir yüzündeki küçük bir delikten geçen ışınların ters bir görüntü oluşturduğunu ilk ifade eden kişidir. Doğru yanıt B'dir.

10. Yüzyılda Müslüman bilim adamı Alhazen (İbn-i Heysem) kendi bulduğu iğne deliği kamerayı geliştirmiştir. İbn-i Heysem (965-1040), batıda Alhazen olarak bilinir ve modern optiğin babası olarak kabul edilir. Alhazen odanın bir duvarı üzerindeki küçük bir delikten geçen ışığın karşısındaki duvar üzerinde ters bir görüntüsünün oluştuğunu, delik küçüldükçe görüntünün keskinleştiğini ifade etmiştir. Doğru yanıt A'dır.

Albertus Magnus 13. yüzyılda güneş ışığı tarafından gümüş nitrat kristallerinin karardığını ilk ifade eden kişidir. Doğru yanıt E'dir.

Klasik fotogrametri dönemi II. Dünya Savaşı sonrasında başlar ve Harry Kelsh bu dönemde çalışmalar yapmış bir bilim insanıdır. Doğru yanıt C’dir.

1783’de Montgolfier’in balon ile uçmayı başarmasından sonra 1855’de karikatürist, fotoğrafçı Gaspard Felix Tournachon (Nadar) balon kullanarak ilk hava fotoğrafını çekmiştir. Doğru yanıt C’dir.

Fotogrametri terimi ilk kez 1855’de coğrafyacı Kersten tarafından kullanıldı. Bu terim Albert Meydenbauer tarafından 1867’de uluslararası literatüre kazandırıldı. 1858’de ilk kez Meydenbauer binaların fotogrametrik yöntemle yeniden oluşturulmasını gerçekleştirdi. Doğru yanıt B’dir.

Resim çekilen yerin konumuna göre kategorisinde I. Yersel fotogrametri, II. Hava fotogrametrisi ve III. Yakın resim fotogrametrisi teknikleri kullanılır. Doğru yanıt D’dir.

Grafik (Plançete) Fotogrametri, fotogrametrinin değerlendirme yöntemine göre sınıflandırmasında kullanılan bir tekniktir. Doğru yanıt A’dır.

Doğru yanıt E'dir.

Şekilde görüleceği gibi yükseklik farkları ölçeğin değişmesine neden olur. Şekle  göre P ve Q noktasının ölçek katsayıları ayrı ayrı hesaplanabilir. P için bu denklem şu şekildedir;

m_r(P)=(h-∆h)/c  

Doğru yanıt A seçeneğidir.

m_r=h/c=350.000m/0.401m=872.818

Yaklaşık ölçek: M_{r=1/mr ~1/873.000' tür. Doğru yanıt B seçeneğidir.}

Bir kolonda ard arda gelen iki fotoğrafın ortak alanına boyuna bindirme ya da ileri bindirme denir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Fotogrametrik kameralarla çekilmiş fotoğrafların köşelerinde veya kenar ortalarında bulunan özel işaretlere çerçeve işaretleri denir. Diğer seçeneklerde yer alan kavramlar ise şöyledir: 

Fotoğraf Orta Noktası: Çerçeve işaretlerinin karşılıklı olarak birleştirilmesi ile elde edilen kesim noktasına denir. İzdüşüm Merkezi: Kamera optik sisteminin merkezine izdüşüm merkezi denir. İzdüşüm Işını: Nesne uzayındaki bir noktadan gelen ve izdüşüm merkezinden geçerek P′ fotoğraf noktasını oluşturan doğru parçasıdır. Kamera Ekseni: Kamera optik sisteminin eksenine kamera ekseni veya asal eksen denir. Soruda çerçeve işaretlerinin tanımı verildiği için doğru yanıt C'dir.

İzdüşüm merkezinden geçen ve bir düzlem içinde bulunan izdüşüm ışınları kümesine ışın demeti denir. Yukarıdaki diğer seçenekler incelendiğinde verilen kavramların tanımı şu şekildedir:

Düşey Fotoğraf: Kamera ekseni düzey konumda iken çekilen fotoğrafa denir.

Yatay Fotoğraf: Kamera ekseni yatay konumda iken çekilen fotoğrafa denir.

Eğik Fotoğraf: Kamera ekseninin herhangi bir konumunda iken çekilen fotoğraftır.

Işın Destesi: İzdüşüm merkezinden geçen tüm izdüşüm ışınları kümesine denir. Soruda ışın demetinin tanımı verildiği için doğru yanıt E'dir.

Üç boyutlu uzaydaki noktaların bir düzleme geometrik bir yöntemle aktarılmasında kullanılmasında üç tür izdüşüm söz konusudur. Bunlar: Paralel izdüşüm, Dik izdüşüm ve Merkezsel izdüşümdür. Eğik izdüşüm ise bu üç tür arasında yer almaz. Bu nedenle seçeneklerde II, III ve IV numaralı öncüllerin birlikte verildiği seçenek aranmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Merkezsel izdüşümün özellikleri şöyledir:

Üç boyutlu bir uzaydaki bir P noktasına karşılık izdüşüm düzleminde tek bir P' noktası vardır. Uzayda birbirine paralel olan fakat izdüşüm düzlemine paralel olmayan doğruların izdüşümleri kesişir. Merkezsel izdüşümün, özellikle paralel doğrularla ilgili kuralları, resim sanatında perspektif kuralları olarak bilinir. Bir doğru üzerinde bulunan dört nokta için yazılacak bir çifte oran, merkezsel izdüşümde değişmez kalır. Üç boyutlu uzaydaki bir d doğrusuna karşılık izdüşüm düzleminde en az iki d' doğrusu  değil yalnızca bir tek d' doğrusu vardır. Bu nedenle B seçeneğinde yanlış bir ifade kullanılmıştır. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Uluslararası Fotogrametri Birliği (International Society for Photogrammetry)  1960 yılında Londra’da yaptığı kabulle fotogrametrik çalışmalarda kullanılacak koordinat sistemleri hakkında bir standart oluşturmuştur. Bu nedenle seçeneklerde 1960 yılı aranmalıdır. Doğru yanıt A'dır.

Jeodezide genellikle benzerlik dönüşümü kullanılmasına rağmen fotogrametri ve kartoğrafyada durum farklıdır. Film, kağıt vb. maddeler deformasyona uğradıkları zaman her iki eksen boyunca bozulmalar aynı olmaz. Bu durumda Affin dönüşümü kullanılır. Bu nedenle doğru yanıt C' dir.