FİNANSAL YÖNETİM I

Fon yöneticisi ya da haznedar; nakit yönetimi, kredi yönetimi, sermaye harcamaları, kaynak sağlanması, kârpayı ödemeleri, emeklilik fonlarının yönetimi, finansal planlama ve analizi, döviz yönetimi gibi görevlerden doğrudan sorumludur. Muhasebeci ise vergilerden, finansal tabloların hazırlanmasından, maliyet muhasebesinden, iç denetimden, bütçelerin hazırlanmasından ve işletmenin özelliğine bağlı olarak ilave edilecek görevlerden sorumludur.

Finans yöneticisinin işletmenin fon ihtiyacını belirleyerek, ihtiyaç duyulan fonların nasıl karşılanacağı konusunda aldığı kararlar finansman kararlarıdır.

Finans literatüründe işletmelerin sermaye yapısının belirlenmesiyle ilgili farklı görüşler vardır. Bunlar;
• Net gelir yaklaşımı,
• Net faaliyet geliri yaklaşımı,
• Geleneksel yaklaşım,
• Modigliani- Miller yaklaşımıdır.

Kâr paylarının gelecekteki durumu hakkında oluşan beklenti veya algıya sinyal algısı denilmektedir.

Finansal yönetimle ilgili kararların etkin bir biçimde verilebilmesi için işletme amaçlarının açık olarak belirlenmesi gerekmektedir. İşletme amacının belirlenmesi kararların alınmasında yol gösterici olacaktır. İşletmelerce genellikle benimsenen başlıca amaçlar şu şekilde sayılabilir:

İşletmenin asıl amacı önceleri kar maksimizasyounu olarak kabul edilse de gelişen finans fonksiyonları ile günümüzde temel amaç işletmenin değerini maksimum yapmaktır.

Yönetici seçiminde yapılan hatalar, uygun yönetici seçilse bile bu çıkar çatışmasını önleyecek mekanizmaların kurulamaması temsil maliyeti sorununun daha çok büyümesine neden olmaktadır. Ortaklarla yöneticilerin çıkar çatışmalarını azaltmak, amaçları örtüştürmek üzere çeşitli uygulamalar yapılmaktadır. Yöneticilere sabit ve daha düşük maaş ödemesi yapılırken, satışlar ya da kâr üzerinden prim ve belirli bir fiyattan hisse senedi satın alma opsiyonunun verilmesi örnek olarak verilebilir. Temsil maliyetine karşı diğer bir uygulama da yönetimin değiştirilmesidir. işletmenin nihai kontrol gücünü ortaklar oluşturmaktadır.

Ortakların yalnızca koydukları sermayeyle sorumlu oldukları şirket türlerinden biri de limited şirketlerdir. Limited ortaklıkları sınırlı sorumluluğa ve daha fazla sermayeye ihtiyaç duyulan durumlarda önemli bir ortaklık türü olarak görülmektedir.

Finansal yönetimde temel oluşturan ilkelerden bahsetmek finansal yönetimin daha kolay anlaşılmasına, finansal yönetimin arkasında yatan temel mantığının kavranmasına olanak sağlayacaktır. Literatürde ilkeler (prensip) on başlık altında açıklanmaktadır.

1950’lerden itibaren normatif yaklaşım yerini pozitif yaklaşıma bırakmıştır. Pozitif ya da modern yaklaşımda finansal kararların nasıl alınması gerektiği değil, nasıl alınmakta olduğu üzerinde yoğunlaşılmıştır. Modern finans teorisi, işletmelerin davranış biçimlerinin, piyasa değerini nasıl etkilediğinin analitik yöntemlerle araştırılmasına dayalıdır.

Limited şirkette ortak sayısı elliyi aşamamaktadır. Önceki TTK’da en az iki kişiyle kurulabilen limited şirket yeni TTK’da bir kişiyle kurulabilir hale gelmiştir. Yeni düzenlemeye göre; tek kişilik limited şirket kurulması ya da sonradan ortak sayısının bire inmesi halinde, bu durumun 7 gün içinde bağlı bulunulan ticaret siciline tescil ve ilan edilmesi gerekmektedir. Yeni TTK’da, limited şirket için aranan asgari sermaye T10.000’e çıkarılmıştır (Cumhurbaşkanınca 10 katına kadar arttırılabilir). Eski düzenlemede yer alan sermayenin taksitle ödenmesine ilişkin hüküm kaldırılmış, söz konusu payın bir defada ödenmesi öngörülmüştür. Yeni yasaya göre limited şirketler sigortacılık da yapabileceklerdir. Esas sözleşmede hüküm konulması kaydıyla, intifa (ortaklık haklarına sahip olmaksızın kârdan pay alma hakkına sahip) senetleri çıkarılabilmektedir

Kişi ya da kurumların faydalanabileceği para, fon, kaynak ya da sermaye anlamına gelen kavram finanstır.

Gereksinim duyulan fonların sağlanması yanında sağlanan fonların kullanımını da kapsayan kavram finansal yönetimdir.

Reel varlıklar; makine, bina, araç gibi maddi varlıkları ifade eder. Maddi varlıklar yanında teknik uzmanlık, markalar, patent gibi varlıklara da yatırım yapılması gerekir. Bu tür yatırımlara da gayri maddi yatırımlar denir.

Gelecekte sağlanacak faydalar için sermayenin uzun süreli yatırılmasıyla ilgili kararlar sürecine sermaye bütçelemesi denir. Sermaye bütçelemesi faaliyetleri sadece sabit varlıklarla ilgili harcamalar için değil, araştırma geliştirme harcamaları, reklam kampanyaları, kiralama, satınalma, diğer işletmelerle birleşme gibi işletmeye uzun dönemde fayda sağlayan yatırımlarla ilgili kararları da kapsar.

Nakdin hammadde stoklarına, yarı mamüle, mamüle ve alacaklara dönüşerek tekrar nakit hale gelme sürecini faaliyet döngüsü ifade eder.

Net gelir yaklaşımında borcun ve öz kaynağın maliyeti farklı borçlanma düzeylerinde değişmez. Borç maliyeti özsermaye maliyetinden düşük olduğuna göre, sermaye yapısında ne kadar fazla borca yer verilirse ortalama sermaye maliyeti düşeceği için işletmenin değeri de o ölçüde artacaktır denilir.

Kişilerin kararlarında tam olarak rasyonel olmayacakları varsayımına dayalı olarak oluşturulan teori davranışsal finanstır.

İşletmelerin kararlarında işletme değerini, hisse senetlerinin değerini ve hissedarların varlıklarını maksimize edecek şekilde hareket etmelerine değer maksimizasyonu denir.

İki ya da daha fazla kişinin herhangi bir şekil şartına tâbi olmaksızın, yalnızca sözlü bir anlaşma ile geçici ya da sürekli olarak kurdukları ortaklık türüne adi ortaklıklar ya da adi şirketler denmektedir.

Finansal yönetimde temel oluşturan ilkeler on başlık altında açıklanmaktadır:

1. Risk-Getiri Dengesi Sağlanmalıdır

2. Para zaman değerine sahiptir

3. Kar değil, nakit önemlidir

4. Nakit akışlarındaki artış dikkate alınmalıdır

5. Rekabetin yoğun olduğu piyasalarda karlı projeler bulmak zordur

6. Sermaye piyasalarının yapısı önemlidir

7. Temsil maliyeti sorunu gözardı edilmemelidir

8. Finansal kararlarda vergilerin etkisi dikkate alınmalıdır

9. Tüm riskler eşit değildir

10. Etik davranış doğru şeyleri yapmak anlamındadır. Etik olmayan davranışları finansın her alanında görmek mümkündür