aofsorular.com
FOT103U

Türkiye’de 1960 Sonrası Fotoğraf

8. Ünite 20 Soru
S

Cumhuriyet dönemi fotoğrafçılığı kaç döneme ayırabiliriz?

Cumhuriyet dönemi Türkiye fotoğrafçılığını iki ayrı dönemde incelemektedir. Bunlar; 1923-1960 yıllarını kapsayan birinci dönem ve 1960’dan günümüze gelen ikinci dönemdir.

S

Cumhuriyet dönemi 1960 sonrası fotoğrafa bakıldığında bu dönemin en etkili belirleyici unsuru nedir?

Yeni dönemin belirleyicisi kuşkusuz 1960 Anayasası olmuştur.

S

Türkiye 'deki ilk fotoğraf örgütlenmesi ne zaman kurulmuştur?

1950yılında,TürkiyeAmatör Foto Kulübü (TAFK), Şinasi Barutçu tarafından kurulmuştur. Bu örgütlenme, Türkiye’deki ilk fotoğraf derneğidir.

S

Erenköy Amatör Fotoğraf Kulübü ne zaman kurulmuştur?

Erenköy Amatör Foto Kulübü, 29 Kasım 1959 tarihinde, Nurettin Erkılıç’ın önderliğinde Celalettin Yavşi Ebusüudoğlu, Turgut Ekin, Kemal Kozar, Hulki Öğreten, Şinasi Özatalay ve Reşat Aşkın tarafından kurulmuştur. Daha sonra İFSAK adıyla günümüzde kadar gelmiştir. 

S

1960’lı yıllarda Türkiye'de öne çıkan fotoğrafçılar kimlerdir?

Sami Güner, Baha Gelenbevi, Ersin Alok, Gültekin Çizgen, Gökşin Sipahioğlu, Şemsi Güner, Ozan Sağdıç, Yılmaz Kaini, Şakir Eczacıbaşı, Şahin Kaygun, Fikret Otyam, Mustafa Türkyılmaz, Cemal Turgay, Taçay Erdemsel, Yıldız Moran, Güler (Çağlak) Ertan, Sıtkı Fırat, Ergün Hiçyılmaz, İsmet Gümüşdere, Güneş Karabuda veGökşin Sipahioğlu’dur.

S

Ülkemizde 1960’lı yıllardaki fotoğrafçıların ortaya koydukları fotoğrafların belirleyici özellikleri nelerdir?

• Sanatsal çabanın etkisi kişisel eğilimler üzerinde yoğunluk kazanmıştır.

• Türkiye fotoğrafının gerçek kimliğine kavuşarak dışa açılmıştır.
• Fotoğrafçılar toplumsal sorunlara yönelik fotoğraflar çekmişlerdir.
• Toplumcu gerçekçi dil arayışı yönelişi ortaya çıkmıştır.

• Doğa fotoğrafçıları da öne çıkmıştır.

S

1970'lerde Türkiye'de fotoğrafçılığın özellikleri nelerdir?

1970'lerde ülke fotoğrafı;

  • Kısır bir döneme girmiştir,

  • Malzeme (fotoğraf makinesi, film, banyo ve kâğıt) sıkıntısı yaşanmıştır.

  • Bireysel çıkışlar daha öne çıkmıştır,

  • Ekonomik sıkıntılar geniş halk kitlelerinin fotoğrafa ilgisini azaltmıştır.

S

1976'da kurulan Yeni Fotoğraf Dergisi'nin özellikleri nelerdir ?

Yeni Fotoğraf Dergisi;
• Geniş halk kitlelerine fotoğraf sanatının özelliklerini anlatmıştır,
• Fotoğraf sanatçılarını portfolyalarıyla geniş halk kitlelerine tanıtmıştır,
• Fotoğraf dünyasından haberlerle halkı bilinçlendirmiştir,
• Fotoğraf tekniğiyle ilgili amatörlere geniş bilgiler vermiştir,
• Yazarların kişisel görüşlerinden oluşan makalelerini geniş halk kitlelerine aktarmıştır, • Birçok fotoğrafçıyı ülke fotoğrafına kazandırmıştır...

S

1970'lerde kurulan fotoğraf dernekleri nasıl değişim göstermiştir?

Başlangıçta sadece çekilen fotoğrafların paylaşıldığı bir ortam olan dernek çatısı, sonraki yıllarda yeni gelen fotoğrafa meraklı insanlara eğitim vererek ve daha sonrasında ise ortaya çıkan eserleri geniş halk kitleleriyle paylaşıma kadar genişlemiştir. İFSAK’ın kahve köşelerinde ve muhallebicilerde yapılan yönetim kurulu toplantılarından sonra daimi bir yere kavuşması, diğer derneklerin kurulmasına örnek olmuştur.

S

1970'lerde kurulan derneklerden başlıcaları hangileridir?

• AFAD (Adana Fotoğraf Amatörleri Derneği),
• AFSAD (Ankara Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği),
• BUFSAD (Bursa Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği),
• FOTO FORUM (Trabzon Fotoğraf Amatörleri Derneği).

S

1970'lerde ülke fotoğrafçılığı nasıldır?

Bu dönemde ülke fotoğrafında;
• Subjektif çalışmalar ortaya konulmuştur,
• Yeni fotografik biçimler denenmiştir,
• Yaratıcılığın hayal ve ifade gücünün sınırlarını zorlamaya başlanmıştır.

S

Tanıtım fotoğrafının Türkiye'deki öncüsü kimdir?

1970'lerde tanıtım fotoğrafçılığı ortaya çıkmıştır. O güne kadar çalıştığı bankadan arta kalan sürede Türkiye’yi karış karış gezerek fotoğraflayan Sami Güner, tanıtım ağırlıklı çalışmalara da başlatmıştır. Başta o döneme bankaların dağıt- tığı takvim ve ajandalar için ülkenin en uzak köşelerine kadar giderek fotoğraflar çekmiştir. Güner, ilerleyen zamanlarda reklam fotoğraflarıyla Moris Maçaro ve dönemin ünlü artist ve solistlerini fotoğraflayarak ünlenen Yaşar Atankazanır izlemiştir.

S

1980'lerde Türkiye'de fotoğraf alanında nasıl eğilimler ortaya çıkmıştır?

  • Fotoğraflarda çok yönlü biçim ve mesaj kaygısı belirmiştir.
  • Türkiye’de fotoğrafın sanatsal boyutu ilk defa sorgulanmaya başlanmıştır.
  • Fotoğrafçılar bireysel eğilimlerini ortaya koymaya başlamıştır.
  • Fotoğraf bir kopyalama aracı olmaktan çıkmış ve yaratıcılık süreci içine girmiştir.
  • Klasik fotoğraf anlayışının dışına çıkılarak netlik, derinlik, perspektif, ufuk çizgisi ve doğal renk gibi kavramlar önemsenmeden kompozisyonlar oluşturulmaya başlanmıştır.
S

1980'li yıllarda fotoğraf alanında deneysel çalışmalar yapan fotoğrafçılar kimlerdir?

1980’li yıllarda ve daha sonrasında Türkiye’deki fotoğrafın gelişiminde, öz ve biçim açısından yeni anlayışlar da getirmiştir. Deneysel çalışmalarıyla bu dönemde öne çıkan isimler ise; Ahmet Öner Gezgin, Balkan Naci İslimyeli, Orhan Alptürk, Emine Ceylan, Tahir Ün, Nazif Topçuoğlu, Orhan Cem Çetin, Şakir Eczacıbaşı, Maggie Danon, Nuri Bilge Ceylan, Sadık Demiröz, Mustafa Kocabaşı ve Adnan Ataç'tır.

S

1980'lerde açılan ve daha sonraki yılarda önemli çalışmalara (sempozyum fotoğraf günleri, sergiler ve gösteriler) imza atacak olan fotoğraf dernekleri hangileridir?

• ANFAD (Antalya Fotoğraf Amatörleri Derneği)

• EFOT (Edirne Fotoğraf Amatörleri Derneği)

• FOTOGEN (Fotoğraf Sanatı Derneği),
• İFOD (İzmir Fotoğraf Amatörleri Derneği),

• KASK (Kocaeli Fotoğraf Sanatı Derneği)

S

1980'lerde birçok amatör fotoğrafçının profesyonel tanıtım fotoğrafçılığına geçiş yapmasının nedeni nedir?

1980’den sonra özellikle ülke içindeki ekonomik koşullar(24 Ocak kararları) yabancı sermayeli montaj sanayisini destekleyince, birçok yabancı şirket, ucuz iş gücünden yararlanmak üzere çeşitli yatırımlar yapmıştır. Doğal olarak üretilen malın pazarlanabilmesi içinde tanıtılması gerekmiştir. Başlangıçta bireysel başlayan bu çalışmalar şirket ve ajans bünyelerinde sürdürülmeye başlanmıştır.

S

Akademik olarak ilk fotoğraf eğitimi ne zaman verilmeye başlanmıştır?

1932’de Şinasi Barutçu’nun Almanya’da eğitim görerek 1932 yılında Gazi Eğitim Enstitüsü’nde yazı, grafik sanatlar ve fotografi öğretmeni olarak çalışmasıyla fotoğraf eğitimi başlamıştır.

S

Türkiye'deki fotoğraf dernekleri hangi adlar altında birleşmişlerdir?

Fotoğraf dernekleri kendi aralarında da örgütlenerek, başlangıçta FDÇK (Fotoğraf Dernekleri Çalışma Kurulu) ardından TFDB (Türkiye Fotoğraf Sanatı Dernekleri Birliği) daha sonra ise TFSF (Türkiye Fotoğraf Sanatı Federasyonu) çatısı altında birleşmişlerdir.

S

Türkiye'deki ilk fotoğraf müzesi ne zaman açılmıştır?

Balıkesir’de bulunan Kuvva-yi Milliye Müzesi’nin bir bölümünü “Fotoğraf Makineleri ve Malzemeleri Müzesi” olarak “Türk Fotoğrafı”na armağan edilmiştir.. Müze 6 Eylül 1996 tarihinde ziyarete açılmıştır. Ülkemizfotoğrafının kurumlaşmasında önemli bir eksikliği dolduran bu müze diğer müzelerin de açılmasına katkı sağlamıştır.

S

1990’dan itibaren ülke fotoğrafı nasıl bir yönde ilerlemiştir?

1990’dan itibaren ülke fotoğrafında;
• Profesyonel fotoğrafçılar dernekleşmişlerdir,
• Dernekler fotoğraf günleri düzenlemiştir,
• Dernekler ve çeşitli okullar sempozyumlar düzenlemiştir,
• Batı ile ilişkiler çoğalmıştır,
• Ülke genelinde birçok fotoğraf sergisi açılmıştır,
• İnternet bir sergi ve paylaşım alanı olmuştur,
• Mesleki fotoğrafçılık öne çıkmıştır,
• Fotoğraf bölümleri açılmıştır.
• Fotoğraf kütüphaneleri açılmıştır,
• Fotoğraf müzeleri açılmıştır,
• Birçok fotoğraf dergisi bu dönemde yayın hayatına başlamıştır,
• Ülke fotoğrafı sayısal teknolojiyi farkılı üsluplarda kullanmıştır.