FOTOĞRAFIN KULLANIM ALANLARI

Güneşin dik olduğu saatler yeterince aydınlık, gölgelerin kısa olduğu zamanlardır. Bu yüzden daha çok tercih edilir. Doğru yanıt E seçeneğindedir.

Havada yapılan bir etkinliğin yerden yapılan çekiminde kullanılması önerilen objektifler, değişebilir odak uzaklıklı objektiflerdir. Çünkü havada hareket eden bir aracın yer mesafesi sürekli değişiklik gösterecektir. Bu yüzden etkili bir çerçeveleme yapılabilmesi için odak uzaklığının değişken olması yani bir zoom objektif kullanılması doğru olacaktır. Doru yanıt B seçeneğindedir.

Bu sorunun ilk 4 seçeneği, doğal afetler, meteoroloji  ve  harita /kadastro konularında  fotoğrafın kullanımına örnek olabilecek  hava-yer fotoğraflarıdır.   E seçeneği  ise  yer-hava fotoğrafçılığına örnek olarak verilebilir. Yer-hava fotoğrafçılığı fotoğraf çekimine ilgi duyanların her zaman kolaylıkla yapabilecekleri bir  çekim şeklidir. Yerden takip edilen her türlü havacılık  gösterisi ve olayları, ilgili fotoğrafçılar tarafından çekilir. E şıkkı doğru yanıttır.

Haritacılıkta  çok sık kullanılan Mozaik Çekim tekniğinde, uçak sabit yükseklikte, yönde ve hızda uçarken, altındaki alanını dik açıdan çeker. Çektiği bu karenin son kenarından yüzde 20-30’luk bölümünü de içine alacak ikinci kareyi çeker. Buna bindirme denir, bu birbiri üzerine binen fotoğraflardaki görünen ortak noktalar üst üste getirildiğinde tam bir birleştirme sağlanmış olur. Elde edilen bu foto-haritalar üzerinde gereken işaretlemeler ve çizimler yapılarak kadastro işlerine uygun hâle getirilir.

Nüfusun artmasına bağlı olarak yerleşim alanlarında genişlemeler söz konusu olur. Şehir planlayıcılar, ellerinde tam ölçekli planlar olmasına rağmen sık sık hava fotoğraflarından yararlanırlar. Çizilen bu şehir planlarında her nesnenin çizilmesi mümkün olmayabilir. Bu nedenle çekilen fotoğraflarda en küçük detay görülebilir ve değerlendirilir. Büyük şehirlerdeki sağlıksız ve kaçak yapılaşmanın takibi için havadan çekilen bu fotoğraflar çok önemlidir. Daha önce çekilen fotoğrafların birbirleri ile karşılaştırılması sonunda aradaki fark net bir şekilde görülür. Şehir planlamacıları, sağlıklı şehir planlaması için sıkça hava fotoğraflarından faydalanırlar.

İsteğe göre, nesnenin tam üstünden  tek kare  olarak çekilen fotoğraflara  Dikey Çekim denir. Eğer nesnenin yan yüzeyinin görüntülenmesi gerekirse çekim açısı isteğe göre ayarlanır. Bu tarz çekime ise Eğik Çekim denir.

Günümüzde internet üzerinden ulaşılabilinen Google Yeryüzü (Google Earth) programı bize hava-yer fotoğrafçılığı ilgili çok özel görüntüler vermektedir. Yeryüzünden binlerce kilometre yukarıdaki gözetleme uydusu ile dünyanın mozaik fotoğrafları çekilmiş, birleştirilmiş ve kullanıma sunulmuştur. Bu fotoğraflar yeryüzünün o bölgesinin bulutsuz olduğu zamanlarda  ve güneş ışığının dik olduğu saatlerde çekilmiş ve gölgelerin görünmemesi sağlanmıştır. Elde edilen bu fotoğrafların üzerine çekim bölgesinin coğrafi koordinatları, çekim yüksekliği ve yönü gibi bilgiler ilave edilerek kusursuz bir şekilde kullanılmaktadır.

Havada yapılan herhangi bir etkinlik geniş bir gökyüzü alanında gerçekleşir. Bu tarz çekimlerde, hava taşıtlarının size olan mesafesinin sürekli olarak değişmesinden dolayı değişir odak uzunluklu (zoom) objektiflerin kullanılması doğru olur. Nesnelerin yüksek hızlarından dolayı fotoğraf makinesinin örtücü hızı ayarlarının da yüksek (kısa süreli) olmasında fayda vardır.

İnsanın uçağı icat etmesinden hemen sonra bazı fotoğraf çekimleri uçaklardan yapılmıştır. Hava fotoğrafçılığının temelleri bu dönemde atılmıştır. İlk profesyonel çekimler Birinci Dünya Savaşı sırasında askerî uçaklardan yapılmıştır. Hava- yer çekimlerinde, düşmanın cephe gerisindeki güç durumu ve davranışları sağlıklı bir şekilde tespit edilerek değerlendirilmiştir. Sağlanan başarı sonunda hava fotoğrafçılığının önemi anlaşılmış ve geliştirilmesi hızlandırılmıştır.Doğru yanıt C şıkkıdır.

Savaş ve barış zamanlarında askerî uçakların gövdelerinin içine yerleştirilmiş, düşük değil  yüksek kalitede ve arka arkaya seri çekim yapabilen fotoğraf makineleri kullanılır. Bu makinelerde metrelik ve geniş ebatlı filmler kullanılır. Bu makinelerin çeşitli yönleri çekebilme özellikleri vardır. Yönlendirme, görevli tarafından isteğe göre yapılır. Diğer bir sistemle ise çoklu makinelerle uçağın altındaki bütün alan otomatik olarak çekilebilir. Bu çekilen filmlerin üzerine, kayıt sırasında o bölgenin koordinatları, yönü, çekim yüksekliği gibi bilgiler otomatik olarak kayıt edilir. Bu bilgiler gerek arşiv gerekse değerlendirme bakımından önemlidir.

Gelişmiş uzay ve uydu teknolojisine sahip ülkeler, yeryüzündeki meteorolojik olayları anında izlemek üzere hazırlanmış, dünya yörüngesinde dolaşan meteoroloji uydularını kullanmaktadırlar. Bu uydular, kaydettikleri görüntüleri anında yeryüzündeki istasyonlara iletir. Bunlar yer istasyonundan istenilen bölgeye yönlendirilme özelliğine sahiptir. Bu uyduların çekim sistemleri, farklı ışık dalga boyuna duyarlı kaydediciler sayesinde yeryüzündeki her türlü hava şartlarına rağmen sağlıklı görüntü elde eder.Bu bilgiler ışığında meteoroloji uydularının sağlıklı görüntü almaları tesadüfi olamaz.   Özellikle bulutların konum ve hareketlerini izleyerek olabilecek kasırga, fırtına ve yağışların yönünün tespit edilmesinde ve önlemlerin alınmasına yardımcı olurlar. Belli zaman aralıklarında çekilen bu fotoğraflar tüm ülkelere iletilerek değerlendirilir.

Günümüzün en büyük sorunlarından biri de çevre dengesinin bozulmasıdır.  Bunlardan bazıları bitki örtüsünün azalması, deniz kirliliği, su ve nehir yataklarının şekil ve yön değiştirmesi, erozyonlar ve doğal yaşamda büyük bir yeri olan kuş ve hayvan sürülerinin davranışlarındaki değişimlerdir. Deniz yolu ile yapılan pertrol taşımacılığında meydana gelen kazalardaki sızıntılar çevreyi kirletmektedir. Sızıntı yönü fotoğraflarla tespit edilerek gerekli önlemler alınabilmektedir. Sorunun ilk  I,II,III nolu seçenekleri çevre dengesini korumaya yönelik ifadelerdir. IV. No'lu seçenek ise  hava -yer fotoğraflarından endüstri fotoğraflarına örnek olarak verilebilir.

Dron fotoğrafçılığı-Kent planı görüntüleri, Askeri keşif fotoğrafçılığı-Harita kadastro fotoğrafçılığı yukarıdan aşağıyı görüntülemek için kullanılan hava fotoğrafçılığı alanlarındandır. Başka deyişle Hava-Yer fotoğrafçılığına girerler. Uçak-uçak fotoğrafçılığı-Balon-balon fotoğrafçılığı Hava-Hava çekimleri başlığı altında incelenir. Astrofotografi-Yerden havaya tüm çekimler ise Yer-Hava çekimleri türündedir. Buna karşılık Uydu görüntüleri ve Yıldız fotoğrafçılığı birbirinden farklı yönlerde çekilir. Bilindiği gibi uydu görüntüleri dünya çevresindeki uydularca yeryüzüne dönük çekimler yapar. Yıldız fotoğrafçılığı ise objektiflerin yeryüzünden gökyüzüne çevrilmesiyle elde edilir. Kısacası, B seçeneğinde Hava-Yer ve Yer-Hava fotoğrafçılığı örneklenmiştir. B seçeneği doğrudur.

Doğru seçenek D'dir.

Askeri Keşif fotoğraflarında "Çekilen bölgenin koordinatları, yönü, çekim yüksekliği gibi bilgiler" önem kazanır. Çekilen fotoğraflar incelenerek o bölge için yapılması gereken planlar geliştirilebilir. Kullanılan araçların marka ve özellikleri birinci derecede önemli değildir. Gizli çekimler askeri işler için önem kazanabilir ancak günümüzde bunun gibi işlemler İHA'larla yapılabilmektedir. Görüntünün negatif ya da pozitif olması, görüntü oranı gibi özellikler çok kolay birbirlerine dönüştürülmektedir. Doğru seçenek E'dir.

söz konusu hava araçları, havadan yere çeşitli ölçeklerde fotoğraf çekebilirler. Uydudan çekilen fotoğraflarda bir evin çatısındaki ayrıntıyı görebildiğimize göre yerleşim bölgeleri rahatlıkla takip edilebilir. Yere daha yakın araçlarla da daha az maliyetli ve istenilen ayrıntılarda fotoğraf çekmek mümkündür. Bu tür çekimlerle bölge, şehir, yerleşim alanları zaman zaman çekilerek takibe alınır. Böylece olumsuz gelişmeler olduğunda duruma müdahale edilebilir. Doğru seçenek A'dır.

Çevre dengesini korumaya dönük hava fotoğrafçılığı alanı bilimsel tabanlı çalışmaları gerektirir. Doğa ve başlı başına bir alan olan kuş (ornito) fotoğrafçılığı, bilimsel verileri kayda alıp işlemekten çok estetik çekimlere yönelir. Bilindiği gibi makro fotoğrafçılığı ise nesneleri çok yakından çekilmeleriyle ilgilidir. Doğru seçenek B'dir.

Ünite ve soru açısından dikkat edilirse, Hava Fotoğrafçılığının fotoğrafa göre türü sorulmaktadır. Genel fotoğrafçılık açısından diğer seçeneklerin içinde yer alan bazı ifadeler doğru görünebilir ancak burada aranan yalnızca hava fotoğrafçılığı terimleridir. Buna göre Hava-Yer tekniğinde çekilmiş Kent Planlama fotoğrafı doğrudur. Doğru seçenek C'dir.

Günümüzde teknolojinin gelişme göstermesiyle birlikte birçok kuralın geçmişte kaldığı söylenebilir. Buna karşılık ünitemizde anlatılan çekim teknikleri içinde Hava-Yer çekimleri uygulanırken gün ışığının dik olarak yeryüzüne düşmesi istenir. Özellikle dik açılı çekimler yapılırken uzun gölgelerin varlığı, o tür bölgelerin değerlendirilmesi zor olacağı için istenmez. Halbuki yaygın fotoğrafçılık açısından en iyi ışık yatay açılarda elde edilir. Doğru seçenek A'dır.

Yer-Hava çekimlerinin konuları spor, paraşüt, model veya gerçek uçak gösterileri gibi çeşitli nesneler olabilir. Fotoğraflar yerden çekileceği için yer-hava fotoğrafçılığı herkes tarafından yapılabilir. Ancak olaylar ve nesneler oldukça uzakta gerçekleştiği için ancak dar açılı objektiflere sahip fotoğrafçılar ayrıntıları yakalayabilir. Dar açılı çekimlerde nesne hareketleri olduğundan daha büyük ve belirgindir. Bu da çeşitli blur ve belirsiz nesne kaymalarına yol açar. Bu açıdan örneğin 1/2000s ve 1/4000s gibi oldukça kısa süreli örtücü süreleriyle kaydedilmiş çekimler daha iyi sonuç verir. Doğru seçenek D'dir.