FOTOĞRAF VE VİDEO PROJE GELİŞTİRME

Stok fotoğrafın tanımı, “stok” kelimesinin anlamına bakılarak daha iyi anlaşılabilir. Batı kökenli bir sözcük olan “stok” sözcüğünün anlamı, Türk Dil Kurumunun Türkçede Batı Kökenli Kelimeler adlı sözlüğünde şöyle belirtilmektedir: “1. Bir satış yerinde satışa hazır bulundurulan malların tümü, istif. 2. Bir sanayi dalında yararlanılan ham, işlenmiş veya yarı işlenmiş maddelerin tümü. 3. Bir ihtiyacı karşılayacak maddeden çok miktarda yığma, istif. 4. Satılmamış, istif edilmiş mal.” Fotoğrafla beraber kullanıldığında, “stok” kelimesi, fotoğrafların, bir mikrostok veri tabanında kullanıma hazır olarak “depolanmış” olduğu anlamındadır.

Stok fotoğrafların bulunduğu mikrostok siteler üzerinden hiçbir şey “satılmaz”. Bu durumda şu söylenebilir; bir stok fotoğraf sitesinden fotoğraf temin etmek isteyen müşteri, bir fotoğrafı satın almaz veya sahibi olmaz sadece kullanım hakkını alır. Doğru terminolojide stok kullanım, aslında fotoğrafların haklarının lisanslanması anlamına gelmektedir. Bir fotoğrafı satmadan sadece kullanım hakkını bu şekilde lisanslamaya “telifsiz lisans” (royalty free) adı verilmektedir. Telifsiz lisans, en genel anlamıyla bir fotoğrafın, süre ve ülke kısıtlaması olmaksızın, birden çok kez kullanma hakkının verilmesi demektir. Bu türden bir lisanslama yoluyla bir müşteri fotoğrafın kullanım hakkını alır. Bu şekilde lisanslanan fotoğraflar, dergi makaleleri, gazete haberleri, İnternet sitesi reklamları gibi her türlü farklı dijital ve basılı medyada kullanılabilirler.

Bir stok fotoğraf oluşturma sürecinin aşamaları Bir fikrin doğuşu, Konu, Tema, Ana fikrin belirlenmesidir.

Aydınlatma açısının düzenlemesi Teknik bir konudur.

Perspektif

-------------gerçek yaşam içindeki üç boyutlu varlıkların, iki boyutlu bir yüzeye gerçek görünüşleriyle aktarılması sanatıdır.

Derinlik duygusu yaratmada kullanılan yollar Boyut değişikliği,

Çizgisel perspektif,

 Gölge-ışık oyunu

 Atmosferik perspektif

Kompozisyon bunlardan değildir.

İyi bir stok fotoğraf elde etmek için özen gösterilmesi gereken Teknik Kurallar

I. ISO,
II. Diyafram
III. Örtücü hızı
IV. Dosya Formatı

Stok fotoğrafçılık anlamında önemli olan diğer özellikler özellikler ise dosya formatı, dosya boyutu, odak noktası, aydınlatma-ışık, izolasyon, fotoğrafın hijyeni ve versiyonlar şeklinde sıralanabilir.

ISO, fotoğraf makinesinin algılayıcısının ışık hassasiyetini belirten bir özelliktir. Sensörlerin-algılayıcıların üzerine düşen ışığı doğru analiz edememesi durumunda dijital gürültü denilen sorunla karşılaşılmaktadır. İyi bir fotoğraf elde edebilmek için dijital gürültüyü önlemek gereklidir. Dijital gürültüyü en aza indirmenin yolu ise fotoğrafların mümkün olduğunca düşük ISO ayarında çekilmesinden geçmektedir.

Stok fotoğraf sitelerinin kabul ettiği dosya formatlarından biri olan JPEG, sıkıştırılmış bir formattır ve kayıt sırasında dosya boyutunu azaltmak için sıkıştırma yaparak dosyayı daha küçük hâle getirmektedir. Bu sıkıştırma işlemi sırasın- da bazı bilgiler kaybolur. Bu nedenle JPEG kayıplı bir format olarak sınıflandırılmaktadır.

Düşmek üzereyken tek eliyle kayaya tutunmuş olan bir dağcı fotoğrafı.

Mikrostok sitelerde bulunan fotoğraflar, genel olarak ticari ve editoryal (haber amaçlı) olmak üzere 2 kategoriye ayrılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Bir stok fotoğraf oluşturma süreci; bir fikrin doğuşu, konu, tema ve ana fikrin belirlenmesi, çekimler yapılırken kompozisyonun nasıl düzenleneceği, bu temayı ortaya çıkaracak stok fotoğrafın çekilmesi için gereken teknik donanım ve bilgi, mekân ve modellerin belirlenmesi, projenin gerçekleştirilmesi gibi aşamalardan oluşmaktadır. Şimdi sırasıyla bu aşamaları ele alalım. Doğru cevap E'dir.

Halat çekme oyunundaki insanlar, kanoda eş zamanlı kürek çeken sporcular, birlikte yiyecek taşıyan karıncalar, bir dişlinin çarkları gibi örnekler takım çalışması temasını iletirken, çıtayı düşürmeden atlayışını gerçekleştiren bir yüksek atlamacı ise başarı temasını ileten fotoğraftır. Doğru cevap B'dir.

Yaşam üç boyutlu akıp giderken biz fotoğraf karesine iki boyutlu bir yaşam sığdırmaya çalışırız. Bir başka ifadeyle elimizdeki araç bize sadece iki boyutlu kaydetme olanağı vermektedir. Bizim bu noktada yapmamız gereken üçüncü boyutu yaratmaktır. Buna da perspektif denir. Kısaca gerçek yaşam içindeki üç boyutlu varlıkların, iki boyutlu bir yüzeye gerçek görünüşleriyle aktarılması perspektiftir. Doğru cevap C'dir.

Çekilen bir fotoğrafta;
• Net alan yanlış yerdeyse,
• Fotoğrafın anaöznesinin herhangi bir yerinde bulanıklık varsa,
• Fotoğraf makinesinin pozlama sırasında hareket etmesi ile netlikte bir bozulma meydana geldiyse,

bu fotoğrafın reddedilme olasılığı çok yüksektir. Doğru cevap E'dir.

Mülkiyet izin belgesinde fotoğrafı çeken kişinin bilgileri ve imzası, mülkiyet sahibinin veya yetkilisinin bilgileri, imzası ve bir tanığın imzası ile tarih bilgileri yer alır. Bu formlar stok fotoğraf sitelerinden temin edilebilir. Doğru cevap D'dir.

Çekilen fotoğrafın konusunu, en açık bir biçimde tanımlayan kelime veya kelimeler grubuna anahtar kelimeler denmektedir. Anahtar kelimeler, fotoğrafın potansiyel müşterilere ulaşması için en iyi araçtır. Birçok stok fotoğraf sitesi, fotoğrafı kabul ettikten sonra, yüklenen bu fotoğrafı tanımlayan 5’ten 50’ye kadar değişen sayılarda anahtar kelimenin sisteme girilmesini ister. Bu anahtar kelimeler özenle seçilmeli, çekilen fotoğrafla içerik ve bağlam açısından uyumlu olmalıdır. Doğru cevap B'dir.

Çok bilinen bir akıllı telefon markası, tanımlanabilir bir araba ya da lisanslı bir oyuncağı içerisinde barındıran bir fotoğraf, stok siteler tarafından reddedilir. İlk başta bu durumdan kaçınmak kolay gibi görünse de bu konu aslında geniş bir alanı kapsar; örneğin bir süper kahraman figüründen oyun kartlarına, gazetelerden haritalara kadar telif hakkı içerebilecek hiçbir nesne stok sitelerin ticari koleksiyonlarına kabul edilmez. Lüks ve klasik otomobiller model yılı ve markasına bakılmaksızın stok siteler tarafından reddedilirken 1985 yılından önce üretilmiş olan orta ya da alt sınıf otomobillerin fotoğrafları stok siteler tarafından kabul edilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Örnek projede dağcılık konusu için uygun olabilecek temalar şöyle sıralanabilir:

Doğru cevap D'dir.

ISO, fotoğraf makinesinin algılayıcısının ışık hassasiyetini belirten bir özelliktir. Sensörlerin-algılayıcıların üzerine düşen ışığı doğru analiz edememesi durumunda dijital gürültü denilen sorunla karşılaşılmaktadır. İyi bir fotoğraf elde edebilmek için dijital gürültüyü önlemek gereklidir. Dijital gürültüyü en aza indirmenin yolu ise fotoğrafların mümkün olduğunca düşük ISO ayarında çekilmesinden geçmektedir.