FOTOĞRAFIN KULLANIM ALANLARI

Haber görsel malzemeler ile okur için daha inandırıcı, daha açıklayıcı ve bilgi verici olur. Okurun habere olan güvenini pekiştiren, gerçekliğe yaklaştırdığı için daha inandırıcı kılan fotoğraf ve bilgiyi daha anlaşılır kılan grafikler aynı zamanda yayının görsel kimliğine katkıda bulunan, albenisini artıran unsurlardır.

Bir tasarım unsuru olarak fotoğrafın standart bir gazete sayfasının neresinde, hangi büyüklükte, kaç puntoluk bir başlıkla birlikte, nasıl bir haberle kullanılacağı kurgusal bir karardır. Bu kararlar hem haberin hem de gazetenin okunurluğunu sağlamak için alınır. Bu kararların alınmasında, kompozisyon, denge ve kalite faktörleri rol oynar

Bu kurgusal süreçte fotoğrafın; • Yeniden çerçevelenmesi, • Büyüklüğü, • Renk ve karşıtlık (kontrastlık) düzeltmelerinin yapılması, • Ters çevirme, • Yaklaştırma, • Kolaj oluşturma gibi değerlendirme unsurları dikkate alınır.

İki boyutlu bir iletişim aracı olan fotoğraf mekânı sınırlandırarak izlerkitlenin soyutlanmış zaman boyutunu kendi zihninde gerçekleşen çağrışımlarla algılamasına aracılık eder. Fotoğraf bir akışı de¤il de bir anı yansıttığı için hareketli görüntülerden daha akılda kalıcıdır. bu nedenle akışışı değil anı yakalaması hareketli görüntüden farklı olarak habere katkı sağlar.

Fotoğrafın olay yerini yansıtarak okuyucuya hizmet etmesi ve olaya okuyucunun yerine tanıklık etmesi sessizlik özelliğidir.

Fotoğraf seçimini belirleyen kişiler sayfa editörü ve fotoğraf editörüdür. İlk seçim fotoğraf editörü tarafından yapılır.

Haber ile ilişkili fotoğraf seçerken fotoğrafın teknik, estetik ve haberin içeriği ile ilişkili niteliği doğrudan ilişki içerisindedir. Diğer seçenekler sürece dolaylı olarak katkı sağlamaktadır.

Fotoğrafın haberin konusu olan olayı doğrudan sunması ile oluşan durum güvenilirliği oluşturmaktadır. Bu durum haber fotoğrafçılığının niteliğini artırmaktadır.

Kompozisyon fotoğrafın bütünsel olarak ortaya koyduğu anlamı içermektedir. Bu çerçevede fotoğraf içeriğindeki her öğenin bir araya gelişi ve birbiri ile ilişkisi kompozisyon çerçevesinde yapılandırılır.

Fotoğraf editörü foto muhabirini seçmek, fotoğrafçı ve muhabirin yayın sürecinde isimlerinin yer almasını sağlamak ve yayın aşamasına hazırlanacak fotoğrafı seçmek gibi bir çok görevi yerine getirmektedir.

Tek fotoğraf haberin anlaşılırlığı konusunda yetersizse konuyla ilgili benzer fotoğraflarla anlam güçlendirilir. Doğru seçenek C’dir. Sayfada her zaman fazla fotoğraf olması gerekmez. Yalnızca görselliği arttırmak amacıyla ilgisiz fotoğrafların bir araya gelmesi uygun bir işlem değildir. Bu durum güvenilirliği de arttırmaz. Okuyucu elbette fotoğrafla ilgilenir ancak haberin içeriği de her zaman önemlidir. Okuyucu fotoğrafsız bir haberi de okuyabilir.

Haber fotoğrafı çoğu kez hazırlık yapılmadan çekilir. Dolayısıyla fotoğrafa konuyla ilgisi olmayan istenmeyen ayrıntılar dahil olabilir. Böyle durumlarda olabiliyorsa olayın özü, odaklanılması gereken nokta diğerlerinden ayrılarak fotoğraf sadeleştirilir. Bu işleme “kırpma” adı da verilir. Fotoğrafı büyütmek olayın özünü biraz öne çıkarsa da ilgisiz ayrıntılar da büyüyeceği için bu gereksiz bir işlemdir. Fotoğrafın metin çerçevesi içinde kalması veya çıkarılması özünü fazlaca etkilemez. Diğer fotoğraflarla uyum haberin özüyle değil, sayfa dengesiyle ilgilidir. Renk karşıtlığı ise yine konunun özüyle ilgili değildir. Üstelik böyle bir müdahale fotoğrafı teknik olarak daha çiğ bir duruma getirebilir.

Habere eşlik eden fotoğrafın büyüklüğü, haberin önemini ve hiyerarşisini arttırır. Küçük bir fotoğrafla verilen bir haber doğruluğu zedelenmez ancak önemi azalır. Haber haberdir. Kısaca küçük ya da büyük fotoğrafın, haberin inandırıcılığını değiştirmemesi gerekir.

Sanat fotoğrafları genellikle yazıya veya bir açıklamaya gerek duymazlar ancak haber fotoğrafları bir konuyla ilişkilidir. Okuyucu bilgilenmek için fotoğrafta alt yazı görmek isteyebilir. Doğru yanıt A’dır. Haber fotoğrafı estetik olmaz diye bir kural yoktur. Sanat fotoğrafları her zaman soyut konuları işlemez. Bir deprem sonrası ortamında çekilen fotoğraf, sanat fotoğrafı olabilir ve bilgi de içermektedir. Haber gibi sanat fotoğrafı da her yerde çekilebilir ve sanat fotoğrafı çekebilmek için sanatçı olmak gerekmez.

Fotoğrafın çekim değerlerine karar vermek doğal olarak fotoğrafı çeken kişiye kalır. Editörün foto muhabirinin yanında olup ona çekim değerlerini söylemesi foto muhabirinin teknik olarak yetersiz olduğu anlamına gelir. Üstelik editörler haber mekanında olmak zorunda değillerdir. Diğer seçeneklerde verilen tüm özellikler editörün dikkat etmesi gereken konulardır.

Ünitede yer aldığı şekliyle her ne kadar haber fotoğrafının teknik açıdan yeterli olması vurgulanmaktaysa da haber fotoğrafları her zaman rahat ortamlarda çekilemez. Hızlı gelişen ve tekrarı olmayan olaylar için fotoğrafçı teknik olarak yeterince hazırlıklı olmayabilir. Örneğin pozlamanın az veya çok olması, olaya konu olan nesnelerin alan derinliği dışında kalması gibi. Teknik açıdan bu tür sıkıntıları olan bir fotoğraf; uygun bir bakış açısıyla doğru anda yakalanmışsa, habere konu olan nesneleri ve olaya ilişkin bilgiyi içeriyorsa o fotoğraf haberde kullanılabilir. Ancak teknik açıdan yeterli olan bir fotoğraf diğer seçeneklerde verilenleri sağlamıyorsa bu kabul edilebilecek bir haber fotoğrafı değildir.

Zamanında izleyici kitleye ulaştırılmayan haberin haber niteliği kaybolur. Buna karşılık haberin her zaman ulusal olması gerekmez, yerel haber de olur. Her haber herkesi ilgilendirmez. Örneğin spor haberleri bazı kişilerce önemliyken, sanat haberleri başkaları için önemlidir. Haber kendini yeterince ve nesnel olarak anlatmalıdır. Yayın kuruluşu habere yorum yapmamalıdır. Ünitemiz haber fotoğrafçılığı olsa da fotoğrafı olmayan bir konu da aynı zamanda haber niteliği taşıyacaktır.

Gazeteler, görselliğin sayfalarında yer almasından önce de kitle iletişim aracıydılar. Ancak bu durumda el ilanları ya da yazılı bültenlerden çok farklı bir durumda değildiler. Bir kitle iletişim aracı olarak yaygın bir okur kitlesine ulaşmak görsellikle başladı. Elbette baskı olanaklarının gelişmesi, renkli fotoğraf, okur-yazarlık ve teknolojik gelişmeler gazetelerin daha çok okunmasına aracılık etti. Ancak bunlar olması gereken evrimsel gelişmelerdi. Her türlü resim, grafik, fotoğraf kısacası görsellik, gazeteler için yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur.

Tüm seçenekler kendi içinde doğru olmakla birlikte sorudaki “tarihsel” sözcüğü anahtardır. Zamanla her şey belge ve belgesel özellikler kazanır.