FİZİKSEL REHABİLİTASYON

“Yaşlı” kavramı, 65 yaş ve üzeri bireyler için kullanılmakta olup 65-74 yaş arası genç yaşlı, 75-84 yaş arası yaşlı, 85 yaş ve üzeri ise kırılgan yaşlı kategorisine girmektedir.

Görme keskinliği 18 yaş civarından 50’li yaşlara kadar ideal bir performans gösterirken 50-70 yaş arası hafif yetersizlikler ve 70 yaş sonrası daha belirgin hızda azalma gösterir.

Yaşlanma sürecinde görme işlevleriyle ilgili çeşitli değişiklikler gerçekleşmektedir (Wharton, 2012). Bunlar;

• Görme alanında azalma
• Görme keskinliğinde değişiklikler
• Gözde aydınlatma gereksiniminin artması
• Karanlık-aydınlık uyumunda gecikme
• Kontrastlığı artırma ihtiyacı
• Göz uyum gücünde azalma
• Renkli görme ve derinlik algısında değişiklikler

Bu nedenle yaşlı bireylerde renkleri ayırt etmede bazı müdahalelere gereksinim vardır: Koyu renkli mobilyaların olduğu yerde koyu renkli duvar ve kapı rengi kullanılmamalıdır.

İşitme kaybı olan yaşlılara yönelik yapılabilecek çevresel düzenlemeler ve iletişim stratejileri;

Yaşlılarda tat ve koku duyusunu pek çok faktör etkilemektedir (Boyce ve Shone, 2006).

1. Nörolojik faktörler:

• Alzheimer hastalığı

• Yüz felci

• Yüz sinirinin bir dalında hasar (chorda tympani)

• Epilepsi

• Kafa travması

• Kronik alkol kullanımı ve uzun süreli aç kalma (korsako  sendromu) • Multiple sklerozis

• Parkinson hastalığı

• Tümör ve lezyonlar

2. Beslenme faktörleri:

• Kanser

• Süreğen (kronik) böbrek yetmezliği

• Karaciğer hastalıkları (hepatit)

• B3 vitamin eksikliği

• B12 vitamin eksikliği

3. Hormonal faktörler:

• Beyinde adrenal bez hormonlarının üretiminde yetersizlik

• Adrenal bezde gen mutasyonu

• Cushing sendromu

• Diabetis mellitüs (şeker hastalığı)

• Turner sendromu

4. Özel faktörler:

• Allerjik rinit

• Bronşial astım

• Sinüzit

• Ağız kuruluğuna yol açan sağlık sorunları (diyabet, parkinson, sjogren sendro-

mu ve diğer sorunlar)

5. Viral enfeksiyonlar:

• Akut viral hepatit

• Grip benzeri enfeksiyonlar

Yaşlı bireyler hipotermi riskine karşı bazı özel önlemlerin alınması gerekir. Bunlar;
• Oda ısısı en az 21 ̊C olmalıdır.
• Yaşlı bireye yeterli kıyafet giydirilmelidir (uzun içlikler).
• Yeterli beslenmesi sağlanmalı ve sıcak içecekler içirilmeli.
• Ortam ısısı dijital ısı ölçer ile takip edilmeli ve yaşlının kaldığı ortamda otomatik devreye giren ısınma sistemi tercih edilmelidir (Schulte ve Stephens, 2013).

Yaşlı bireyler yeşilden kırmızı ışığa geçişte aracı durdurmak için geç reaksiyon verebilmekte, bu nedenle trafik ışıklarının olduğu bölgelerde araçlarını resmî azami hız limitinden %10 daha yavaş kullanmaları önerilmektedir.

65 yaş üstü bireylerin trafiğe çıkmadan önce karmaşık ve hareketli görme becerilerine ilişkin eğitim seanslarına katılmaları önerilmektedir.

Banyo içinde tekerlekli sandalye ile rahat manevra yapılabilmesi için 150 cm çapında boşluk olmalıdır.