FİTOPATOLOJİ - Deneme Sınavı - 25

Nekrotrof (Nekrotroph): Sadece ölü organik materyal üzerinde beslenen bir organizmayı ifade eder.

Sulanma (Hidrosis): Hasta bitkilerde hücre içi sıvısının hücreler arasındaki boşluklara dolmasına hidrosis denir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Durgunluk:  Bitki organlarının tam olarak gelişememesi durumudur.

Kalıtsal nitelikte olmayan, bitkinin savunma mekanizmasının uyarılması sonucunda ortaya çıkan dayanıklılık tipidir. Uyarılmış dayanıklılıkta, bitkiler patojen enfeksiyonundan önce bitkideki savunma mekanizmasını harekete geçirecek uyarıcılar ile ön muameleye tutulur. Doğru cevap A’ dır.

Sitokininler hücre büyümesi ve farklılaşması için zorunlu olan büyüme faktör leridir. Bazı bakteriyel ve fungal etmenler tarafından üretildiği gibi bitkiler tarafından da üretilmektedir. Bu maddeler hücre bölünmesini ve büyümesini teşvik eder, DNA sentezini artırır, yaşlanmayı geciktirir, absisik asitin engelleyici etkisini bozarlar. Bunların yanı sıra belli bitki hastalıklarının belirtilerinin meydana gelmesine de yardım ederler. Doğru cevap C'dir.

Bitkiler 1-40 °C arasında gelişebilirler, ancak en iyi geliştikleri sıcaklık derecesi genellikle 15-30°C dir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Fungus hücrelerinde sitoplazmik membran, bazı kısımlarda içeri çökerek hücre duvarı ile arasında cepler oluşturmaktadır ki bunlara lomasome adı verilir. Diğer ise fungus türüne göre değişmekle birlikte farklı fonksiyonları ve şekli olan özel somatik yapılardır.

Funguslarda hifler çeşitli üreme yapılarını ve organlarını oluşturmak için birbirleriyle birleşir, karışır veya agregatlaşırlar. Hiflerin oluşturduğu dokular rizomorf, plektenkimatik doku, skleroti, pseudoskleroti, pseudorhiza ve stroma gibi yapılardır. Ancak aplanospor ise sporangiosporın hareketsiz olanlarına verilen isimdir.

Konidi ve sporangiospor birer eşeysiz spor oluşum durumlarında biri iken zoospor ve aplanospor sporangiospor’nın birer çeşidir. Ancak arthrospor ve klamidospor olmak üzere iki tip thallospor bulunmaktadır.

Fungus türlerine göre konidiler şekil, renk ve hücre sayısı bakımından büyük farklılıklar gösterirler.

Funguslarda eşeyli çoğalma plasmogami, karyogami ve mayoz bölünme olmak üzere üç aşamada gerçekleşmektedir. Konidifor, konidilerin üzerinde oluştuğu spor taşıyıcılar iken aservulus ise konidilerin oluştuğu açık yastıklardır.

Bazı funguslar biyotrof özellik göstermekte, doğada sadece canlı konukçularda gelişip çoğalabilmektedirler. Bu organizmalar obligat parazit olarak isimlendirilir. Fakültatif saprofit bir obligat olmayan parazit fungus iken rhizoctonia solani ve pythium debaryanum birer çökerten belirti oluşturan funguslardır. Deuterophoma tracheiphila ise bitkilerde geriye doğru ölüme sebebiyet veren bir hastalıktır.

Şıkların hepsi fungusların neden olduğu bitki hastalıklarında yaygın olarak görülen belirtilerdir. Ancak verilen açıklama antraknoz belirtisine aittir.

Diğer organizmalarda olduğu gibi funguslar da belirli bir sisteme göre kategorilere ayrılmaktadır. Bu kategoriler ve aldıkları ekler sırası ile alem, bölüm (-mycota), alt bölüm (-mycotina), sınıf (-mycetes), alt sınıf (-mycetidae), takım (-ales), familya (-aceae), cins ve tür şeklindedir.

Mildiyö hastalıkları nemli bölgelerde yaygın olup genel mücadele yöntemleri şunlardır: