FİTOPATOLOJİ - Deneme Sınavı - 17

Bitkilerde fungus ve protozoa’ların neden olduğu hastalıkları inceleyen bilim dalı Mikolojidir.

Hastalığa neden olan organizmalara verilen genel isim patojendir. Doğru cevap C'dir.

Bitki hastalıkları bazen neden oldukları belirtilere göre; kök çürüklükleri, meyve çürüklükleri, yaprak lekeleri, solgunluk, kanser, yanıklık, külleme, pas vb. gibi gruplandırılmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Elverişsiz Atmosfer Koşulları, Elverişsiz Toprak Koşulları, Çevre Kirleticileri  Hatalı Tarımsal İşlemler. Doğru cevap D'dir.

Cansız hastalık nedenlerine fizyojen, canlı hastalık nedenlerine ise patojen adı verilmektedir.  Doğru cevap B'dir.

Bitkilerdeki kalıtsal nitelikteki ortak fizyolojik yapıya verilen isim Konstitüsyondur. Doğru cevap D'dir.

Bitkinin bir veya daha fazla çevre şartlarının etkisi ile bir patojenin saldırısına önceden elverişli hale gelmesine predispozisyon denilmektedir. Doğru cevap C'dir.

Fitopatolojinin alt bilim dalları; Mikoloji Fungus ve protozoa’ların neden olduğu hastalıkları inceler. Bakteriyoloji Bakteri ve molliküt’lerin neden olduğu hastalıkları inceler. Viroloji
Virüs ve viroid’lerin neden olduğu hastalıkları inceler. Herboloji Kültür bitkilerinde zararlı olan parazitik bitkiler ve yabancı otları inceler. Doğru cevap C' dir.

Bitki hastalıkları ekonomiyi birkaç yönden etkilemektedir. • Bitkiyi öldürüp verimi düşürür. • Bitkiyi zayışatıp kalitesini dolayısıyla pazar değerini düşürür. • Hastalıkla mücadelede kullanılan yöntemler büyük işgücü gerektirir ve kullanılan kimyasalların yüksek fiyatlı olması maliyeti arttırır. • İlaçların kalıntıları yararlı miroorganizmaları olumsuz yönde etkiler ve çevre kirliliğine neden olur. Doğru cevap E'dir.

Patojen: Hastalığa neden olan organizmalara verilen genel isim. Hastalık nedeni patojenler bitkide kalıcı hasarlar meydana getirmektedir. Doğru cevap B’ dir.

Bitkinin toprak üstünde kalan yeşil aksamı enfekte olduğunda ise yapraktaki hücrelerin yapısı bozularak yaprakta değişik renklerde lekelenmeler, yanıklık, şekil bozukluğu gibi belirtiler ortaya çıkar ve fotosentez engellenir. Gövde kabuğunda ve sürgünlerde kanser olduğunda fotosentez ürünlerinin aşağıya doğru taşınımı olumsuz yönde etkilenir. Doğru cevap C' dir.

Bazı bitkiler genç iken hastalıklara karşı aşırı hassastır. Yaşlandıkça güçlenir, direnç kazanırlar. Ekolojik şartlarda bazen etmenin gelişmesini durdurabilir. Fidelerde “Çökerten” adı verilen hastalıkta bu durum her zaman görülebilir. Zayıf bir bitki hastalanabilmekte, fakat daha sonra hastalığa karşı direnç kazanınca ve hastalık etmeni gelişmeden geri kalınca sağlığına kavuşabilmektedir. Yabani bitki formları, istisnalar olmakla beraber genel olarak hastalıklara karşı kültür bitkilerinden daha dayanıklıdır. Zira bunlar ekolojilerine daha çok uymuşlardır. Bitkilerin, insan ve hayvanlara oranla hastalıklara yakalanma şansları daha yüksektir. Doğru cevap D’ dir.

Bulaşıcı olmayan hastalıkları meydana getiren etken çevre şartlarıdır. Cansız olan bu etkenlerin neden olduğu hastalıklara abiotik hastalıklar veya fizyolojik hastalıklar da denilmektedir. Doğru cevap D’ dir.

Canlı etkenler: Fungus Protozoa Bakteri Molliküt Virüs Viroid Parazitik Bittir. Doğru cevap A’ dır.

Konukçu bitkinin konstitüsyonu hastalık oluşmasında önemli bir faktördür. Her bitki türünün, hatta bir tür içindeki her bitkinin kendine özgü bir konstitüsyonu vardır. Bitki konstitüsyonunun patojenlerin girişine uyun olmasına dispozisyon denilmektedir ve bu terim dayanıksızlığı ifade etmektedir. Bitkinin bir veya daha fazla çevre şartlarının etkisi ile bir patojenin saldırısına önceden elverişli hale gelmesine ise predispozisyon denilmektedir. Doğru cevap E’ dir.

Bitkinin kök, yumru gibi toprak altı kısımlarını ve genç fideleri etkileyen pek çok hastalıkta, örneğin Pythium’un fidelerde neden olduğu çökerten hastalığının şiddeti topraktaki nem miktarı ile orantılıdır ve toprağın suya doygunluk noktasın da en yüksek değerdedir. Artan nem seviyesi öncelikli olarak patojenin çoğalmasını ve hareketini etkilemektedir. Doğru cevap B’ dir.

Toprak asitliği (pH) belli bazı toprak patojenlerinin neden olduğu bitki hastalıklarının meydana gelmesinde ve şiddetinde önemli rol oynamaktadır. Örneğin Crucifer bitkilerinde Plasmodiophora brassicae fungusunun neden olduğu kök uru hastalığı pH 5.7 olduğunda daha yaygın ve şiddetli görülmektedir. Doğru cevap A’ dır.

Fitopatoloji XVII. yüzyılda Botaniğin bir kolu olarak “Patoloji” adıyla Avrupa’da
ortaya çıkmış, sonradan “Fitopatoloji” şekline dönüşmüştür.

Fitopatoloji (Phytopathology), bitki hastalıkları bilimidir.

Fitopatoloji 4 bilim dalından meydana gelmektedir. Bunlar; Mikoloji, Bakteriyoloji, Viroloji ve Herbololojidir.