FOTOĞRAF KÜLTÜRÜ - Deneme Sınavı - 14

Sanatçılar, doğaya dikilen bir fidan gibi; su, güneş ve gübre verdikçe, aşağıdan yukarıya doğru büyüyerek gelişmez. Ortadan başlayarak yana doğru, yukarıdan aşağıya doğru, hatta sadece içinden gelişerek de büyür. Doğanın yasaları sanatçının gelişimi için uygun olmaz. Teknolojik gelişmelerin belirlediği süreçler de, her zaman, sanatçılar için uygun olmayabilir. Sanatçının gelişimi, organik bir süreç değildir. Geçmiş ve gelecek sanatçılar için karışıktır. Gelecek kadar, belki de daha çok geçmişe yönelebilir

Sayısal görüntüler, fotoğrafın belge niteliğinin anlamını değiştirmiştir. Görüntüyü, işleme ve yönlendirme olanaklarının gelişmesi, belge olma ve doğruyu ifade etmeyi olumsuz yönde etkilemiştir.

Sıcak araçlar kişinin dış gerçeklik hakkında algılama yapmasına, kendince tasarım yapmasına olanak vermez. Örneğin, fotoğraf tamamlanmış iletilerle insanın görme duyusuna ulaşır ve kişinin bunun üzerine bir şey eklemesine gerek kalmaz. Bu şekilde, kişi kendi dışındaki dünyayı bu tamamlanmış iletilerle algılar.

Kitle iletişim araçları içinde özellikle televizyon elektronik teknoloji donanımıyla dünya üzerindeki her eve ulaşma çabası içine girmiştir. Bütün bu gelişmeler sonucunda McLuhan’ın vurguladığı Evrensel Köy’e yöneliş önemli bir saptamadır. Düşünür bu benzetmeyi kitle iletişim aracı olarak televizyonun ulaşacağı gücü göstermek için yapmıştır.

Düşünür, içinde yaşadığımız dönemi açıklamaya yönelmiştir. Elektrik enerjisini belirleyici bir öge olarak ele alır. McLuhan’a göre elektrik enerjisi yoluyla bilginin dünyanın her yanına ulaşması söz konusu olacaktır ve bu durumu bir devrim olarak adlandırır.

Remediation denildiğinde önceki-sonraki yani eski-yeni kitle iletişim araçları arasındaki ilişki anlaşılır.

Eski-yeni teknolojisi ilişkisi bağlamında McLuhan’ın ünlü benzetmesini hatırlamak gerekir: Otobanda yüksek hızla aracını süren kişi dikkatli bir şekilde aracın ön camından ilerlediği yolu takip ederken dikiz aynasından da geçtiği yola bakmayı ihmal etmemesi gerekir.

En basit tanımlamasıyla fotoğrafçının aygıtı; akıllı, zeki ve deneyimli bir aygıttır. Teknolojinin bütün kollarıyla ortamı sarmaladığı bu dönemde, sözü edilen bütün iletişim araçları birbirinin içine girmiştir. İlk bakışta bir karmaşa gibi görülen bu durum, çağa özgüdür.

Sayısal teknolojinin olanaklarıyla donanmış olan yeni fotoğraf akıl, zekâ ve deneyim yerine Smart kavramı üzerine temellendirilmiştir. Eski fotoğraf, yeni fotoğrafa dönüşürken değişen teknoloji Smart kavramını ve bu kavramlarla ilgili olguları fotoğrafın dünyasına taşımıştır

Fotoğraf çeken küçük bir cep telefonunun en basit şekliyle eskinin 7-8 tane farklı aracını içinde bulundurduğu görülmektedir. Hatta varolan bilgisayar yapısıyla web ve internet üzerinden fotoğrafçıyı, küresel dünyanın bir parçası haline getirir. Bu şekilde fotoğrafçı remediation döneminin, smart aygıtına sahip bir konumdadır.

Sayısal fotoğrafın kaydettiği her fiziksel gerçek; bir şekilde değişmeye, dönüşmeye hazırdır. Bu anlamda, yeni fotoğraf için fiziksel gerçeğin yüzey üzerinde kurtuluşunun ortamı demek yanlış olmaz.

Yeni fotoğraf, XIX. yüzyılda özellikle fotoğraf yoluyla ortaya çıkan görüntünün inandırıcılığı olgusunu, tepe taklak hale getirmiştir. Hem fotoğraf makinesi hem de çekim sonrası süreçler görüntünün inandırıcılığını ortadan kaldırmaya yönelik etkileri içerir.

Aristoteles şimdi kavramıyla ilgili önemli bir saptama yapar. Şimdi kavramını; şimdi, an ve şimdikian olarak belirtir. Aristoteles, an kavramını şimdi olarak kullanmıştır.

Düşünüre göre zaman parçalanamaz bir bütün değildir ve parçalardan oluşur.

Augustinus’a göre zaman gelecekten, olmayana doğru akıp gider. Bu süreç içinde geçmiş, şimdi ve gelecek etkileşim içindedir. Onun zaman incelemesinde şimdiki zaman yüceltilir.

Fotoğraf makinesi için şimdiki zamanı sunan aygıt demiştik….Fotoğraf makinesinin resmettiği şimdinin bir diğer özelliği de nasıl bir şimdi olduğudur.

Augustinus “zamanın ölçüsü nedir ?” sorusuyla, şimdiki zaman üzerinde yoğunlasır. Ona göre şimdiki zaman, bir ölçü birimidir. An denilen ve parçalara bölünmeyen o nokta, şimdiki zamandır

Her şimdi nasıl ki geçmiş olmaya mahkum ise her kare fotoğraf da geçmiş olmaya mahkumdur… Bir başka deyişle şimdikian çekildiği an itibarıyla geçmiş olur.

Nesnel zaman, saat yoluyla ölçülebilir. Oysa öznel zamanın ölçülmesi mümkün değildir. Daha belirgen örnek şöyledir; 30 dakikalık bir müzik konseri dinlediğimizde, bu 30 dakika belki bize 5 dakika gibi gelir. Hissediş zamanın yüksekliği, nesnel zamanı aşar; ancak hissediş zamanımızın ortaya koyduğu bir ölçü birimi yoktur.

Görüntülerdeki nesneler küçültülmüş ya da büyütülmüş olarak yüzey üzerinde görülür. Bütün bunlarla birlikte görüntüler, nesneleri ve olayları içinde bulundukları şimdiki zaman diliminde resmeder.