Haber Fotoğrafçılığı

İllüstrasyon; resimleme, bezeme, tasvirdir. Buradaki anlamıyla; kitap (dergi, gazete) içindeki bir yazıyı açıklayan veya süsleyen resim demektir. 

Görselliğin izlerkitle üzerindeki olumlu etkisi gazeteciler tarafından anlaşıldığında gazeteler için yeni bir dönem başlamış oldu. Görsel malzemeler ilk kez reklamlarda kullanılmaya başlandı. Gazete reklamlarında resimlemelerle (illüstrasyonlarla) başlayan değişim, zaman içinde fotoğrafın da devreye girmesiyle sadece reklamı değil haberi ve haberciliği de değiştirmiştir.

• Nesnenin kendisi

• Detay

• Çerçeve

• Zaman

• Farklı Bakış Açısı

İlk düzenli aralıklarla yayınlanan gazete olan Notizzie Scritte’nin birer aylık
aralıklarla Venedikte yayınlanmasıyla başlar. Notizze Scritte o dönemin para birimi
olan 1 “gazetta” ya satılmaktaydı ki bu para birimi bugünkü gazetenin isim babasıdır.

Görsel malzemenin kullanılması isteğini ortaya çıkaran gelişmeler ticaretin gelişmesiyle, ilk kez 1850 yılında Swedish Nightangale isimli bir gazetede reklam yayımlanmasıyla ortaya çıkmıştır. Gazetelerde reklam yayımlanması ticari anlamda gazete sahiplerine yeni bir olanak yaratmıştır. Bu olanak gazetelerin sadece okurlara değil, reklam verenlere de satılması anlamına gelmektedir.

Basın fotoğrafçılığı tarihi, 1853-1856 yıllarında Osmanlı ve Rus İmparatorlukları arasında geçen Kırım Savaşı’nın görüntülenmesi ile başlar.

New York’ta yayınlanan The Daily Graphic ilk gri tonlamalı fotoğrafı yayınlamıştır.

• Olay okuyucuya, dinleyiciye ya da izleyiciye yakın olduğunda,
• Ortaya çıkan olay izlerkitleye zamanında iletildiğinde ya da bir olay beklenmedik bir zamanda aniden ortaya çıktığında
• Olay, sonucu ve önemi nedeniyle ilgi uyandırması bakımından etkili olduğunda,
• Olay bir anlaşmazlık yarattığında, haber değeri kazanmaktadır.
  Bir muhabir bu unsurları göz önünde bulundurduğunda karşılaştığı olayın haber
  niteliği taşıyıp taşımadığını anlayabilecek, bu unsurlar aracılığıyla olayın hangi
  yönleriyle haber olabileceğini kavrayabilecektir.

• Anlaşırlığı açısından sayısal verilerin grafikler ya da tablolar ile verilmesi, haber
metni içinde verilmesinden daha iyidir.
• Okuyucular grafiklerle verilen metinleri daha iyi hatırlamaktadır.
• Bilgi verici grafikler okurun dikkatini çeker.
• Bilgi verici grafiklerin tasarlanması sırasında verinin grafik öğeler içinde kaybolmasına izin verilmemelidir.
• Grafikler verilerin çabuk anlaşılması sağlasa da tabloların hatırlanma oranı
daha yüksektir.
• İnsanlar grafikleri iki aşamada okurlar. İlki görsel aşamadır. Hızlıbir tarama ile
fikir edinilir. İkinci aşama değerlendirme aşamasıdır; veriler yakından incelenir ve
karşılaştırılır.

• Güvenilirlilik
• Tanımlama
• Yakınlık
• Zihinde Canlandırma
• Sessizlik
• Stil
• Ahenk

Bu aşamada belirleyici olanlar;
• Fotoğrafın teknik açıdan yeterli olup olmaması,
• Fotoğrafın estetik açıdan yeterli olup olmaması,
• Fotoğrafın sayfaya ve haberin içeriğine katkısıdır.

Böyle bir seçenek; haberin odak noktası fotoğrafta belirgin değilse, başka detaylar odağın öne çıkmasına engel oluyorsa, fotoğraf küçük kullanılacağı için odak fotoğrafta kayboluyorsa gündeme gelir. Hareketli bir grubun fotoğrafını çekerken ani bir hareket, fotoğraf karesine istenmeyen detayların girmesine yol açabilir. Bazen ilk bakışta kötü gibi görünen bir karenin içindeki ayrıntılar ya da bir kesit önemli ve estetik olabilir. Bu gibi durumlarda fotoğrafı yeniden çerçeveleyerek kullanmak habere uygun doğru fotoğrafın seçimini kolaylaştırabilir.

Bu kurgusal süreçte fotoğrafın;
• Yeniden çerçevelenmesi,
• Büyüklüğü,
• Renk ve karşıtlık (kontrastlık) düzeltmelerinin yapılması,
• Ters çevirme,
• Yaklaştırma,
• Kolaj oluşturma gibi değerlendirme unsurları dikkate alınır.

Tıraşlamak, bir fotoğraftaki kişi ya da nesnenin fotoğrafın bütününden kesilerek ayrılması işlemidir.

Bu kararların alınmasında, kompozisyon, denge ve kalite faktörleri rol oynar.

Haber fotoğrafının teknik niteliğini; fotoğrafın netliği, doğru pozlanmış olması, doğru ışıkta çekilmiş olması ve doğru ISO değerinin seçilmiş olmasıyla ölçülür.

Bir haber fotoğrafı;
• Doğru anda yakalanmışsa,
• Doğru görsel düzenleme yapılmışsa,
• Konuya uygun bir bakış açısı yakalanmışsa,
• Renk ve karşıtlık dengesine dikkat edilmişse,
• Konu fotoğraf karesinde doğru alanı kaplıyorsa,
• Doğru objektif tercihi yapılabilmişse,
• Fotoğrafçı kendi stilini yaratabilmişse estetik değer kazanır.

Fotoğrafa ilişkin sorumluluklar; muhabirler, foto muhabirleri ve fotoğraf editörleri tarafından üstlenilir.

Günümüz haberciliğinde muhabir, haberi yapan kişi olarak çok yönlü ve donanımlı bir uzmandır. Çok yönlü ve donanımlı olmak yalnızca entelektüel birikimi kapsamaz ayrıca mesleki teknolojiyi de çok iyi kullanmayı da içerir.  Foto muhabirleri sahip olduğu donanıma hâkim, olayları anlama ve çözümleme becerisine sahip, estetik değerleri gelişmiş, görsel belleği güçlü, olayı tek bir fotoğraf karesiyle anlatma ya da tek bir kareyle haber yaratma becerisine sahip habercilerdir.

Fotoğraf editörü, bir yayında kullanılmak üzere fotoğraf kaynakları oluşturmak, foto muhabirini görevlendirmek, fotoğraf seçmek, fotoğrafı yayına hazırlamak ve foto altı ile fotoğrafçı adlarının yayında yer almasını sağlamakla yükümlü kişidir.

Fotoğraf editörleri okuyucuyu fotoğrafla bilgilendirirken, fotoğrafın yayına sağladığı görsel katkının farkında olmalı ve yayının daha etkili ve görsel açıdan daha çekici hale gelmesine katkı vermelidir.