FİTOPATOLOJİ

Funguslarda eşeyli çoğalmada görülen dönemler; eşey hücreleri, plasmogami, karyogami ve mayozdur. Doğru cevap E'dir.

Funguslar gıdalarını ya canlı organizmaları parazitleyerek veya ölü organik maddelerden sağlarlar. Sadece ölü organik maddelerden gıdalarını temin eden ve parazitik özellik göstermeyenlere obligat saprofit denilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Bir kısım fungusun etkisi ile bitkilerin gövde, yaprak, meyve veya çiçeklerinde ortaya çıkan nekrotik ve çökük lezyonlara antraknoz denir. Doğru cevap B'dir.

Gerçek fungus olarak bilinen Chytridiomycota, Zygomycota, Ascomycota, Basidiomycota ve Deuteromycota gruplarına ait olanlar ise Fungi (Fungus) aleminde yer almaktadır. Oomycota grubu funguslar ise Chromista alemi içinde fungus benzeri organizmalar olarak kabul edilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Hif: Mikroskobik büyüklükte,
iplik formunda ve
dallanabilme özelli¤ine
sahip funguslarda yayg›n
olarak görülen somatik yap›

‹ki septum aras›nda kalan k›s›m fungus hücresi olarak isimlendirilmektedir.

Funguslar genellikle mikroskopla görülebilen, ekseriyetle hif fleklinde dallanm›fl somatik yap›lar› bulunan, klorofil içermeyen ve spor oluflturan ökaryotik hücre yap›-
s›na sahip organizmalard›r

Appresorium, fungus sporunun çimlenmesi sonucu oluflan çim tüpü veya hif
ucundaki basit veya ç›k›nt› fleklindeki fliflkinlik olup konukçu dokuya tutunma ifllevini görür.

Thallospor:Thallus hücrelerinin spora dönüflmesi ile oluşan spor tipidir.

Eşeysiz çoğalma, genellikle thallus hücrelerinin farklı yollarla serbest kal›p çimlenerek yeni bir thallus oluşturması ile gerçekleşmektedir.

Baz› funguslar biyotrof özellik göstermekte, do¤ada sadece canl› konukçularda geliflip ço¤alabilmektedirler.

Obligat olmayan parazit funguslar›n bir k›sm› da yaflamlar›n›n büyük bir k›sm›n› toprakta ölü organik maddeler üzerinde saprofitik olarak geçirirken çeflitli flartlar alt›nda canl› bitkilere sald›rarak parazitik duruma geçerler ve bitkilerde hastal›k olufltururlar. Bu tip organizmalar ise fakültatif parazit olarak adland›r›l›rlar.

Yaprak Lekeleri

Çökerten

Yanıklık

Kanser

Geriye Doğru Ölüm

Kök Çürüklüğü

Kök Kalınlaşması

Genel mücadele yöntemleri
flunlard›r:
• Dayan›kl› çeflitler yetifltirilmeli,
• Primer inokulum kayna¤› olan bitki art›klar› imha edilmeli,
• Kültür bitkisinin yetifltirilece¤i yerin iyi seçilerek fazla nemli ve gölgeli yerlerin olmamas›na dikkat edilmeli,
• Bitkinin kuvvetli geliflmesi sa¤lanmal›,
• Bütün bu önlemlere ra¤men hastal›k yine görülürse ilaçl› mücadelede bak›rl› preparatlar, organik fungisitler veya baz› sistemik fungisitler kullan›l›r.
Özellikle ba¤ mildiyösünün klasik ilac› bak›r sülfat ve kireç kar›fl›m›ndan
haz›rlanan bordo bulamac›d›r.

Mikroskobik büyüklükte, iplik formunda ve dallanabilme özelliğine sahip funguslarda yaygın olarak görülen somatik yapı hif olarak isimlendirilir. Hif mikroskobik büyüklükte, iplik formunda ve dallanabilme özelliğine sahiptir. Yeni bir hif genellikle bir sporun çimlenmesinden oluşur. Sporun çimlenmesi sonucu oluşan çim tüpünün uzaması ile sonsuz büyüme yeteneğine sahip hif meydana gelir. Bir ortam üzerinde hiflerin gelişmeleri aşılandığı noktadan itibaren her yönde olup sonuçta yuvarlak veya yuvarlağa yakın bir koloni oluşmaktadır.

Fungusların vücudunu oluşturan somatik yapıya thallus adı verilmektedir.

Gelişmiş funguslarda hiflerde septum adı verilen enine bölmeler bulunmaktadır. İki septum arasında kalan kısım fungus hücresi olarak isimlendirilmektedir. Septumlar üzerinde hif hücreleri arasında irtibatı sağlayacak şekilde delik veya delikcikler bulunmaktadır. Fungus gruplarına göre septum tipleri farklılık göstermektedir. Bazı fungusların hiflerinde ise septum bulunmamaktadır.

Rizoid, fungus thallusunun kısa kök şeklindeki ipliksi dalı olup, bulunduklarıı ortama tutunma, su ve gıda maddesi alımında rol oynar. Rizoidler birbirlerine hava stolonları veya sürünücü hiflerle bağlanmışlardır.

Appresorium, fungus sporunun çimlenmesi sonucu oluşan çim tüpü veya hif ucundaki basit veya çıkıntı şeklindeki şişkinlik olup konukçu dokuya tutunma işlevini görür.

Haustorium, bitki paraziti funguslarda doku içerisinde intercellular gelişen hiflerden, appresoriumun penetrasyon çivisinden veya eksternal hiflerden çıkıp hücre içerisine giren ve farklı şekillerde olabilen intracellular hif dallarına denilmektedir. Fungus haustorium aracılığı ile konukçu hücreyi öldürmeksizin ihtiyaç duyduğu gıda maddelerini bitki hücrelerinden sağlamaktadır.