FOTOĞRAF KÜLTÜRÜ

İÖ V. yüzyılda Çinli filozof Mo Ti (İÖ 470-391) tarafından ilk kez tanımlanan Karanlık Kutu (Camera Obscura), X. yüzyılda İbnü’l-Heysem tarafından çalışma sistemiyle birlikte açıklanmıştır.

Karanlık kutu topluma üç farklı alandan yayılmıştır. Bu büyülü aygıt; XVII. ve XVIII. yüzyıllarda Jan Vermeer (1632-1675), Giovanni Antonio Canal Canaletto (1697-1768), Joshua Reynolds (1732-1792) ve Paul Sandby (1725-1809) gibi ünlü resim sanatçıları tarafından resim çalışmalarında kullanılmıştır.

Karanlık kutu yoluyla sanatçıların yüzey üzerinde görüntü elde etmeleri, bu amaca yönelik ihtiyaçlara tam anlamıyla karşılık vermemiştir. Karanlık kutunun sağladığı bu görüntünün yüzey üzerinde kalıcı olması önemli bir aşamadır. Bu arayış çalışmaları sonucunda 1827’de fotoğrafın bulunuşu gerçekleşmiştir.

Bakma eylemiyle ilgili yeni açılımlar XX. yüzyılın başında Kübizm ile dönüm noktası yaşamıştır. Kübist ressamlar, nesneleri birçok farklı bakış açısında resmetmişlerdir. Onlara göre insan gözünün hareketli olup tek bir noktaya takılı kalmaması gibi resmin de tek bir bakış açısı olmaması gerekir. Bu anlamda, geleneğe karşı çıkış söz konusudur. Kübistler nesneleri birçok farklı açıdan görüyormuş gibi resmetmişlerdir.

Karl Marx (1818-1883) ve Friedrich Engels (1820-1895) birlikte Komünist Manifesto adlı eseri 1848 yılında yayınlamışlardır.

Fotoğraf, toplumsal gelişme ve teknolojik ilişkiler, sanat ve sanatçının durumu denildiğinde; söz dönüp dolaşıp Walter Benjamin’e (1892-1940) gelir. Onun, daha önce de sözünü ettiğimiz ünlü denemesine bakmak gerekir. Benjamin, 1939 yılında Tekniğin Olanaklarıyla Yeniden Üretilebildiği Çağda Sanat Yapıtı(3) adlı denemesinde, fotoğraf yoluyla ortaya çıkan yeni görme biçimini ele almıştır. Onun ortaya koyduğu düşünceler, fotoğrafın dönemiyle ilgilidir.

1900’lerin başında Kodak firmasının ilk kez 1 Dolara piyasaya sunduğu, Brownie fotoğraf makinesiyle bir dönem geçmiştir. Kodak firması, bu şekilde çok ucuz bir fotoğraf makinesiyle piyasada hakimiyet kurmuştur. Aynı zamanda, bu süreç içinde fotoğraf toplumsal yaşam içine girmiştir.

Rönesans dönemi sanatının, insanlık tarihi içindeki önemi, dönemin yeni biçim ve bilimsel verilere dayalı olmasından gelir. Rönesans dönemi sanatçıları, ideal güzellik ve doğaya öykünmeye ulaşabilmek için matematik başta olmak üzere anatomiden, perspektiften, meteorolojiden ve renkbiliminden (kromatoloji) faydalanmışlardır.

Rönesans dönemi sanatçıları, ideal güzellik ve doğaya öykünmeye ulaşabilmek için matematik başta olmak üzere anatomiden, perspektiften, meteorolojiden ve renkbiliminden (kromatoloji) faydalanmışlardır.

Rönesans döneminde, bilim ve sanat denildiğinde akla ilk gelen sanatçı Leonardo da Vinci (1452-1519) olur. Leonardo, yağlıboya resmin, bilim ve bilimsel gelişmelerin bir göstergesi olduğuna inanmıştır.

Modern dönem

Renkbilimi

Leonardo da Vinci

Sayısal görüntü

Tekniğin Olanakla­rıyla Yeniden Üretilebildiği Çağda Sanat Yapıtı

Kurgu ve çoğaltılabilir görüntüler

ışıklı bir yüzey

Konuyu açıklar, yorumlar ve pekiştirir

Camera Lucida

Karanlık Kutu