FOTOĞRAF VE VİDEO PROJE GELİŞTİRME

Fikri, bir belgesel yapım sürecine dönüştürmek için neler yapmalı, nasıl yapmalı, kimlerle yapmalı, hangi sırayla yapmalı ve tüm bunları yapabilmenin koşullarını nasıl yaratmalı peşimizi bırakmayan sorulardan bazıları.

Hayatı belgeleyip toplumsal hafızaya kazandırmaya çalışan belgesel sinema, kendi estetiğini ve tekniğini geliştirirken “etik” değerlerini hep gündemde tutar,
gözden geçirir.

Belgesel sinema her şeyden önce, fikrin oluşumundan final aşamasına kadar duygu, bilgi ve araştırmanın birbirini beslediği bir iz sürmedir.

Gerçeğin izini sürerken çok da hoşnut olmadığımız kimi unsurları bilerek algılarımızın dışında tutmak, yok saymak gerçekliğe müdahale etmek anlamına gelecektir.

Yönetmen gerçeği yorumlama hakkını kullanırken bir seçim yapar. Bu seçim yani yorum da yönetmenin/ürünün hayata karşı durduğu yeri belirler. Detaylı bir araştırmanın yürütülmesi seçimin sağlıklı temellerde yapılmasını sağlar.

Bir proje dosyası, araştırmanın kapsam ve içeriğiyle ilgili bu yoğunluğu baştan öngörebilmelidir. Proje dosyasını oluşturmadan önce bir ön araştırma yapmak bu öngörüyü daha sağlıklı yapabilmek için ön koşuldur.

Proje dosyasının genel olarak üç temel işlevi vardır.

Bir proje dosyasından beklenen işlevlerden birisi, dosyada yer ala öngörülerin belgesel yapım sürecini doğru güzergâhlarda ve verimli bir şekilde yönlendiriyor olmasıdır.

Özen gösterilerek hazırlanmış, gerekli düzeyde geliştirilmiş bir belgesel yapım dosyası, finansman arayışında da önemlidir.

‘Belgesel Yapım Proje Dosyası’ hazırlamanın bir işlevi de eğer bir ‘belgeselci’ olacaksak, ileriye dönük kendi çalışma arşivlerimizi oluşturmaya yardımcı olmasıdır.

Bir proje dosyası, araştırmanın kapsam ve içeriğiyle ilgili bu yoğunluğu baştan öngörebilmelidir. Proje dosyasını oluşturmadan önce bir ön araştırma yapmak bu öngörüyü daha sağlıklı yapabilmek için ön koşuldur. Doğru cevap B şıkkıdır.

“Bir belgesel yapmak istiyorum” cümlesi yerine “Belgesel yapmak için bir fikrim var” sözü tercih edilmişti. Çünkü belgesel yapmak bir amaç değil bir araçtır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Sorularımıza bir düzen vermek, yapım aşamalarını hayal etmek, eksiklerimizi görmek için en iyisi yazılı olarak düşünmektir.
Sıralı gitmeye çalışırsak;
• Bir fikrimiz var, demek ki konumuz genel olarak belli.
• Bu belgeseli neden yapmak istiyoruz?
• Belgeseli kimler izlesin, nerelerde izlensin istiyoruz?
• Konuyu nasıl ele alacağız, nasıl işleyeceğiz, yaklaşımlarımızın genel çerçevesi ne olacak?
• Ne tür araştırmalar yapacağız?
• Nerelerde yapacağız?
• Kütüphane, kaynakça mı tarayacağız?
• Kaynak kişiler, tanık kişiler mi bulacağız?
• Alanda araştırma mı yapacağız?
• Konunun uzmanı olan danışmanların desteğine ihtiyaç var mı?
• Belgesel filmin görsel ve sözel anlatım unsurlarının niteliği nasıl olacak?
• Nerelerde, ne zaman, ne tür, kaç gün çekimler yapacağız?
• Çekim için ne tür ekipmanlar gerekiyor?
• Kurgu öncesi masa başı çalışmayı nasıl yürüteceğiz?
• Filmin kurgusunu nerede, kimlerle yapacağız?

•Çekim ve kurgunun teknik standardı ne olacak?
• Bütün bu çalışmaları hangi takvim ve sürelerde gerçekleştireceğiz?
• Yukarıdaki dökümün önemli bir kısmı harcama yapmayı gerektiriyor. Belgesel yapım finansmanını nasıl oluşturacağız?

Doğru cevap A şıkkıdır.

Sözlü tarih, toplumsal tarihî insan öyküleri üzerinden kavramaya çalışan bir belgesel yapım türüdür. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yukarıdaki sıralamada 3. şıktan sonrası için öngörüde bulunmakta zorlanıyorsak, düşüncelerimiz belirsizleşiyorsa bu durum konu ile ilgili bilgilerimizin eksik olduğuna işaret eder.

‘Cumhuriyetin Hayalleri’. 1997 - 1998 yıllarında yapılan, anlatımını Cumhuriyet’in ilk kuşaklarının sözlü tarih tanıklıkları üzerine kurmuş ve yüzünü bu döneme çevirmiş bir film.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Sözlü tarih, toplumsal tarihî insan öyküleri üzerinden kavramaya çalışan bir belgesel yapım türüdür.

“CUMHURİYETİN HAYALLERİ”
Belgesel Film Projesi Teklifi
Amaç:
Cumhuriyet düşüncesinin sivilleşmesi, tek tek bireyler olarak Cumhuriyet’in bizler için ifade ettiği imkân ve değerleri farketmemiz ve bu bilinçle bugünü ve geleceği tasarlamamızla mümkün olabilecek.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Araştırma çalışmaları yapım süreci içinde tanımlamış ise proje dosyasında araştırmanın yöntemini, çerçevesini ve genel olarak beklenen sonuçları belirtmek gerekir. Somut bilgi ve malzemeler yapım sürecinde oluşur.

Belgesel Film Projesi Teklifinde yer alması gereken başlıklar;

Doğru cevap C şıkkıdır.

Filmsel Anlatım;
Belgesel izleyiciyi zamansal yolculuğa çıkaracak. Mekândan mekâna, insandan insana, zaman içinde, bir konuşma gibi hayallerin taşıyıcısı olacak. Her insanı anıları, düşünceleri ve bakış açılarıyla tanıyacağız. Bugünün Türkiye panoraması turistik bakış açılarından arınmış bir gözle yaşanmışlıkların izini taşıyan hâlleri ile taşınacak filme. Anılara ve anlarla tanıklık eden tarihi arşiv görüntüleri ile birlikte zengin bir görsel anlatım kurulacak.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Gerçeği tüm yüzleri ile araştırmaya ve izleyicisi ile paylaşmaya çalışan belgesel sinema, hayatı belgeler ve toplumsal hafızaya kazandırmaya çalışır. Bu eyleminde yaratıcılığın
özgünlüğüne inanır ama bu özgünlüğün “gerçek hayat” ile sürekli olarak sorgulanacağını
öngörür. Kendi estetiğini ve tekniğini geliştirirken “etik” değerlerini de hep gündemde tutar. Doğru cevap A şıkkıdır.

Bu seçim için yöre insanlarının hayatı, bu uygulamanın onların hayatında yapacağı değişiklikler, yöre insanlarının görüş ve beklentileri, yöredeki hayatları, konu ile ilgili uzmanlık alanı bilgileri, danışman desteği gibi unsurlarla araştırmanın detaylı yürütülmesi seçimin sağlıklı temellerde yapılmasını sağlayacaktır. Doğru cevap B şıkkıdır.