FOTOĞRAFIN KULLANIM ALANLARI - Deneme Sınavı - 13

Bir röportaj çalışmasının aşamaları, birbirini izleyerek tamamlayan dört dilimli bir daireyle açıklanabilir:
1. İlk dilim, konunun seçimidir.
2. İkinci dilim, seçilen konunun araştırılması, gözlemlenmesi, konunun içindeki insanlarla gerekli ilişkilerin kurulması ve çekim planının yapılmasıdır.
3. Üçüncü dilim, çekimdir.
4. Dördüncü dilim, ise çekilen fotoğrafların seçilmesi ve hikâyeyi oluşturacak
biçimde yayınlanacağı mecraya uygun biçimde dizilmesidir.

Fotoröportaj yöntemiyle hazırlanan bir belgeselde çekim aşamasına gelen fotoğrafçı şu konulara yoğunlaşarak çalışır.

Fotoğrafçının Üç Konumu: İçerde - Sınırda - Dışarda

Fotoğrafçının Üç Durumu: Mesafe - Açı - An

Fotoğrafın Üç Katmanı: Ön - Orta - Arka

Fotoğrafın Üç Planı: Genel - Orta - Yakın

Fotoğraf Çekerken Üç Yöntem: Konu Durağansa - Konu Hareketliyse - Fotoğrafçı Hareketliyse

Fotoğrafçı her karede, konu karşısındaki durumunu mesafe, açı ve an ölçütleri
açısından belirlemelidir.
• Doğru mesafede mi duruyorum?
• Doğru açıdan mı bakıyorum?
• Doğru anda mı çekim düğmesine basıyorum, şeklinde kendisine sormalıdır.

Fotoğrafını çektiği insanlara bilinç taşımak, öncülük etmek, belgesel çalışan bir fotoğrafçının konusu olan insanlar karşısında sahip olması gereken etik tutum ve sorumluluklar arasında değildir.

Fotoğrafın çekildikten sonra karanlık veya aydınlık odada yeniden işlenip, kurgulanmasına "fotoğrafı yapmak" diyoruz. Söz konusu kurgu işlemleri, en temel pozlama düzletmelerinden, fotoğrafın başka bir sanat ürününe (grafik veya resim gibi) dönüşmesine kadar sayısız işlemi içeren bir süreçtir. Yanıtların hepsinde konuyla ilgili bir bağlantı bulunabilir ancak ne yapılırsa yapılsın, ortak biçimde ortaya çıkacak olgu, fotoğrafın yeni bir anlam kazanmasıdır. Doğru yanıt B seçeneğinde verilmiştir.

Anı fotoğraflarının içeriği zamanla anlam değiştirir. Başlangıçta kişileri tanıyanlar tarafından o fotoğrafların dar anlamda önemi vardır ancak zamanla fotoğraftaki kişilerin kimliği unutulmaya başlar. Yüzler, ifadeler, makyaj, saç şekli, giysiler nostaljinin ötesinde değerli birer belgesel fotografik malzemeye dönüşürler. Doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

Ünitede yer alan belgesel fotoğrafın adlarına bakıldığında başlıca; Foto Röportaj, Foto Hikâye (Foto Öykü, Foto Story), Fotoğrafik Deneme (Photo Essey) ve Fotoğrafik Çözümleme (Foto Analiz) tanımlarına ulaşılır. "Fotoğrafçının ele aldığı konuyu tüm bileşenleriyle birlikte analiz ederek ayrıştırma işi diye anladığımız fotoğrafik çözümleme tanımı maksatla tam olarak örtüşüyor" ifadesi bizi Fotoğrafik Çözümleme (Foto Analiz) başlığına götürür. Doğru yanıt E seçeneğinde verilmiştir.

Fotoğrafçının seçtiği ana unsur, "pandemi günlerinde duygular" olarak adlandırılmıştır. Bu da konuyu oluşturur. Bu durumda konu sabit olmakla birlikte, fotoğraflar farklı kentlerde ve 1 aya yayılmış şekilde çekileceği için mekan ve zaman değişkendir. Doğru yanıt D seçeneğinde verilmiştir.

Bir foto-röportajda esas olarak üç beklenti öne çıkar: Ele alınan konunun bir haber iletiyor olması, bilgi verici bir yanı olması ya da özgün bir tanıklığı ifade etmesidir. Burada belgesel fotoğrafın bilgi vermesi gerektiği açısından üç beklenti, doğru yanıt olmaktadır. Doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

Fotoröportajın elemanlarından biri olan "Üç Arayış", konu seçimi aşamasından başlayarak, sonuçta ortaya çıkan fotoğrafları seçip dizme aşamasına kadar “yaratıcı” bir yaklaşım içermelidir.

Benzer ve sıradan fotoğraflar, fotoröportajın niteliğini düşürür ve izleyicinin ilgisini çekmez. Bu açıdan da "anlatımcı" bir seçilmeli, hikâyenin görünmeyen taraflarına bakabilmeli, ayrıntılarla zenginleştirilmelidir. Doğru yanıt B seçeneğinde verilmiştir.

Fotoğrafçı konusuyla daha derinlemesine ilişki kurmuşsa, ele aldığı sosyal probleme dikkat çekerek değişim talebini farklı araçlarla da dillendiriyorsa “sosyal belgesel” tarzın başat koşulu ortaya çıkar. Fotoğrafçının ele aldığı konunun aynı zamanda tanığı olması ve aktif takipçiliğini yapması "Sosyal Belgesel"in yapısını ortaya koyar. Doğru yanıt C seçeneğinde verilmiştir.

Alıntıdan da anlaşılabileceği gibi; olgular genel, olaylar tekildir. Bir olgunun yaşam alanımızdaki karşılıklarını görebilmek belgeselcinin geliştirmesi gereken zihinsel yeteneklerden biridir.

Belgeselci, olaylar ve olgular arasındaki ilişkileri bilerek birinden diğerine projeksiyon yapar. Olgulardan çıkarak olayları analiz edebilecek bakış açısını geliştirir. Yapısallaşma potansiyeli taşıyan ya da yapısallaştığı halde adı konulmamış olguları fark ederek ele alır ve konu olarak işler.

Doğru yanıt E seçeneğinde verilmiştir.

Fotoğrafçının üç konumu; İçerde, Sınırda ve Dışardadır. Fotoğrafçı eğer konunun tümüyle bağdaşmışsa, yani çok fazla “içerde” bulunuyorsa olayın bütününü görebilme şansı azalır. Buna karşılık, “dışarda” kalmak, hikayeyi oluşturan görüntülerin soğuk ve ruhsuz görünmesine yol açar.

Bu iki nedenden ötürü fotoğrafçının konu karşısındaki konumu, tam “sınırda” olmalıdır. Doğru yanıt C seçeneğinde verilmiştir.

Nesneler, çerçevede farklı büyüklüklerde görünür. Nesnelerin görünen büyüklüklerini değiştirmek, iki teknik uygulamayla mümkündür. Bunlar odak uzunluğu ve konuya olan uzaklıktır. Örneğin bir konu veya nesneye yakın çekim yapmak için odak uzunluğu arttırılır (açı daraltılır). Buna karşılık (elimizde odak uzunluğu sabit bir objektif varsa), nesnenin çerçevedeki boyutunu küçültmek için daha uzaktan çekim yaparız (konuyla aramızdaki uzaklığı artırırız). Doğru yanıt D seçeneğinde verilmiştir.

Film kullanan 35 mm standart makinelerin görüntü boyutları 24x36 mm’dir.

Yumuşatıcı (soft) filtreler; görüntüdeki sertliği ve keskinliği yumuşatmaya yarar. Özellikle insan çekimlerinde modelin yüzündeki leke ve sivilceleri azaltmamızı sağlar.

Polarize filtreler; cam, ıslak malzeme ve yüz üzerinde yansımaları kaldırarak daha doygun görüntü elde etmemizi sağlar. Üst üste yerleştirilmiş olan iki gri cam, dairesel olarak hareket ettirildiğinde yansımaları önler.

Dolgu Işığı: Ana ışığın yarattığı gölgelerin azaltılmasını sağlar. Belirgin hatlarda yumuşak geçişler olanak sağladığı için yüz üzerinde gölgesiz aydınlanma amaçlandığında kullanılır.

Modelin sağ veya sol tarafından farklı açılarda yüzün sadece bir kısmını aydınlatarak yüz hatlarını ve ayrıntılarını ortaya çıkaran ışığa yan ışık denir.

Doğal veya yapay olsun tüm ışık kaynakları farklı renk sıcaklıklarına sahiptir. Bu nedenle farklı renklerde ışık verirler. Fotoğraf ve video dünyasında kullanılan renk sıcaklığı birimi derece Kelvin’dir. Doğru cevap B'dir.