FİTOPATOLOJİ

Fosfor bitkilerde nükleik asitlerin ve fosfolipitlerin yap› maddesidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kalsiyum bitkinin uç meristem dokularının gelişmesinde birinci derecede rol oynar. Doğru cevap B seçeneğidir.

Magnezyum, klorofilin yapı taşlarından biridir ve aynı zamanda karbonhidratların taşınmasında rol alır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Çinko, bitki gelişiminde rol oynayan oksin hormonunun sentezlenmesinde rol alır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Ozon gazı özellikle otomobil egzozlarından doğaya salınan azot dioksitin güneş ışığı etkisi ile oksijenle reaksiyona
girmesi sonucu oluşur. Doğru cevap E seçeneğidir.

Bitkilerde genellikle toprak altında bulunan ve yukarı doğru filizler ve aşağı
doğru kökler veren kalın yatay gövde biçimine rizom denir.

Çok kurak koşullara adapte olmuş ve su ihtiyaçları fazla olmayan bitkilere kserofit bitkiler denmektedir.

Macrophomina phaseolina adlı fungusun mısır, pamuk, soya gibi birçok kültür
bitkisinin köklerinde oluşturduğu siyah renkli kök çürüklüğüne kömür çürüklüğü denmektedir.

Yağışlarla toprakta biriken suyun kuvvetli güneş ışığı ve rüzgâr ile buharlaşması şeklindeki su kaybına akut kuraklık denmektedir.

Işık azlığında klorofil oluşmaz ve yapraklar açık yeşil veya sarı renkli olur.
Bitkilerde boğumlar arası uzar, bu şekilde bitki boyu da uzar, ancak bitki canlılığı
azalır ve ince, cılız gelişme ve sonuçta yaprak ve çiçek dökümleri görülür. Işık azlığı nedeniyle meydana gelen bu belirtilere etiolasyon, bu belirtileri gösteren bitkilere ise etiole bitki adı verilir.

Meyve ve çiçeklerdeki kırmızı, mavi ve mor renklerden sorumlu pigment antosiyandır.

Mikro elementler veya iz elementler:mangan, bakır, çinko, molibden, bor, iyot, klor ve sodyumdur. Fosfor makro element sınıfında yer almaktadır.

Fosfor bitkilerde nükleik asitlerin ve fosfolipitlerin yapı maddesidir. Bitkiler döllenme organlarının tam olarak gelişebilmesi için fosfora ihtiyaç duyar. Aynı şekilde kök gelişimi için de bu element gereklidir.

Bitkilerin sürgün uçlarının, gelişmesinin gerilemesi ve sürgün boğum aralarının kısalması sonucu sık yapraklı bir görünüm almasına rozetleşme denmektedir.

Pestisit: Bitkilerde zararlı olan hastalıklar, yabancı otlar ve zararlılara karşı kullanılan bitki koruma ürünleridir.

Bitkilerde en tehlikeli donlar ilkbaharın geç donlarıdır. Tehlikeli oluşunun nedeni bitkilerin uyandığı ve topraktan su alımının arttığı döneme rastlamasındandır. Don zararı sonucunda otsu bitki kısımları genellikle pörsür. Bitkinin yeşil aksamı sulu ve saydam bir görünüm alır, renkleri koyulaşır ve kurur.

Kserofit bitkiler daha çok kurak koşullara adapte olmuş ve su ihtiyaçları fazla olmayan bitkilerdir. Suya adapte olmuş bitkiler ise higrofit bitkiler olarak adlandırılır. Su ihtiyacı açısından bu iki grubun arasında bulunan ve daha çok nemli bölgeleri seven bitkilere ise mezofit bitkiler denilmektedir.

Fosfor bitkilerde nükleik asitlerin ve fosfolipitlerin yapı maddesidir. Bitkiler döllenme organlarının tam olarak gelişebilmesi için fosfora ihtiyaç duyar. Aynı şekilde kök gelişimi için de bu element gereklidir. Toprakta fosfor eksikliğinde bitkilerde bodurluk, dik gelişme, saplarda zayıflık ve kök büyümesinde gerileme görülür. Yapraklar küçülür, dikleşir, renkleri koyu ve donuk olur, bazen de antosiyan birikmesi sonucunda kırmızı-menekşe rengine döner. Meyve ağaçlarında sürgünlerin büyümesi, tomurcuk ve çiçek oluşumu, tek yıllık bitkilerde de ise tohum ve meyve oluşumu azalır ve önemli ürün kayıplarına neden olur.

Bor, bitkilerde protein sentezi ile ilişkili metabolizma faaliyetlerinde rol alır. Eksikliğinde bitkide kalsiyum taşınması engellenerek, kalsiyum eksikliği ile ilişkili belirtiler oluşur. Bor noksanlığı sonucunda sürgün uçlarındaki yaprakların damarlarında kırmızılaşma ile beraber yaprakta kloroz ve meyvenin öz kısmında kahverengi lekeler meydana gelir. Yaz aylarında sürgünlerde geriye doğru ölüm belirtileri ortaya çıkar. Sürgünlerin yakınındaki dalların kabuk altında kahverengileşme, sürgün boğum aralarının kısalması ve rozetleşme görülür.

Tohumların derin dikimi çıkışın gecikmesine, bu dönemde hassas olan bitkilerin patojenlere daha uzun süre maruz kalmalarına neden olur. Fidanların aşı yerinin toprak altında kalacak şekilde derin dikimi sonucu köklerde havasızlık nedeni ile boğulmalar görülür. Ekim işlemi bitki çeşidine, o bölgedeki bitki hastalık ve zararlılarının durumuna göre ve ekolojik koşullara göre en uygun zamanda yapılmalıdır.