FİZİKSEL REHABİLİTASYON - Deneme Sınavı - 3

Kardiyorespiratuar (kalp-dolaşım-solunum sistemi) dayanıklılığı artırıcı egzersizler (aerobik egzersizler)de en yaygın tür yürüyüştür. Vücut ağırlığını taşımada zorlanan veya eklemleri üzerinde ortopedik stres olan yaşlı bireylere yönelik sabit bisiklet ve su içi egzersizler/yüzme yararlı aerobik egzersiz örnekleridir.

Denge egzersizlerinin yapılmaması gereken durumlar;
• Egzersiz sırasında ani tansiyon ve kan şekeri düzeyinin değiştiği durumlar
• Dengeden sorumlu sinirin (vestibulokoklear) yeni oluşmuş iltihabı
• Mide bulantısı ve baş dönmesi şikâyeleri olduğu durumlarda

Doğru cevap E'dir.

Yaşlı bireyin yaşadığı binadan çıkabilmesi için bina içerisinde uygun basamak yüksekliği (örneğin 10 cm) olan merdiven ve asansörün bulunması, binadan çıkarken uygun rampa
ve eğimin olması (örneğin % 5), kaldırım yükseklikleri ve rampalarının uygun olması, bisiklet için işaretli ve ayrılmış yolların olması, yürüyüş ve bisiklet alanlarının yeterli aydınlatılması, fiziksel aktiviteyi teşvik edici parkların tasarlanması, toplu taşıma araçlarının (otobüs, metro) yaşlı bireylerin kullanabileceği şekilde kolaylaştırılması (yeterli işaret ve açıklamalar, yürüyen merdivenler, otobüse biniş ve inişte uygun basamak yüksekliği) fiziksel aktivite düzeyini artırıcı düzenlemeler olup bu düzenlemeler aynı zamanda bireyin
günlük yaşamında aktif olmayı motive edici dışsal unsurlardır. Doğru cevap D'dir.

Yetersiz beslenme, dış faktöre bağlı bir bası yarası nedenidir. Doğru cevap D’dir.

Büyük iskelet kaslarının kasılması ve enerji tüketimi sonucu ortaya çıkan herhangi bir vücut hareketine fiziksel aktivite adı verilir. Doğru cevap A’dır.

Uyuma, fiziksel aktivitenin kısa dönem fizyolojik yararlarından biridir. Fiziksel aktivite uyku kalitesini ve miktarını artırır. Doğru cevap C’dir.

Gevşeme, fiziksel aktivitenin kısa dönem psikolojik yararlarından biridir. Uygun fiziksel aktivite gevşemeye yardımcı olur. Doğru cevap B’dir.

Sosyal ve kültürel bütünleşme, fiziksel aktivitenin kısa dönem sosyal yararlarından biridir. Özellikle küçük gruplar içerisinde yürütülen fiziksel aktivite programları pek çok yaşlı birey için sosyal ve kültürel etkileşimi geliştirir. Doğru cevap B’dir.

65 yaş üstü bireylerde kalp-solunum ve dolaşım sistemlerinin dayanıklılığını geliştirmek üzere kullanılabilecek aerobik aktiviteler: yürüyüş, hafif tempoda koşu, bisiklete binme, dans ve yüzme olabilir. Doğru cevap E’dir.

Esneklik egzersizleri için sıklık haftada en az 5 gündür. Doğru cevap D’dir.

E seçeneği dışında yer alan maddelerdeki sağlık sorunları egzersiz programının geçici olarak uygun olmadığı sağlık sorunlarıdır. Doğru cevap E’dir.

A seçeneği dışında yer alan maddelerdeki sağlık sorunları egzersiz programının geçici olarak uygun olmadığı sağlık sorunlarıdır. Doğru cevap A’dır.

E seçeneği dışında kalanlar dışsal motivasyon unsurlarıdır. Doğru cevap E’dir.

Yaşlı bireyin tıbbi durumu hakkında bilgi sahibi olma ve fiziksel aktivite geçmişini dikkate alma kişisel teknikler arasında yer alır. Egzersiz programında sıkıcılığı engelleyici farklı etkinliklere yer verme program tekniğidir. Aktivite hedefleri elde edildiğinde yaşlıyı ödüllendirme ise davranışsal tekniklerden biridir. Doğru cevap C’dir.

Doğru cevap "A"dır.

Kas miktarında artış, kas-iskelet sisteminde yaşlanma süreciyle meydana gelen değişimlerden biri değildir.

Bu bağlamda, yaşlanan bireylerin kontrol edilebilir risk faktörlerine (fiziksel aktivite, beslenme, uyku, sigara, stres) yönelik yaşam biçimi değişikliklerinin olabildiğince erken dönemden itibaren uygulanarak vücut sistemlerinde
gerçekleşen yukarıdaki değişikliklerin bireyler üzerinde yol açacağı işlevsel kayıplar sınırlandırılmaya ve yaşlanmanın etkileri geciktirilmeye çalışılmalıdır.

Kas-iskelet
sisteminde yaşlanma süreciyle meydana gelen değişimler aşağıdaki gibi özetle basamaklandırılabilir:
1. Kas yapısında değişimler (örneğin kas liflerinde kayıplar)
2. Bozukluklar (örneğin kas kuvvet kaybı)
3. Aktivite düzeyinde azalma (örneğin hareket etme kapasitesinde kayıplar)
4. Katılımda gerileme (örneğin bulunduğu çevrede sosyal rollerini gerçekleştirememe, arkadaşlarıyla buluşmak için artık dışarıya tek başına çıkamaması)

Yaşla birlikte omurga yapısında da değişiklikler görülmeye başlanır. 40’lı yaşlarda omurga düzgünlüğü nispeten daha iyiyken bu yaşlardan sonra gövdede hafif kamburluklar (kifoz) görülmeye başlanır.

Ayak bileğinin yukarı (dorsi fleksiyon)
ve aşağı (plantar fleksiyon) hareketlerinde azalma eğilimi yaşlı bireyin çeşitli işlevlerini
olumsuz etkilemektedir. Örneğin ayak bileği hareketlerinde azalma nedeniyle denge tepkileri, oturmadan ayağa kalkma, farklı eğimli yüzeylerde yürüme ve merdiven inip-çıkma
gibi önemli işlevlerde yetersizlikler gözlenmeye başlanır.