FOTOĞRAFIN KULLANIM ALANLARI

Fotoğrafçının konusuyla daha derinlemesine ilişki kurmasına dayalı olan ve fotoğrafçının ele aldığı probleme dikkat çekerek değişim talebini farklı araçlarla da dillendirmesine olanak tanıyan belgesel türü sosyal belgeseldir.

Ele aldıkları konuyla sadece fotoğrafçı olarak ilişki kurmakla yetinmeyip aynı zamanda durumun öznesi olup meseleye doğrudan katılarak belirli bir dönüşümü hedeflemeye dayalı belgesel çalışması foto aktivizm olarak tanımlanır.

Fotoğrafçının daha bireysel bir tutum tercih ederek gerek seçtiği konuyu gerekse kullandığı fotografik dili kendi gerçekliğiyle örtüştürdüğü belgesel çalışmalarına öznel belgesel adı verilir.

Fotoğrafçının ele aldığı konuyu tüm bileşenleriyle birlikte analiz ederek ayrıştırma işi fotografik çözümleme ya da foto analiz olarak tanımlanır.

belgesel forografla eş anlamlı olarak kullanılan tanımlamalar, Foto Röportaj Foto Hikâye Fotografik Deneme ve Fotografik Çözümleme'dir.

Fotoğrafçının bireysel bir tutum tercih ederek seçtiği konuyu ve kullandığı fotografik dili öznel gerçekliğiyle örtüştürdüğü çalışmalara öznel belgesel adı verilmektedir.

Fotografik anlatımın öznelliği, yaratıcılık gerektiren yapısı ve fotoğrafçının gözetmesi gereken artistik kaygılar foto hikaye ya da öykü ile doğrudan ilişkilidir.

Fotoğrafçının ele aldığı konuyu, fotoğraflar aracılığıyla bir röportajcı gibi kapsamlı biçimde anlatmasına, birbirinden farklı içerik taşıyan çok sayıda fotoğrafla konuyu hikâye etmesine fotoröportaj denir.

Bir olayla karşılaştığı zaman gördüklerini, yaşadıklarını ve hissettiklerini durumun özgünlüğüne hiç bir müdahalede bulunmadan fotoğraflaması, belgesel fotoğrafçının sahip olması gereken "Tanıklığa Hazır Olmak" niteliği ile ilgili bir durumdur.

Fotoğrafçının ele aldığı konuda ayrıntılara ne kadar egemen olduğunu gösteren, ayrıntıdan çıkarak genele gönderme yapan fotoğraflar konusunda ustalığını yansıtan ve yaratıcı bakışını ortaya koyan fotoğraflar yakın plan fotoğraflardır.

Fotoğraf yapmak ise, farklı zamanlarda ve durumlarda çekilmiş fotoğrafik görüntüleri karanlık odada ya da aydınlık odada kendi bağlamları dışına taşıyarak farklı anlamlar oluşturacak biçimde yeniden kurgulama işine verilen addır.

Anı fotoğraflarının tamamı, sahipleriyle ilişkileri kopmadığı sürece doğrudan ve sadece kendilerini temsil ederler.

Yurdumuzda ve dünyada şu adlarla anılan fotoğraflama yöntemleri aynı zamanda “Belgesel Fotoğraf” üst başlığına da işaret ediyor:
• Foto Röportaj.
• Foto Hikâye (Foto Öykü, Foto Story).
• Fotoğrafik Deneme (Photo Essey).
• Fotoğrafik Çözümleme (Foto Analiz).

Şekil 6.1 Üç birlik ilkesinin grafik anlatımı

Bir fotoröportajda esas olarak üç beklenti öne çıkar: Ele alınan konunun bir haber iletiyor olması, bilgi verici bir yanı olmasıya da özgün bir tanıklığı ifade etmesidir.

Bir fotoröportajın var olması ve varlığını sürdürebilmesi için üç desteğe ihtiyaç vardır. Metinlerle desteklenmeyen, çoğaltılmayan ve dağıtılmayan bir fotoröportaj kişisel merakla üretilmiş ve heves geçince yarım bırakılmış bir iş olarak kalır. Fotoğrafların önünde yer alan açıklama metni ve fotoğraf altı metinleri bir belgesel çalışmasının ayrılmaz parçalarıdır. Bir fotoröportaj “altyazı” olmadan tamamlanamaz.

Foto aktivistler, ele aldıkları konuyla sadece fotoğrafçı olarak ilişki kurmakla yetinmezler. Aynı zamanda durumun öznesi olur, meseleye doğrudan katılarak belirli bir dönüşümü hedeflerler.

Bir belgesel çalışmasının konusu genellikle toplumsal hayattan, yaşanan çevreden seçildiği için fotoğrafçı öncelikle insan ilişkileri kurmaktaki beceresini geliştirmelidir

Dünya Görgüsüne Sahip Olmak: Belgeselcinin bilgi ve deney birikiminin aynı zamanda dünya görgüsüyle de zenginleşmiş olması gerekir. Farklı kültürlerin, geleneklerin, yaşam biçimlerinin, inançların ve ritüellerin yanında, sıra dışı yaşam biçimlerini de bilmelidir.

Gerçekleştirilebilir mi: Buraya kadar herhangi bir soruya takılmadan gelen “aday konu”, bu en önemli basamakta takılabilir.